Саьламлыг  здоровье

ЯДЯБИЙЙАТ - ЛИТЕРАТУРА – REFERENCES: 
 
1.
 
Бабичев В.Н. Рецепторы эстрогенов в диагностике и лечении гормонозависимых опухолей // Проблемы эндокринологии, 
2009, №4, с.34-36. 
2.
 
Гланс С. Медицинская статистика / Пер. с англ. Санкт-Петербург: Питер, 2000, 495 с. 
3.
 
Vrbikova J., Cibula D., Dvorakova K., Stanicka S., Sindelka G., Hill M. et al. Insulin sensitivity in women with polycystic ovary 
syndrome // J. Clin. Endocrinol. Metab., 2004, v.89, pp.2942-2945. 
4.
 
Гусейнова  Л.Э.  Сравнительная  оценка  эффективности  применении  различных  методик  лечения  женщин  с 
поликистозными яичниками // Sağlamlıq, 2009, №5, s.44-46. 
5.
 
Синдром поликистозных яичников: Руководство для враче / Под ред. И.И.Дедова, Г.А.Мельниченко. Москва: МИА, 2007, 

 
  
САЬЛАМЛЫГ – 2016. № 3. 
44 
368 с. 
6.
 
Dumesic D.A., Abbott D. H. Implications of Polycystic Ovary Syndrome (PCOS) on Oocyte Development // Semin Reprod Med., 
2008, v.26(1), pp.53-61. 
7.
 
Homburg  R.  A  new  method  for testing  a  hypothesis  on  a  cause  of  Polycystic  Ovary  Syndrome  //  Hum.  Reprod., 2009,  v.10(1), 
pp.1548-1555. 
8.
 
Palomba S, Falbo A, Zullo F, Orio F Jr. Evidence-based and potential benefits of metformin in the polycystic ovary syndrome: a 
comprehensive review // Endocrine Reviews, 2009, v.30, pp.1-50. 
9.
 
Kamilova  N.M.,  Məstiyeva  E.A.Exoqrafik  müayinələrin  göstəricilərinə  əsasən  yumurtalıqların  polikistoz  sindromunun 
müalicəsinin effektivliyinin qiymətləndirilməsi // Azərbaycan Təbabətinin Müasir Nailiyyətləri, 2012, №4, s.167-171   
10.Камилова  Н.М.,  Мастиева  Э.А.  Влияние  микронизировонного  прогестерона  на  гормональный  профиль  девушек-
подростков с синдромом поликистозных яичников // Azərbaycan Əczaçılıq və Farmakoterapiya Jurnalı, 2013, №1, s. 26-31  
11.Камилова Н.М., Мастиева Э.А. Опыт клинического применения Utrojestan при синдроме поликистоза яичников (СПКЯ) у 
девушек-подростков  /  Materials  of  XVII  International  Conference  ―Oncology  –  XXI  Century‖,  Elche-Alicante,  Spain,  2013, 
pp.134-135  
12.Камилова  Н.М.,  Мастиева  Э.А.  Оценка  эффективности  лечения  синдрома  поликистозных  яичников  по  данным 
эхографического исследования // Научные ведомости Белгородского государственного университета. Медицина. Фармация, 
2014, №18 (189), c. 87-91  
13.Камилова Н.М., Мастиева Э.А. Лечение синдрома поликистозных яичников у девушек-подростков // Вестник Хирургии 
Казахстана, 2014, №2 (38), c. 48-51  
 
 
Р Е З Ю М Е 
 
СОВЕМЕННЫЕ МЕТОДЫ ДИАГНОСТИКИ СИНДРОМА ПОЛИКИСТОЗНЫХ 
ЯИЧНИКОВ У ДЕВУШЕК-ПОДРОСТКОВ  
 
Мастиева Э.А. 
 
