Samarqand davlat tibbiyot universiteti buxoro davlat tibbiyot instituti

O`quv qo`llanma
112 Sahifa 
toj qon tomiriga angiografik kateter kiritiladi va u orqali bir vaqtning 
o’zida 20000-40000 TB trombolitik preparatlar (streptaza, avelizin) 
yuboriladi, so’ngra minutiga 2000-6000 TB hisobida tomchilatib 
yuboriladi, bunda preparatning umumiy dozasi 2000024000 TB dan 
oshmasligi kerak. Butun muolajaga 1 soatcha vaqt sarf bo’ladi. Infarkt 
boshlangandan so’ng dastlabki 6 soat ichida o’tkazilgan trombolitik 
davolash taxminan 75-80% hollarda okklyuziya bo’lgan tomirni 
rekanalizatsiya qilishga imkon beradi. Trombolitik davolash samara 
bergandan keyin uzoq vaqtgacha (2-3 oy) antikoagulyantlar bilan davo olib 
boriladi. Toj arteriyalarda trombolitik davolashni to’liqroq tiklash uchun 
uni toj tomirlar angioplastikasi yoki aortokoronar shuntlash bilan birga 
qo’shib olib boriladi. 
Aorta ichi kontrpulsatsiyasi yordamchi qon aylanishining eng 
tarqalgan usullaridan biri hisoblanadi. Bu usulning mohiyati shundan 
iboratki, aorta ichi balloni diastola fazasida tez shishib chiqadi, yurak 
sistolasi fazasida esa puchayib qoladi. Bu ballon Seldinger bo’yicha 
punktsion usul bilan son arteriyasi orqali o’tkaziladi va o’tkir koronar 
buzilishi sababli kelib chiqqan yurak etishmovchiligida ko’krak bo’limida 
o’rnatiladi. Bu sistolik arterial bosim pasayishiga va diastolik bosim 
oshishiga, miokardning kislorodga ehtiyoji kamayishiga va bir qator 
gemodinamik 
ko’rsatkichlarning 
yaxshilanishiga 
olib 
keladi. 
Kontrpulsatsiyaning asosiy ahamiyati chap qorincha ishini engillashtirish, 
koronar perfuziyani va miokard oksigenatsiyasini yaxshilashdir. 
Hozirgi vaqtda reperfuziya 6 soatgacha muddat ichida bajarilsa, 
shikastlanish qayta rivojlanishga uchraydi, jarrohlik amaliyoti bundan 
kechikkan muddatlarda o’tkazilsa ham, periinfarkt sohasida qon ta’minoti 
yaxshilanadi deb hisoblaydilar. V.I. Burakovskiy va muallifdoshlari o’tkir 
miokard infarktida shoshilinch aortokoronar shuntlashga quyidagilar 
ko’rsatma bo’la oladi, deb hisoblaydilar: 1) koronografiya va translyuminal 
angioplastikadan keyin toj arteriyasining trombozi, shuningdek ilgari 
koronografiya o’tkazilgan va aortokoronar shuntlash rejali jarrohlik 
amaliyotlarini kutayotgan bemorda o’tkir miokard infarkti rivojlanishi;
2) aniq yuzaga chiqqan gemodinamik buzilishlar va kardiogen shok; 3) erta 
postinfarkt davrdagi turli xil asoratlar, ishemiya va nekroz sohasi 
kengayishi. Bu to’sh orqasida og’riqlar qaytalanishi, yurak ritmi va 

---