Seçilmiş əsərləri
Yüklə 2,94 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
* * * ... kəpənək zərifliyi ilə pəncərənin qabağında dayanmış o penuarlı qız o zaman ruhlar dünyasının sorağında idi...
352
Pensiyaya çıxmış (göndərilmiş!) KQB polkovniki Məmməd müəllim qoğala oxşayırdı: gödəkboylu, kök, girdəsifət, hamar yanaqları qırmızı, yumru başı da daz – bir sözlə, görkəmi bir az gülməli idi, amma Məmməd müəllimin xasiyyəti, xarakteri görkəmi kimi gülməli deyildi və Məmməd müəllimin pişik gözlərinə oxşayan və həmişə də işım-işım işıldayan yaşıl gözlərinə baxanda, hərdən, adam xoflanırdı və Məmməd müəllimin bir xüsusiyyəti də ondan ibarət idi ki, danışanda adamın üzünə baxmırdı, başının üstündə naməlum bir nöqtə qaralayıb, o nöqtəyə baxırdı. Məmməd müəllim Bakıda hamını tanıyırdı, amma Məmməd müəllimin özünü çox az adam tanıyırdı və toyda da, yasda da, kimdən söz düşürdüsə, bir küncdə oturmuş Məmməd müəllim mənalı-mənalı gülümsəyirdi, bir söz demirdi, amma söhbətə qulaq asırdı və bəzən bir kəlmə ilə kiminsə səhvini (texniki səhvini) düzəldirdi, məsələn, kimdənsə söhbət əsnasında deyirdilər ki, filankəsin yaşı da altmışı keçib, Məmməd müəllim eləcə mənalı-mənalı gülümsəyib dəqiqləşdirirdi: «– Əlli yeddi yaşı var», yaxud deyirdilər ki, filankəs, deyəsən, salyanlıdı, Məmməd müəllim yenə də gülümsəyib: «– Atasının əsli Irandandı, anası şamaxılıdı» – deyirdi və sairə. Məmməd müəllim şairlə quda olana qədər, bu adamlar bir-birilərini tanımırdılar, daha doğrusu, şair Məmməd müəllimi tanımırdı, amma hərdən, şair öz həyatı, yaradıcılığı ilə bağlı nəsə danışanda, Məmməd müəllim onun da səhvini düzəldirdi, elə söz deyirdi, elə replika verirdi ki, şair mat qalırdı, «– Əşşi,– deyirdi,– sən mənə məndən yaxşı bələdsən ki!..» Şair məclis xoşlayan adam idi və qohum olandan sonra, məclislərinə, məcbur olub, Məmməd müəllimi də dəvət edirdi və Məmməd müəllim bütün məclis boyu susub, hərdən eləcə mənalı-mənalı gülümsəyirdi və hərdən kiminsə kim haqqındasa dediyi texniki səhvini düzəldirdi. Evdə, ancaq özləri olanda, kiçik qız Məmməd müəllimə «Santexnik» deyirdi və böyük bacısını acıqlandırmaq istəyirdi: – Nu, kak tvoy santexnik pojivayet? Böyük qız: – Tı sama santexnik!– deyirdi, amma özünü gülməkdən saxlaya bilmirdi. Əminə xanım: – Xvatit!– deyirdi.– Bəsdirin! Gedib kişinin qulağına çatar, yaxşı deyil... Və Əminə xanımın bu «gedib kişinin qulağına çatar»ı bəzən şairin yadına düşərdi və ona ləzət eləyərdi, şair «santexnik» sözünün top kimi dığırlana-dığırlana gedib Məmməd müəllimin qulağına girməyini bir cizgi filmi kimi gözlərinin qabağına gətirərdi, gülərdi və kefi kökələrdi. Amma bir dəfə Məmməd müəllim şairə bir söz dedi, o söz heç «santexnik»in dediyi sözə oxşamırdı və «santexnik» sözünün ləzzətinə, nəsə, xoşa gəlməyən bir şey qatırdı. Növbəti bir məclisdən əvvəl (gərək ki, Əminə xanımla evlənməklərinin növbəti ildönümü idi), şairin iş otağında oturub, ikilikdə söhbət zamanı (Məmməd müəllim həmişə məclislərə vaxtından əvvəl gələrdi ) Məmməd müəllim gülümsəyib, şairin başının üstündə naməlum nöqtəyə baxa-baxa, həmişəki ahəstə səsi ilə: – Axır vaxtlar çox millətçi şerlər yazırsan... – dedi. – Bir az ehtiyatlı ol... Düzdü e, indi kanyuktura belənçinədi, ancaq... – Daha artıq mənalı-mənalı güldü. – Sən ehtiyatlı ol... Türkiyəyə də çox aludə olma... Hə? – Bu dəfə Məmməd müəllimin təbəssümü bütün sifətinə yayıldı və yaşıl gözləri də daha çox işıldadı.– Elə bilirsən, day Sovet hökuməti qayıtmayacaq? Hə? 353
Məmməd müəllimin bu «hə?»ləri bir müddət şairin yadından çıxmadı və şair bu «hə?»lərdə heç bir perspektiv görməsə də, bir müddət narahat oldu.
Illər ötürdü, elə bil, zaman da meşədən gətirilən odun kimi bir yük idi və o yükü də eşşək arabası çəkib irəli aparırdı, aylar günləri, illər ayları əvəz edirdi və illərin eləcə eşşək arabasının sürətilə ötməyinin qəribə bir ab-havası var idi, o ab-havanı söz ilə ifadə etmək mümkün deyildi və şair, bəzən, elə bil ki, o ab-havanın rəngini görürdü, amma bu, nə rəng idi? qırmızı idi? yaşıl idi? sarı idi? – bunu da demək mümkün deyildi, bəzən o rəng (naməlum rəng!), elə bil, çönüb meh kimi bir şeyə çevrilirdi – o uzaq illərdən gələn meh – amma o meh də tez əsib (?) keçirdi. Və bir-birini eləcə aramla əvəz edən illər o eşşək arabasındakı odun yükünün təpəsində oturmuş o uşağı şair elədi, sonra o illərin araba sürəti şairi Bakıya gətirən qatarın sürəti ilə əvəz olundu, sonra da illərin o qatar sürəti Moskvaya, Kiyevə, Cakartaya, Daşkəndə, Havanaya, Kəraçiyə, Akkraya, daha nə bilim, haralara uçan təyyarə sürətinə çevrildi, illər uçdu... uçdu... uçdu...
uçdu... Yüklə 2,94 Mb. Dostları ilə paylaş:
|