Целью  настоящего  исследования  явилась  диагностика  эндокринно-
метаболических нарушений у девушек с синдромом поликистоза яичников в 
период полового созревания и оптимизация методов их коррекции.  
В  ходе  исследования  было  обследовано  112  девушек  (72  –  основная 
группа,  40  –  группа  сравнения)  в  возрасте  14-18-и  лет.  На  первом  этапе 
изучались  анамнестические  показатели  по  поводу  течения  беременности  и 
родов матери девушки. На втором этапе были изучены физические, половые 
особенности,  функциональное  состояние  репродуктивной  системы  этих 
девушек. 
В  основной  группе  для  коррекции  репродуктивных  нарушений 
использовался ―Utrojestan‖ (Besen Laboratories, France) в капсулах (X100 мг) 2 
раза  в  день  в  течение  3-6-и  месяцев.  В  зависимости  от  гормональных  и 
эхографических показателей, прием препарата назначался на 5-25 или 16-25 
день менструального цикла. 
 Результаты  исследования  показали,  что  на  основе  гормональных  и 
эхографических  показателей,  у  девушек  с  синдромом  поликистозных 
яичников  возможно  выявить  заболевание  на  ранних  стадиях,  а  целенаправ-
ленное  лечение  препаратом  Utrojestan  способствует  повышению  у  них 
репродуктивного потенциала.  
 
S U M M A R Y 
 
MODERN METHODS OF DIAGNOSTICS OF POLYCYSTIC OVARY SYN 
DROME IN ADOLESCENT GIRLS  
 
Mastiyeva E.A. 
 
The aim of this study was diagnosis of endocrine and metabolic disorders 
in girls with polycystic ovary syndrome in puberty and optimization methods for 

 
their correction. 
The study examined 112 girls (72 – an index group, 40 – the comparison 
group)  aged  14-18  years.  In  the  first  stage  have  been  studied  anamnestic 
parameters of the course of pregnancy and childbirth of the girl's mother. In the 
second  stage  were  studied  physical,  sexual  features,  the  functional  state  of  the 
reproductive system of girls. 
In  the  index  group  for  correction  of  reproductive  disorders  used 
"Utrojestan" (Besen Laboratories, France) in capsules (X100 mg) 2 times a day for 
3-6  months.  Depending  on  the  hormonal  and  ultrasonographic  parameters,  the 
drug was used at 5-25 or 16-25 days of the menstrual cycle. 
The  study  results  showed  that  based  on  hormonal  and  ultrasonographic 
parameters, in girls with polycystic ovary syndrome may identify the disease at an 
early stage, and purposeful therapy drug Utrojestan  increases their reproductive 
potential. 
 
Дахил олуб:  7.09.2015. 
 
 
HAMĠLƏLĠKDƏ PĠYLƏNMƏNĠN ANA BƏTNĠNDƏKĠ DÖLÜN 
DAMARLARININ ENDOTELĠNƏ TƏSĠRĠ 
 
CanbaxıĢov T.Q. 
 
Doqquz Eylül Universiteti,qadın xəstəlikləri və doğumu 
kafedrası, Türkiyə, İzmir. 
 
Müasir  dövrdə  inkiĢaf  etmiĢ  ölkələrdə  dölün  bətndaxili  ölümünün 
səbəblərinin  araĢdırılması  gündəmdə  olan  mühim  məsələlərdəndir/1/.  Amerika 
Ginekoloqlar  Asosiasiyası  (ACOG)  hestasiya  yaĢı  20  həftədən  çox  olan  döl 
ölümünü ―Bətndaxili fetal ölüm‖ adlandırır/2/. 
AraĢdırmalar  fetal  ölümün  90%  halda  doğum  fəaliyyəti  baĢlamamıĢdan 
öncə  baĢ  verdiyini  göstərir/3/.  Dölün  bətndaxili  ölümünün  səbəblərinə  nəzər 
yetirsək, burada  həm dölə, həm də anaya aid risk faktorları mövcuddur.  
Anaya  aid  olan  risk  faktorlarının  arasında  digərləri  ilə  birgə  həmçinin 
piylənməni qeyd etmək olar/4/. Piylənmə bədəndəki yağ qatının artmasıdır ki, bu 
da əsasən qeyri-düzgün və həddindən çox qidalanma nəticəsində ortaya çıxan bir 
xəstəlikdir.  Səbəblərə  nəzər  yetirsək,  burada  genetik,  metabolik,  hormonal, 
hipotalamik,  psixoloji,  sosial-iqtisadi,  qeyri-düzgün  qidalanma  və  fiziki  aktivliyin 
olmamasını bir yerdə qeyd etmək olar. Kliniki olaraq piylənmənin dərəcəsi  bədən 
kütlə  indeksinə  (BKĠ)  əsasən  qiymətləndirilir  və  bu  göstərici  bədən  çəkisinin  (kq) 
boyun  uzunluğunun  kvadratına  (m
2
)  nisbəti  kimi  hesablanır.Cədvəl  1-də  BKĠ 
ə
sasən piylənmənin dərəcələri göstərilmiĢdir/5/.  

