Riyaziyyat məsələlərinin əhəmiyyəti və həlli

əlaqəsi adlanan tədris fənləri arasındakı əlaqə.

2. 
   Ortaq anlayışlar, bacarıqlar və vərdişlərin formalaşdırıl- masına vahid yanaşmanın həyata keçirilməsi üçün digər əlaqəli fənlər üzrə şagirdlərin biliklərinin istifadəsini nəzərdə tutan- birləşdirici əlaqə adlanan əlaqə.
   

3) Hər hansı tədris fənninin öyrənilməsindəanlayışın formalaşdırılmasının ilkin mərhələsində digər əlaqəli fənlərin gələcəkdə öyrənilməsində bu anlayışın daha dərindən mənim­sənilməsinə istiqamət verilir. Buna tamamlayıcı əlaqə deyilir. Liseylərin həndəsə kursunun məzmunun da həm bu kursun özünün öyrənilməsi, həm də həndəsi materialın əlaqəli fənlərdə istifadə olunmasəna dair bir çox problemləri vardir.

Belə ki, həndəsənin anlayışı-zaman əlaqələrindən tamamlayıcı əlaqələrdən danışdıqda simvolikanın istifadəsi, təd­ris materialının bölmələr və siniflər üzrə paylanmasının razılaş­dırılması problemlərin həll edən fəndaxili əlaqələri ayırmaq lazımdır. Digər tərəfdən, bütün üç növ əlaqələrin hamısı hən­dəsə kursunun digər riyazi və təbiətelimləri ilə razılaşdırılmış (əlaqəli) izahında istifadəsini tapın.

Bütün bu deyilənlər liseylərdə tədris olunan həndəsə materiallarında təndaxili və fənlərarası əlaqələrin öyrənilməsi tamamilə aktualdır.

Bu məsələ indi, ümumtəhsil məktəblərdə, o cümlədən liseylərdə fənlərin tədrisi, həmçinin həndəsənin tədrisi prosesi­nin təkmilləşdirilməsi kimi yeni ciddi məsələlər qoyulduğu za­manda xüsusilə aktualdır.

Məktəb riyaziyyat fənlərinin qarşılıqlı əlaqələri:

Həndəsə materialının məktəb riyaziyyatının digər böl­mələri ilə qarşılıqlı əlaqələri üzərində dayanaq. Son zamanlar riyaziyyatın təlimində inteqrasiyadan çox danışılır.

“Həndəsə” ilk baxışda müxtəlif görünən riyaziyyatın böl­mələrini özündə birləşdirən məktəb fənnidir. Məktəbdə riya­ziyyat təhsilinin kurikulum islahatına kiçməsi ilə əlaqədar biı sıra ciddi dəyişdiklər baş vermişdir. Məktəb riyaziyyat kursu (cəbr, həndəsə, triqonometriya, cəbr və analizin başlanğıcı) vahid “riyaziyyat” fənnində birləşdirilmişdir. Həndəsə ilə cəbr materiallarının əlaqəsi daha sıx olmuşdur. Məsələn, inikas funksiya anlayışı cəbr dərslərində formalaşır, sonra isə həndəsə dərslərində geniş istifadə edilir. Bu zaman həndəsə material­larının təlimində bu anlayışın sonrakı formalaşması və inkişafı (dönən inikas,tərs inikas, özünə inikas, eyni çevrilmə baş vcıir. Cəbr dərsləıində göstərilən anlayışların formalaşdırılması iiçiin həndəsi misallar geniş şəkildə tətbiq olunur. Anoloji iş münasi­bətin xassələri, xüsusi halda, ekvivalentiik münasibətləri nəzər­dən keçirildikdə aparılır. Belə ki, cəbr dərsliyində ekvivalentlik münasibətinə aid ilk misal üçbucaqların konqruyentlik münasi­bətidir.

Hər iki fənnin öyrənilməsi üçün cəbri metodların həndə­səyə və tərsinə nüfuz etməsi əhəmiyyətlidir.


Şübhəsiz müəllimin həmin metodlara yiyələnməsi, həm­çinin, elimlərin müxtəlif məsələlərinin qarşılıqlı nüfuz etməsini bilməsi zəruridir.