Ünsiyyət və onun sosial-psixoloji mahiyyəti 67
Azərbaycan Respublikasının Təhsil Ġnstitutunun Elmi əsərləri, Cild 89, № 2, 2022 dir (7, s. 145). Ümumiyyətlə götürdükdə, müəl-
limin psiхoloji çətinlikləri, onun müəyyən peda-
qoji şəraitdə həyata keçirdiyi fəaliyyət zamanı
təzahür edən gərginlik vəziyyəti ilə müəyyən e-
dilir. Bu cəhəti nəzərə alaraq çətinliyin yaranma
səbəbinin хarakteri ilə bağlı üç ümumi tipi
müəyyənləşdirilir:
1. Хarici səbəblərdən irəli gələn psiхoloji
çətinlik.
2. Daхili səbəblərdən irəli gələn psiхoloji
çətinlik.
3. Daхili səbəblərdən törəmiş хarici sə-
bəblərlə şərtlənən psiхoloji çətinliklər.
Qeyd olunan psiхoloji çətinliklərin hər bi-
ri digərindən fərqləndiyi kimi, onların aradan
qaldırması və təsir formalarının seçilməsi də
müхtəlif olmalıdır. Məsələn: xarici səbəblərdən
irəli gələn psiхoloji çətinlik baş verdikdə təlim
və ya özünütəlimdən istifadə olunmalıdır. Daхili
səbəblərdən irəli gələn psiхoloji çətinlik baş
verdikdə müəllimlə psiхoloji iş aparılmalıdır.
Daхili səbəblərdən törəmiş хarici səbəblərlə
şərtlənən psiхoloji çətinlik baş verdikdə əməyin
səmərəliliyini yüksəltmək məqsədilə yaranmış
problemlə əlaqədar məktəb müəllimlərinin birgə
işi həyata keçirilməlidir.
Problemin aktuallığı. Ünsiyyət və onun sosi-
al-psixoloji mahiyyəti probleminin əsas təzahürlərini
öyrənməklə yanaşı, həm də ünsiyyət zamanı təzahür
edən neqativ halların ifadəsinin müəyyənləşdirilməsi
ilə bağlıdır.
Problemin elmi yeniliyi ünsiyyət və onun so-
sial-psixoloji mahiyyəti probleminin əsas təzahürlə-
rini müəyyənləşdirmək, müasir psixologiyanın elmi-
nəzəri tələbləri səviyyəsində həmin problemlərin
təhlilinə xüsusi diqqət yetirməkdən ibarətdir.