 
  
САЬЛАМЛЫГ – 2016. № 3. 
46 
Жядвял  № 1. 
Piylənmə dərəcələri/5/ 
 
BKİ (kq/m
2
) 
Morbidlik riski 
Aşağı 
< 18,5 
Az yüksək 
Normal 
18,5-24,9 
Aşağı 
Piylənməyə meyilli 
25,0-29,9 
Az yüksək 
Piylənmə 
 
 
Dərəcə1 
30,0-34,9 
Yüksək 
Dərəcə 2 
35,0-39,9 
Çoxyüksək 
Dərəcə 3 
≥40 
Ekstremalyüksək 
Piylənməsi olan qadınlarda  insulinə qarĢı rezistentlik və hiperinsulinemiya 
öz  novbəsində  VEGF(vascular  endothelial  growth  factor)  –  vaskulyar  endotelial 
böyümə  faktoru  səviyyəsinin  azalmasına  gətirib  çıxara  bilər/7/.  VEGF  - 
vaskulogenezə və angiogenezə təsir göstərən qlikoproteindir/6/. Embrional dövrdə 
VEGF  çatıĢmamazlığı  olduğu  halda  damarların  yetərli  inkiĢaf  etmədiyi  üçün 
anadangəlmə anomaliyaların sayının yüksəldiyi göstərilmiĢdir/7/. 
Material və metodlar: Tədqiqata daxil edilən xəstələr 2 qrupa ayrıldı 
1.Piylənmə qrupu – 13 hamilə qadın. Heç bir xəstəliyi olmayan, hamiləliyi 
qeysəriyyə kəsiyi vasitəsilə baĢa çatdırılan, BKĠ 30 kq/m
2 – 
dan yuxarı olan hamilə 
qadınlar 
2.Kontrol qrup – 46 hamilə qadın. Heç bir xəstəliyi olmayan, doğuĢ sancısı 
baĢlamazdan  öncə  mamalıq  göstəriĢlərinə  görə  qeysəriyyə  kəsiyi  vasitəsilə  uĢaq 
dünyaya gətirən və BKĠ 30 kq/m
2 
-dan aĢağı olan hamilə qadınlar 
Tədqiqata daxil edilmə kriteriyaları: 
-
hamiləliyin təqib edilməsi üçün həkimə müarciət edən  xəstələr 
-
ilk trimestrdə qanda ac qarına Ģəkərin səviyyəsinin normal olduğu xəstələr 
-
xromosom anomaliyaları skrininqi normal olan xəstələr 
-
tədqiqatda iĢtirak etməyə razılıq verən xəstələr 
Tədqiqatdan xaric edilmə kriteriyaları: 
-
hamiləlikdən öncə Ģəkərli diabet diaqnozu qoyulmuĢ 
-
çox döllü hamiləlik 
-
Ģəkər və protein metabolizminə təsir göstərə biləcək hər hansı qaraciyər, 
böyrək və qalxanvari vəzin xəstəliyinin olması 
-
xəstənin yaĢının 18-dən az və ya 45-dən çox olması 
-
bədən kütlə indeksinin 18-dən aĢağı olması  
-
siqaret çəkən, spirtli içklər və digər maddələr qəbul edən qadınlar 
Müayinə üsulları: Tədqiqat tək mərkəzli, multidisiplinar, prospektiv xəstə-
kontrollu    tipli  araĢdırmadır.  Tədqiqatda  iĢtirak  edən  bütün  xəstələrin  ətraflı 
anamnezi  toplanıldı.  Hestasiya  müddəti  son  menstruasiya  tarixinin  ilk  gününə 
görə  hesablandı.  Bütün  hamilələrdə  təxminən  doğuĢa  1  həftə  qalmıĢ  uĢaqlıq 
arteriyasının  doppler  müayinəsi  aparıldı.  Eyni  zamanda  doğuĢdan  öncə 
hamilələrin  qanında  CRP(C-reaktiv  protein),  trigiseridlər,  ümümi  xolesterin  və 
onun fraksiyaları- HDL, LDL səviyyələri ölçüldü. DoğuĢdan sonra göbək ciyəsinin 
ə
n  proksimal  hissəsi  (qarının  ön  divarından  təxminən  1.5  –  2  sm-lik  məsafədə) 
kəsilib  formalin  məhluluna  yerləĢdirlib  immunohistokimyəvi  müayinə  üçün 
patoloji laboratoriyaya göndərildi. Bütün hamilələrə 24-28 həftələrində hestasional 
Ģəkərli diabet skrininqi aparıldı. Piylənməsi olan xəstələrdə və qeysəriyyə kəsiyi olan 
sağlam  qadınlarda  göbək  ciyəsi  venasının  intimasında  olan  VEGF  səviyyəsinə 
ə
saslanaraq hamiləliyin nəticəsi müqayisə edildi. VEGF səviyyəsi ilə ananın uĢaqlıq 
arteriyalarının,  göbək  ciyəsi  arteriyasının  doppler  müayinəsinin  nəticəsi  arasında 
olan əlaqə araĢdırıldı.  
Bütün  statistik  analizlər  SPSS  (Statistical  Packagefor  Social  Sciences, 
version  15,  Inc,  USA)  proqramı  vasitəsi  ilə  hesablandı.  Ġki  qrup  müqayisəsində 

