«scientific progress» Scientific Journal issn: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, issue: 5

300

 

 

jamiyatning  komil  insonni  tarbiyalashdek  maqsadiga  mos  kelishi  kerak.  Xalq  og’zaki 

ijodida  keng  talqin  qilinadigan  milliy  qadriyatlar-insonparvarlik,  bag’rikenglik, 

vatanparvarlik,  mehmondo’stlik,  ahillik,  to’g’riso’zlik,tabiatni  sevish  va  boshqalar 

o’zbek xalqi qadriyatlarining nozik kurtaklari bo’lib hisoblanadi. Ularni xalqimiz asrlar 

osha avaylab-asrab kelmoqda. 

     Mamlakatimizning  kuch-qudrati  manbayi  ham    uning  milliy  qadriyatlarga 

sodiqligidadir. Milliy qadriyatlar, o’z  mohiyatiga ko’ra, xalqimizning asosiy maqsad va 

muddaolarini  ifodalaydigan,  uning  o’tmishi  va  kelajagini  bir-biri  bilan    bog’laydigan, 

asriy orzu-istaklarini amalga oshirishga xizmat qiladigan g’oyalar tizimidir. 

 

ASOSIY QISM 

Boshlang'ich  ta'lim  mazmuni  milliy  qadriyatlar  materiallariga  boy.  Ko'plab 

darslik va qo'llanmalarga xalq og'zaki ijodi bo'lgan ertak, maqol, rivoyat, hadis, doston, 

qissa, afsona, topishmoq, folklor, xalq kuyi va qo'shiqlari kiritilgan. Ular o'z mazmuni 

mohiyatiga  ko'ra  yosh  o'quvchilarda  milliy  odob-axloq  madaniyati  asoslarini 

shakllanishiga  xizmat  qiladi.    Xalq  og'zaki  ijodi  vositalaridan  maqsadli  va  unumli 

foydalanish  uchun  boshlang'ich  sinf  o'qituvchilari  yuksak  pedagogik  mahoratga  ega 

bo'lmog'i lozim. 

    Umumiy  o`rta  ta’lim  maktablari  o’quvchilarining  ekologik  madaniyatini 

shakllantirish quydagicha amalga oshirilishi maqsadga muvofiq: 

 1. O’quvchining hissiyotiga ta’sir etish; 

2. O’quvchilar qalbida tabiatga atrof – muhitga muhabbat uyg’otish; 

3.  O’quvchilar  ongida  tabiatni  muhofaza  etish  va  u  bilan  oqilona  munosabatni 

shakllantirish; 

4. Ekologik ta`lim – tarbiyani olishni uzluksiz davom ettirish;  

5. Ekologik madaniyatni shakllantirish va takomillashtirish; 

6.Xalq  pedagogikasida  qo’llanilgan  tarbiya  usullaridan  foydalangan  holda  ekologik 

tarbiya berish; 

7.Olingan  nazariy  bilimlarni  amalda  qo’llash  malaka  va  ko’nikmalarni 

shakllantirishdan iborat. 

   Biz  buning uchun atrofimizdagi olam va tabiatshunoslik darsliklari tarkibiga xalq 

og’zaki  materiallarini  kiritmog’imiz  va  yoshlarimizni  boy  ma’naviy  merosimiz  bilan 

qurollantirmog’imiz lozim. 

       Buyuk    pedagoglar  ham  o’z  faoliyati  davomida    yoshlarga  xalq  og’zaki  ijod 

mahsulini o’zi ta’lim beradigan fan mashg’ulotlari jarayonida berib borishgan.Bu orqali 

ular  yoshlarning  ma’naviy  merosini  boyitgan.  Misol  tariqasida 

         

K.D.Ushinskiy 

o’zining ko’p yillik pedagoglik tajribasida, xususan,                    1867-yilda bosilib 

chiqqan  “Ona  tili”  kitobida    o’quvchilar  og’zaki  ijodi  namunalaridan  darsliklarga 

---

www.scientificprogress.uz 

«SCIENTIFIC PROGRESS» Scientific Journal           

ISSN: 2181-1601 ///// \\\\\ Volume: 1, ISSUE: 5