Sanoat korxonalarida ishlab chiqarishni tashkil etish

Tayanch so’z va iboralar. 
Partiya, seriya, partiyali usul xususiyatlari, hisoblash usullari, partiyali usul 
samaradorligini oshirish yo‘nalishlari. 
Xulosalar 
Ishlab chiqarishni tashkil qilinishning partiyali usuli mahsulot partiyasini 
tayyorlash jarayonining tizimini ifodalaydi. Ushbu usul asosan seriyali ishlab 
chiqarish korxonalarda keng nomenklaturadagi mahsulotni kichik miqdorda ishlab 
chiqarishda qo‘llaniladi. 

---

Ishlab chiqarishni tashkil qilishning partiyali usuli uchun ishlab chiqarishga 
kiritilayotgan detallar partiyasi miqdori ya‘ni kattaligi va takrorlanishi muhim 
tashkiliy – iqtisodiy ahamiyatga ega. 
Partiya kattaligi tashkiliy ishlab chiqarish va iqtisodiy talabni e‘tiborga olgan 
holda aniqlashtiriladi. Ushbu talablardan muhimlari quyidagilardir: partiyadagi 
detallar soni ish o‘rinlarining to‘liq smenalik bandligini ta‘minlash, detallar 
partiyasi kattaligi oylik ishlab chiqarish dasturiga mosligi, yirik o‘lchamli, og‘ir 
detallar uchun partiya kattaligi ishlab chiqarish maydonlari mavjudligi va transport 
vositalarining yuk ko‘tarishi qobiliyati bilan belgilanishi, qimmatbaho jihozlarning 
maqsadga muvofiq to‘liq ta‘minlanish, detallar partiyasi kattaligining buyurtmani 
bajarish tezkorligiga bog‘liq holda taqsimlash. 
 
Nazorat savollari. 
1. Partiyali usul moxiyatini tushuntiring. 
2. Mahsulot seriyasi deganda nimani tushunasiz? 
3. Mahsulot partiyasiga ta‘rif bering? 
4. Ishlab chiqarishning partiyali usuli xususiyatlarini sanang. 
5. Ishlab chiqarishning partiyali usuli qanday vazifalarni bajaradi? 
6. Detallar partiyasi miqdori iqtisodiy samaradorlikka qanday ta‘sir 
ko‘rsatadi? 
7. Partiya miqdorini aniqlashning qanday usullarini bilasiz? 
8. Mahsulot partiyasini ishlab chiqarishga kiritish soni qanday aniqlanadi? 
9. Mahsulot partiyasini ishlab chiqarishga kiritish vaqti qanday aniqlanadi? 
10. Partiyali usul samaradorligini oshirish yo‘nalishlarini ayting. 
Testlar: 
1......-ishlab chiqarishga bir vaqtda kiritiladigan detallar miqdoridir. 
a) seryali; 
b) partiyali; 
c) guruh; 

---

2.Detallar partiyasining miqdorining umumiy tayyorlov vaqti va mehnat 
sig‘imi bo‘yicha hisoblash formulasini ayting. 
a) p

t
ty
+ t
dona
* K
s
b) p

t
ty
* t
dona
/ K
s
c ) p

t
ty

t
dona
* K
s


- 
tayyorlovchi yakunlovchi vaqt.
t
dona
– operatsiyani bajarish mehnat sig'imi. 
K
qs
- jihozlarni qayta sozlash koeffitsenti..