 
Mann-Whitney U  testi istifadə edildi. Nəticələrin korrelasyası isə Spearman üsulu 
ilə edildi.  
Nəticələr:  Xəstələrə  aid  olan  məlumatlar,  laborator  nəticələr  və  müvafiq 
VEGF  səviyyələri  cədvəl  2-də  göstərilmiĢdir.  Cədvəl  2–də  göstərildiyi  kimi, 
piylənməsi  olan  xəstələrdə  CRP  sə
viyyəsi  əhəmiyyətli  dərəcədə  yüksək  olduğu 
göstərildi p=0.008 (p<0.05 önəmli).  
Жядвял  № 2. 
Qruplar arasında müxtəlif göstəricilərə görə əldə olunmuş fərq (p<0.05 önəmli) 
Yeni  doğulmuĢun  çəkisinin  piylənmə  qrupunda    daha  çox  olmasına 
baxmayaraq, bu göstərici statistik baxımdan önəmli olmadı (p=0.122).  
Biokimyəvi  göstəricilərə  nəzər  yetirsək,  trigliserid  və  ümumi  xolesterin 
səviyyəsi  piylənmə  qrupunda  daha  yüksək  olmuĢdur.  Amma  bu  fərq  statistik 
olaraq əhəmiyyətli olmadı (p=0.80; p=0.646). 
HDL  və  LDL  səviyyəsinin  isə  əksinə  piylənmə  qrupunda  daha  az  olduğu 
göstərildi. Amma bu biokimyəvi göstəricilərinin heç biri statistik olaraq əhəmiyyətli 
olmadı (p=0.601; p=0.769).  
VEGF səviyyəsi kontrol qrupunda, gözlənildiyi kimi, daha yüksək oldu. Ġki 
qrup  arasında  fərq  nəzərə  çarpacaq  dərəcədə  olsa  da,  statistik  nöqteyi  nəzərdən 
ə
həmiyyətli olmadı (p=0.702). 
VEGF səviyyəsi kontrol qrupunda, gözlənildiyi kimi, daha yüksək oldu. Ġki 
qrup  arasında  fərq  nəzərə  çarpacaq  dərəcədə  olsa  da,  statistik  nöqteyi  nəzərdən 
ə
həmiyyətli olmadı (p=0.702).  
Жядвял  № 3. 
BKİ-nin göstəricilərə olan təsiri 
1
p<0.05 önəmli 
2
OR- odds ratio (odds nisbəti) 
3
CI- confidence interval (əminlik intervalı) 
Tədqiqata  qatılan  bütün  qadınlarda  BKĠ  ilə  VEGF  səviyyəsi,  hamiləlikdə 
çəki  artımı,  CRP  səviyyəsi  və  yeni  doğulmuĢun  çəkisi  arasında  reqresiya  analizi 
(Binary  Logistik,  Enter)  aparıldı.  Nəticələr  cədvəl  3-də  göstərillmiĢdir.  Hamiləlikdə 
çəki  artımının  və  yeni  doğulmuĢun  çəkisinin  BKĠ-dən  asılı  olmadığı  ortaya  çıxdı 
(p=0,649  və  p=0,451).  CRP  və  VEGF  səviyyələrinin  hamiləlikdə  piylənmədən 
statistik  baxımdan  əhəmiyyətli  dərəcədə  asılı  olduğu  göstərildi  (p=0,002  və 
p=0,016). 
Bundan baĢqa doppler göstəriciləri ilə VEGF səviyyəsinin arasındakı əlaqə 
dəyərlərndirildi. Nəticələr  cədvəl 4-də göstərilmiĢdir. 
 
