94
6.3. Suhbat: tarkibi, turlari, uslublari, savollari
Yuqori sifatli intervyu
- bu
kerakli ma'lumotlarni olish va
uchrashuvning
maqsadiga
erishish uchun savol berishning
turli
usullaridan
samarali
foydalanish jarayonidir.
Tanlov intervyularining turi va
shakli
nomzodlar tanlanadigan
lavozim; kompaniya xodimlari orasidan yoki tashqaridan kelgan nomzodlar
ko‘rib chiqilishi; suhbatlar yakka-yakka yoki guruhda o‘tkazilishi; gap bitta
shaharda yoki mintaqalararo qidiruv bo‘yicha yollash haqidami va hk kabi
omillarga bog'liq.
Biroq, intervyu qanday shaklda bo‘lmasin, rekruterlar:
- o‘z maqsadlarini aniq shakllantirish;
- unga puxta tayyorgarlik ko‘rish;
- ma'lum bir tartibga rioya qilish;
- keyingi bosqichlarni aniqlash uchun kerakli ma'lumotlarni olish;
- uni barkamol bajarishi kerak.
Oddiy intervyu tarkibi quyidagi uchta qismni o‘z ichiga oladi (6.3.1-
rasm).
6.3.1-rasm - Suhbat tarkibi
Qatnashuvchilar soniga qarab yakka, panelli yoki guruh intervyulariga
bo‘lish mumkin.
Yuqori sifatli intervyu
- bu
kerakli ma'lumotlarni olish va
uchrashuvning maqsadiga erishish
uchun
savol berishning turli
usullaridan samarali foydalanish
jarayonidir
95
Panelli intervyu
- bu ish beruvchi kompaniyaning bir nechta vakillari
bitta nomzod bilan olib boradigan suhbatdan iborat.
Suhbatni mutaxassislar va menejerlar pozitsiyalari uchun 1,5 soat
(shundan 1 soat - to‘g'ridan-to‘g'ri suhbat uchun) va boshlang'ich va standart
lavozimlar uchun 1 soat (shundan 30-40 daqiqa - suhbatning o‘zi uchun)
rejalashtirish maqbuldir.
Shuni ta'kidlash kerakki, suhbat o‘tkazuvchi nomzoddan iloji boricha
ko‘proq ham uning
yutuqlari va muvaffaqiyatlari, ham odamlar haqida
gapirishni istamaydigan kamchiliklari to‘g'risida ko‘proq ma'lumot
olishi
kerak. Shuning uchun diqqatni namoyish qilish uchun barcha og'zaki va
og'zaki bo‘lmagan vositalardan foydalanib, diqqat bilan tinglash va kuzatish
muhimdir.
Og'zaki bo‘lmagan harakatlar quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
suhbatdoshlar orasidagi masofa, hulq, ko‘z
bilan aloqa, yuz ifodasi, bosh
harakati,
imo-ishoralar, ovoz. Rekruterlar nomzodlarning og'zaki
bo‘lmagan xatti-harakatlarini ularning shaxsiy xususiyatlarini namoyish
etish parametrlari sifatida baholash va izohlashda juda ehtiyot bo‘lishlari
kerak. Avvalo, og'zaki bo‘lmagan xulq-atvor nomzodning aytganiga
qanchalik mos kelishiga va og'zakilar bilan zid kelmasligiga e'tibor berish
kerak.
Suhbatda to‘g'ri tarkibdan foydalanish - intervyu o‘tkazish tajribasini
to‘plash uchun eng foydali vositalardan biridir. Uning tuzilishi va turi har
bir aniq nomzodga va lavozim talablariga
qarab tanlanishi mumkin,
shuningdek suhbat davomida o‘zgartirilishi mumkin.
Nomzod to‘g'risida qaror qabul qilish uchun rekruter asosiy
parametrlarni tahlil qilishi tavsiya
etiladi - bu kasbiy tajriba, shaxsiy
fazilatlar va nomzodning mijozning talablariga muvofiqligi.
Yuqoridagi
uchta parametrning tipik birikmalari 6.3.1-jadvalda keltirilgan.
Xususiyatlar
1
Beka
mu-
ko‘st
2
Rad
etish
3
Ha
4
Ha
5
Ha
6
Yo‘q
7
Yo‘q
8
Yo‘q
Kasbiy
tajribasi
+
-
+
-
+
-
+
-
Shaxsiy
fazilatlari
+
-
-
+
+
+
-
-
Motivatsiyasi
+
-
+
-
-
-
-
+
Dostları ilə paylaş: