Ro‘zixon djalilova tasviriy san’at kompozitsiyaning shaxs ma’naviyatidagi o‘rni

IV. BOB XULOSA
Tasviriy san’at shaxs ma’navyati yuksalishida ijodkorlar oz’ ijodidini barkamol avlod rivojlantirish uanmmo echimlari xozirgi kunda eng dolzab mavzu xisoblanadi. Tasviriy san’at tur janrlari xaqida tarix va xozirgi kun talabiga oid izlanish amali-nazariy nomoish etish ilmiy nazariy taxlil etisk, loyxalar asosida izlanish, ijodiy mualiflik albom, monografiyalar, darslik, o‘quv qullanmalar xar bir fan urganish ilmiy taxlil asosida maqolararda yoritidi. Evropa zamonaviy pedagogic loyxalar g‘olibi gran prizlar sovrindori bo‘ldi. R Djalilova Xozirgi kun dolzab muammoli rangtasvir tasvirlash yullari rassomlar ijodi misolida izlanyapti. kompozitsiya uslublari - ijodkorning o‘z ijodi jarayonida qo‘llanadigan asar g‘oyasini, uning badiiyligini, savodxoshshgini ko‘tarishgaqaratilgan chora-tadbir va yo‘l-yo‘riqlar majmuasi. Tasviriy san’at kompozitsiya vositalari - ijodkor tomonidan asarni yaratishda qo‘llaniladigan asosiy tasvirlash texnikasi ilmiy tadqiqot asosida urgandi.
4.2.O‘zbek tasviriy va amaliy san’at badiy madaniyati Farg”ona xalq amali san”ati,oxli rangtasvir, grafika kulolchilik,batik giblen kompozisiyalari turli yunalishlari, metodikasitaniqli rassomlar ijodi asarlar, g‘oyasiagi muammo va echimlari yoritildi. Xozirgi kunda faol ijod etayotgan Lubov Semizorova, Ro‘zixon Djalilova, Alisher Xamidov, Irina Batova, M.Jurabayev, Mamurov Abdusalom, N Abdullaev, O Shokiraliev, 2020-2023 yillar yoshlar M Qurbonova, Boltaboev G‘, Boltaboev M, A Azamjon ijodiy uyushma yosh ijodkorlardandur. Farg‘ona go‘zal tabiati realizim zamonaviy kompozitsiyalar asosida bir qancha asarlari dunyo miqosidagi kolleksiyalar, muzeylardan joy olgan.
4.3.Tasviriy san’at rangtasvir qalamtasvir kompozisiyani malakaviy amaliyot muammo va echimlari. 2023 yil 08 Yordon manzaralari Farg‘ona, Namahgan, andijon rassomlarini asarlari bir-biriga uxshamas manera - tasviriy san'atda rassom o‘zigagina xos ish uslubiga egaligini Shaxmardon,Yordon kurinish xolatlari mater klasslar utkazildi.
Xar bir mussavi, rassom ustalardan Farg‘ona R Djalilova, o‘zbek ayollar, Ariq suv manzarasi, Kul kubon, Tong, manzarali turli akvarel, guash, moy buyoq texnalogiyasini maxorat bilan tasvirladi. G‘ Boltaeb, M , Boltaeb, L Semizorova ijodiy uyushma bulim boshlig‘I, I Batova, Namangan, Latifaka, Ahmedov Muxammaatsoliaka Andijon Murod akalar , Fotogirig Vladiik 10 kun davomida Yordon kurinish va xolatlarni ilmiy tadqiqot asosida kuzatib, izlanib tasvirladilar, ularni tez tasvirlari bir birinika uxshmaydi. 30 minutli 3-4 soatda bita kurinish tasviri yakunlaniladi. Asar yaxshi chiqishida tez tasvirlarni axamiyati kottadir.
XULOSA.
“Tasviriy san’at kompozitsiyasining shaxs ma’naviyati o‘rni” monografiya tarixiy davrlardan hozirgi kungacha bo‘lgan tasvriy san’at zamonaviyir rangtasvir zamonaviy shaxsiy va butun jaxon taniqli ijodkorlar ijodi misoli, ilmiy-nazariy o‘rganilib yoritildi.
Pedagoglar zimmasida barkamol inson tarbiyasi yoshlarni san’atga qiziqish muammo va echimi, talim tarbiyani maktab va uzliksiz zamonaviy o‘qitish tizimiga bog‘liqdir.
Tasviriy san’at-borliqda mavjud va mavjud bo‘lmagan mavjudot, narsa va hodisalarni tasvirlovchi san’at turi. Tasviriy san’at tushunchasi keng ma’noga ega bulib, grafika, rangtasvir, xaykaltaroshlik san’ati ham shu tushunchaga kiradi. Janirlarni boshlanishi ibtidoiy jamiyatdan boshlanib paydo bo‘lgan.
Tasviriy san’at asrlar davomida rivojlanish bosqichini bosib o‘tmoqda. Tasviriy san’atda zamonaviy yo‘nalishlarning kirib kelishi ijodkorlar ijodidagi g‘oyalar va ranglarni erkin tasvirlash ilmiy-amali sintez qilish kabi tasurot orqali tasvirlash xozirgi kunda rivojlandi. Rassom g‘oyasi dunyoni ichki xis tuyg‘uda aks ettirish fikri muammosi va echimi sirlidir.