Piylənmə qrupu 
Kontrol qrupu 
    p
* 
N 
13 
46 
 
BKİ (kq\m
2
) 
32±4,42 (22-38) 
26,03±2,84 (22,1-29,6) 
 
Çəki artımı 
14,69±9,85 (-10-27) 
12,85±5,90  (-2-24) 
0.252 
Yeni doğulmuşun çəkisi 
3473±384 (2570-4000) 
3246±345 (2320-3950) 
0.122 
Ümumi xolest.(mq\dl) 
241,08±37,64 (204-324) 
238,52±37,09 (171-329) 
0.646 
Tri-qliserid (mq/dl) 
262,31±52,67 (185-379) 
231,25±90,26 (74-567) 
0.80 
HDL (mq/dl) 
58,85±10,19 (38-76) 
62,23±13,18 (37-98) 
0.601 
LDL (mq/dl) 
129,92±40,99 (78-218) 
142,89±66,28 (42-400) 
0.769 
CRP (mq/dl) 
13,18±8,51 (1,8-30,4) 
7,35±6,64 (0,9-36,5) 
0.008 
VEGF  
4,58±2,78 (1-9) 
5,05±2,68 (1-12) 
0.702 
 
p
1 
OR
2 
%95 CI
3 
VEGF səviyyə 
0,002 
0,808 
0,705-0,926 
Çəki artımı 
0,649 
1,014 
0,954-1,079 
CRP 
0,016 
1,074 
1,014-1,139 
Yeni doğulmuşun çəkisi 
0,451 
1,000 
0,999-1,001 

 
  
САЬЛАМЛЫГ – 2016. № 3. 
48 
Жядвял  № 4. 
VEGF səviyyəsi ilə doppler göstəriciləri arasında korrelyasiya analizi 
*
p<0,05 əhəmiyyətli 
 
