Rekreatsiya va turizm geografiyasi Chirchiq-2023

Psixologik o‘zini idora qilish segmentatsiyasi (yo‘nalish tartibini 
o‘zi belgilaydi) -bunda iste’molchilar yashash tarzi va maqsadli 
yo‘nalishlari, ya’ni ularning bo‘sh vaqtini belgilash tartiblari, shaxsiy 
tavsiflari bo‘yicha guruhlarga bo‘linadi. Bunday turistlik harakat 
me’zonlariga sayohat maqsadi, turistning psixologik sur’ati, 
mavsumiylik, sayohat turi va uni tashkil qilish, foydalaniladigan transport 
vositalari, sayohat davrida turar-joy, moliyaviy mablag‘i, konsultantlar va 
o‘rtadagi dallollarning harakati tur sayohatda qaror qabul qilishga sabab 
bo‘ladi.
Turizm xizmat bozoridagi ko‘plab segmentlar yana kichik 
segmentlarga bo‘linadi. Masalan, rekreatsion turizmda - bu da’volanish 
maqsadidagi va ta’til turizmi hisoblanadi. Ko‘pincha motivatsiyaning 
aloxida segmentlari bo‘yicha aniq chegaralar o‘tkazish oson emas. Ishga 
bog‘liq turizm vaziyatni o‘rganish bilan bog‘liq turizmga va sport turizmi 
esa rekreatsion turizmga bog‘lanib ketadi. Masalan, turizm xizmat 

---

145 
bozorining segmentatsiyasi hayot tarzining me’zoni bo‘yicha quyidagi 
iste’molchilar guruhlarini ajratadi:
• Hayotdan lazzat izlovchi shaxs; 
• Aniq bir maqsad sari intiluvchi faol shaxs; 
• Ishbilarmonlar davrasining a’zosi; 
• “Ko‘k yoqaliklar”; 
• An’anaviy uy egasi. 
Hayotdan lazzat izlovchi shaxs- bir xil ishni bajaruvchi va toza 
havoda haqiqiy faoliyat turlaridan qoniqish hosil qilishni istovchi shaxs. 
Baliq ovlashga, ovchilikka, sport bilan shug‘ullanishga va qimmatbaho 
sport avtomobillariga qiziqadi. Uning daromadi yaxshi, lekin harid 
bo‘yicha qarorlar u tomonidan qo‘l uchida hal qilinadi. Hayotini uzoqni 
ko‘zlab rejalashtirmaydi. Sport, sarguzasht va boshqa dasturlarning 
doimiy muxlisi. 
Aniq bir maqsad sari intiluvchan faol shaxs-o‘zida barcha 
mahoratini va energiyasini kasbi bo‘yicha ko‘tarilish uchun ishga soladi 
va o‘z ishiga katta qizaqish bilan qaraydi. O‘ziga ishongan
,
hayotning 
liberal bo‘lishini xoxlaydi va zamonaviy hisoblanadi. Doimo faol faoliyat, 
yangi taassurotlar olishga harakat qiladi. Masalan, yaxtada suzish, chetga 
sayohat qilish, chang‘ida uchish va hokazo. Zamonaviy madaniyatning 
oxirgi yo‘nalishlaridan, hamda voqea va hodisalardan doimo xabardor 
bo‘lishi uchun turli
jurnallar o‘qiydi. Xabarlar, ko‘ngilochar va sport 
dasturlarini ko‘radi.