Rassom ijodkor o‘z g‘oyasi tasviri orqali bugungi kun tasuroti, ya’ni Vatanidagi bo‘layoigan yangiliklar bilan xam nafas bo‘lib yashab ilxomlanish yangi asarni yuzaga keladi. Rassom ijodi xayotidagi tamoillar va omillarga bog‘liq, tasviriy san’at tasurotlari boy voqiyalarga xam bog‘liqdir.
Inson shaxs ma’naviyati yuksalishi jamiyat badiy- ijtimoiy falsafiy umuminsoniy qadiryatlar, va an’analarimizga bog‘liqdir.
Kompozitsiyalar iijodkorlar obraz, shaxs barkamolligi asosida milliylik tarixiy davir o‘zbek ayollarii obrazida yoritilishi
dunyodagi taniqli rassomlar milliy ruhdagi xolatlari va xozirgi zamon o‘zbek rassom ustalar asarlari taxlili fikir yuuritildi.
O‘zbekiston Badiiy Akademiya tomonidan turli xil bayramlarda tadbir va ko‘rgazmalar tashkilanishi yosh barkamol avlodni ma’naviy barkamoligida estetik tarbiyalab, kelajakda yangi g‘oyalar asosida rivojlantirisha aloxida o‘rni bordir. Yoshlarni ijodiy rivojlanishida san’atkor ustalarni urni beqiyosdir. Tasviriy san’at kurgazmalari qadriyatlarimiz, an’analariiz, madaniyatimiz san’atimizni yangicha zamonaviy g‘oyalar, xayotimizda, yangi jamiyat qurish yo‘lida xalqimizning ma’naviy yuksalishi, o‘z oldimizga qo‘ygan olijanob maqsadlarga tasvir kompozitsiya lari aloxida o‘rni bor.
Xar yili O‘zbekiston Badiiy Akademiyasi ijodkorlar uyushmasi Tasviriy san’at xaftaligi o‘tkaziladi. Bu konfrentsiya respublika ijodiy uyushmalari taniqli ijodkor yoshlar o‘zlarining turli xildagi asarlarini nomoish etadilar. Bu ko‘rgazmada yoshlar o‘zbek an’analaridagi barcha xislatlarni taniqli rassomlarimiz asarlarda yorqin tasvir va obrazlarda xayotiy voqelikka rangtasvir grafika xaykaltorosh kompozitsiyalaridagi yangi qarashlar orqali kunikma xosil etadilar. Haftalikda jaxon miqyosi buyicha boshqa davlatlardan Frantsiya, Germaniya, Italiya, Avstriya. Ros­siya, Shveytsariya_; Yapo­niya, Isroil, Xitoy, Hindiston, Latviya kabi mamlakatlarning taniqli dizaynerlari xam ishtirok etadilar. Mamlakatimizning madaniy nufuzini yanada mustaxkamlashi shubxasiz, mazkur xaftalix tadbirlari doirasida milliy san’at markazmda xam ko‘plab rassomlar san’at ixlosmandlar g‘oyaviy kompozitsiyalarini ko‘rish mumkin. Tasviriy san’at yosh barkamol avlodni ma’naviy shakilantirishda tasviriy san’at tur va janrlari, halq amaliy san’ati, o‘zbek milliy liboslar, xaykaltoroshlik, kulolchilik, naqqoshlik, me’morchilik, grafika, rangtasvir asarlari orqali zamonaviy kompozitsiyalar zamonga xos voqelikni o‘z ichiga oladi.
Ko‘rgazma konfrentsiyada usta va shogirt an’analari, respublika ixtidorli talabalar, taniqli rassomlar, pedagoglar oliygoxlar, inistitutlar xamkorligida olib boriladi. Kelajakdagi yoshlar tarbiyasi sizning qo‘lingizda siz qanday ta’rbiyalasangiz kelajak shunday shakilanadi.
“Tasviriy san’at kompozitsiyasini shaxs ma’naviyati o‘rni” monografiyai tur va janrlar ilmiy-amali tadiqot musavvira o‘zini amali – nazariy shaxsiy korgazmasi misoli xam, fikir muloxaza yuritdi yoshlarga san’atdagi muammli vaziyatlarn ijodkorlikka urgatish yullarini ta’lim tarbiya metodikasi ma’naviy tarbiyasi xaqida yoritdi.
O‘zbrkiston yangi tarixi o‘zbek va evropa rassomlarrangtasvir qalamtasvir kompozitsiyalar ilmiy –amaliy urganildi taxlil etildi.
Tasviriy san’atni estetik ma’naviy emosional tarbiya tasuroti
Borliq tabiyat va Inson tasviriy san’at tur janirlar, rassomlar ijodi taxlil etildi. Malakaviy amaliyot manzara tasvirlash jarayonlari muammoni sababi va echimlari yoshlarni estetik tarbiyasidagi o‘rni ilmiy misollar tariqasida urganildi.
Qalamtasvir,rangtasvir, kompozisiya texnalogiyani tur va janr kurinish bilishi, aks ettirish, taxlil qilish, muammoni echimlarni idodkor pedagoglarni tasvirlashni bosqichma-bosqich tasvirlash ilmiy urganish metodikasini qullash orqali barkamol estetik ma’naviy tarbiya oladi.