Keçirilən analizlərə əsasən 
VEGF 
səviyyəsində 
qruplar 
arasında  fərq  aĢkarlandığına 
baxmayaraq,  bu  fərq  doppler 
göstəricilərində ortaya çıxmadı. 
Orta  serebral  arteriyanın 
pik 
sistolik 
axım 
sürəti, 
pulsatillik indeksi və rezistentlik  indeksi qiymətləndirildi. Bu göstəricilərlə VEGF 
səviyyəsi arasında əhəmiyyətli əlaqə aĢkarlanmadı (p=0.422; p=0.986; p=0.821). 
Göbək  ciyəsinin  arteriyasının  pulsatillik  indeksi  və  rezistentlik  indeksi 
dəyərləndirildi.  Bu  iki  göstəriciylə  VEGF  səviyyəsi  arasında  əhəmiyyətli  əlaqə 
aĢkarlanmadı (p=0.098; 0.110). 
UĢaqlıq  arteriyasının  pulsatillik    indeksi  və  rezistentlik  indeksinin 
göstəricilərinə  nəzər  yetirsək,  burada  da  VEGF  səviyyəsi  arasında  statistik 
ə
həmiyyətli əlaqə qeydə alınmadı (p=0.454; p=0.593). 
Müzakirələr:AparılmıĢ 
tədqiqatlarda 
VEGF 
endotel 
hüceyrələrinin 
apoptozunun  qarĢısını  almaqla,  onları  qoruma  xüsusiyyətinə  malik  olduğu 
göstərilmiĢdir/6/.  Hiperinsulinemiya  ve  dislipidemiya  VEGF  səviyyəsinə  təsir 
göstərə biləcək vəziyyətlərdir və buna görə də araĢdırmaya piylənməsi olan qadınlar 
daxil edildi və kontrol qrupu ilə müqayisələr aparıldı. 
Hamilə qadının bədən çəkisi hamiləliyin nəticəsinə ciddi Ģəkildə təsir göstərə 
bilər. Hamiləlikdə  18-22 hestasiya həftələrində aparılan ultrasəs müayinəsi dölün 
daxili orqanlarının dəyərləndirilməsi üçün qızıl standart kimi qəbul olunmuĢdur və 
BKĠ  bu  müayinənin  dəqiqliyinə  təsir  göstərə  bilər/8/.  Hamiləlikdə  BKĠ  artdiqca 
dölün ürəyini, onurğa sütununu, böyrəklərini, diafraqmasını və göbək ciyəsi kimi 
strukturlarını  dəyərləndirmək  bir  xeyli  çətinləĢir/9/.  Piylənmədən  əziyyət  çəkən 
qadınlarda  hipertenziya  və  preeklampisya  halları  daha  çox  rast  gəlinir,  belə  ki, 
BKĠ  30  kq/m
2
  olan  qadınlarda  bu  patologiyalara  BKĠ  20kq/m
2
  qadınlarla 
müqayisədə 3.3 dəfə daha çox rast gəlinir/10/.  
Hamiləlikdə  piylənmə  ilə  əlaqəli  olan  ağırlaĢmalar:  preeklampsiya, 
tromboemboliya,  anadangəlmə  anomaliyalar,  makrosomiya,  çiyinin  distoziyası, 
qeysəriyyə  kəsiyinin  sayının  artmasıdır.  UĢaqlarda  rast  gəlinən  uzun  müddətli 
ağırlaĢmalar arasında Ģəkərli diabet və piylənməni qeyd etmək olar/11,12/.  
Piylənməsi  olan  qadınlarda  həm  BKĠ-nin  çox  olması,  həm  də  VEGF 
səviyyəsinin  azalması  bu  xəstəliyin  hamilələrdə  yüksək  riskli  bir  patologiya 
olduğunu  göstərir.  VEGF  səviyyəsinin  hamiləlikdə  yüksəlməsinin  döl  üçün 
qoruyucu  bir  mexanizm  olduğu  düĢünülür/3/.  Əgər  bu  mexanizmin  piylənməsi  
olan  qadınlar  kimi  riskli  hamiləliklərdə  pozulduğunu  təxmin  etsək,  bu  xəstələrə 
hamiləlik  dövründə  VEGF  verilməsi  qəfil  və  səbəbi  bilinməyən  döl  ölümünü  və 
anadan  gəlmə  malformasiyaları  azalda  biləcəyini  təxmin  etmək  olar.  Bu  məsələyə 
tam  aydınlıq  gətirmək  üçün  daha  çox  prospektiv  tipli  kliniki  araĢdırmalara 
ehtiyac var. 
Doppler  ultrasəs  müayinəsi  döldə  baĢverə  biləcək  bir  çox  patologiyaların 
diaqnostikasında  aparıcı  rol  oynayır/13/.  Bu  müayinə  vasitəsilə  dölün  böyük 
damarları  müayinə  edilir  və  bir  çox  patoloji  vəziyyətlərin  yaranması  zamanı  bu 
damarlarda olan dəyiĢiklikləri dəyərləndirməklə aĢkar oluna bilir. 
Doppler göstəriciləri 
p* 
Orta serebral arter. piksistolik axım sürəti 
0,422 
Orta serebral arter. pulsatillik indeksi 
0,986 
Orta serebral arter. rezistentlik  indeksi 
0,821 
Umbilikal arter. pulsatillik indeksi 
0,098 
Umbilikal arter. rezistentlik indeksi 
0,110 
UĢaqlıq arter. pulsatillik  indeksi 
0,454 
UĢaqlıq arter. rezistentlik indeksi 
0,593 

 
Beləliklə,  bu  araĢdırma  zamanı    uĢaq  dünyaya  gəldikdən  sonra  onun 
damarlarındakı VEGF səviyyəsi ilə hamiləlik zamanı edilmiĢ doppler müayinəsinin 
nəticələrini müqayisə edildi və aparılmıĢ analizlərə əsasən, bu göstəricilər arasında  
statistik əhəmiyyətli bir əlaqə aĢkar edilmədi. 
 
ЯДЯБИЙЙАТ - ЛИТЕРАТУРА – REFERENCES: 
 
1.Eskes TKAB: Introduction. In Nijhuis J (ed): Fetal Behavior. New York, Oxford University Press, 1992,p xv. 
2.American College of Obstetricians and Gynecologists: Perinatal and infant mortality statistics. Committee Opinion 167, December 
1995. 
3.World Health Organization: Neonatal and perinatal mortality. Country, regional and global estimates. Geneva, Switzerland 2006 
4.ACOG Clinical Management guidelines for obstetricians-gynecologists. ACOG practice bulletin. Management of stillbirth. Obstet 
Gynecol. 2009; 113:748-761. 
5.National Heart, Lung and Blood İnstitute. Guidelines on overweight and obesity: the electronic textbook. Assessment of weight and 
body fat. Available at: http://www.nhlbi.nih.gov/guidelines/obesity/ob_gdlns.pdf Accessed June, 2010 
6.Gupta  K.  Kshirsagar  S,  Li  W  VEGF  prevents  apoptosis  of  human  microvascular  endothelial  cells  via  opposing  effects  on 
MAPK/ERK and SAPK/JNK signaling. Exp Cell Res 1999;247:495-504 
7.Z.  Yang,  X.  Mo,  Q.  Gong,  et  al.  Critical  effect  of  VEGF  in  the  process  of  endothelial  cell  apoptosis  induced  by  high  glucose. 
//Apoptosis 2008;13:1331–1343 
8.Wolfe H.M.,  Sokol R.J., Martier S.M., Zador I.E. Maternal obesity: a potential source of error in sonographic prenatal diagnosis. 
//Obstet Gynecol 1990;76:339-342 
9.Hendler  I,  Blackwell  SC,  Bujold  E,    et  al. Suboptimal  second-trimester  ultrasonographic  visualization of  the  fetal  heart  in  obese 
women: should we repeat the examination?//J ultrasound Med 2005;24:1205-1209. 
10.Baeten  JM,  Bukusi  EA,  Lambe  M,  et  al.  Pregnancy  complications  and  outcomes  among  overweight  and  obese  nulliparous 
women. //Am J Public Health 2001. 91, 436-440. 
11.ACOG  Practice  bulletin.  Clinical  management  guidelines  for  obstetrician-gynecologists.  Gestational  diabetes.  ObstetGynecol 
2001;30:525-538 
12.American Diabetes Association. Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care 2006;29:49-55 
13.Filkins K, Koos BJ. Ultrasound and fetal diagnosis. CurrOpinObstetGynecol 2005;17:185-195. 
 
 
Р Е З Ю М Е 
 
ВЛИЯНИЕ МАТЕРИНСКОГО ОЖИРЕНИЯ НА ЭНДОТЕЛИЙ ИНТИМЫ 
СОСУДОВ ПЛОДА 
 
Джанбахишов Т.Г. 
Университет Доггуз Эйлюль, Кафедра акушерства и гинекологии, Измир, 
Турция 
 
Ключевые  слова:  беременность,  ожирение,  допплеровское  обследова-
ние, фактор роста эндотелия сосудов (VEGF). 
Введение: Здоровье беременной жещины является одним из основных 
критерий  для  благополучного  внутриутробного  развития  плода.  Такие 
патологии,  как  ожирение  и  нарушение  липидного  обмена,  оказывают 
отрицательное  влияние  на  течение  беременности,  в  том  числе  увеличивают 
риск внезапной внутриутробной гибели плода. 
Цель этого исследования – изучить состояние интимы сосудов плода у 
беременных  женщин,  у  которых  был  выявлено  ожирение.  В  этом 
исследовании был проведен иммунногистохимический анализ фактора роста 
эндотелия  сосудов  (VEGF)  интимы  пупочной  вены  для  сравнения  с 
показателями беременности и данными допплеровского обследования плода. 
Всем 
пациенткам 
исследования 
была 
проведена 
операция  
кесаревосечение  по  акушерским  показаниям,  с  целью  исключить 
отрицательное воздействие процесса нормальных родов на состояние сосудов 
плода.  Участницы  были  разделены  на  две  группы:  первая  группа, 
включающая  13  женщин,  страдающих  ожирением,  и  контрольная  группа  с 
46 женщинам и без каких-либо заболеваний и с нормальным весом тела. 

 
  
САЬЛАМЛЫГ – 2016. № 3. 
50 
Результаты: У больных с ожирением был выявлен пониженный уровень 
фактора  роста  эндотелия  сосудов  (VEGF),  по  сравнению  с  контрольной 
группой (4.58 ± 2.78 и 5.05 ± 2.68, соответственно).  
Заключение:  Беременные  женщины  с  ожирением,  вероятно, 
подвержены более высокому риску развития сосудистых патологий у плода.