See discussions, stats, and author profiles for this publication at

11. Moliyaviy xavfsizlik
– milliy manfaatlarni hisobga olgan 
holda mustaqil moliyaviy siyosatni olib borish, davlat vazifalarini 
hal etish uchun kerakli hajmda moliyaviy oqimlarni shakllantirish. 
Moliyaviy xavfsizlikni ta‘minlashning asosiy sharti bu ijtimoiy-
siyosiy tizimga moliyaviy inqirozlar ta‘sirini oldini olish, kapitalni 
chetga chiqib ketishini, milliy byudjet resurslarini taqsimlashda 
ixtiloflarni oldini olish, xorijiy investorlar resurslarini jalb etish 
bo‗lib hisoblanadi.


2.4-rasm. Mamlakat iqtisodiy xavfsizlik tizimi. 
Iqtisodiy xavfsizlik mexanizmi – bu yagona bir butun tizim 
bo‗lib, uning yordamida moddiy boyliklarni yaxshilash uchun 
ishlab chiqarishning turli iste‘mol, taqsimot, ayriboshlash va 
iste‘mol sohalarida ijtimoiy munosabatlar shakllantiriladi. 
Iqtisodiy xavfsizlik tizimining umumiy belgilariga quyidagilar 
kiradi: 
Iqtisodiy o‗sish va davlat 
iqtisodiy xavfsizligi
Texnik-ishlab chiqarish 
xavfsizligi
Oziq-ovqat va 
xomashyo xavfsizligi
Iqtisodiy xavfsizlik
Energetik xavfsizlik
Transport xavfsizligi
Demografik xavfsizlik
Ijtimoiy xavfsizlik 
Ekologik xavfsizlik
Axborot xavfsizligi
Boshqaruv xavfsizligi
Texnologik xavfsizlik
Moliyaviy xavfsizlik

---

58 

maqsadga yo‗naltirilganlik; 

qarama-qarshilik; 

tartibga solinishi; 

o‗z-o‗zini rivojlantirish qobiliyati, mustaqilligi; 

inersionligi; 

barqarorligi; 

moslashuvchanligi. 
O‗zbekiston Respublikasining bugungi kundagi taraqqiyoti 
darajasi holatidan kelib chiqib bir qator o‗ziga xos belgilarni 
ajratib ko‗rsatish mumkin: 

tarixiy rivojlanishning ustuvorligi; 

tashqi ta‘sirga nisbatan metinligi; 

ekologik tizimni himoyalanganligi; 

xavfsizlik obyektlarini taqsimlanganligi; 

xavfsizlikni ta‘minlashda foydalaniladigan iqtisodiy 
metodlar va ishlanmalarning ilmiyligi; 

tartibga solishni ustuvorligi va uni tashkil etishda turli 
shakllarini qo‗llanishi hamda axborot ta‘minotini rivojlanishi. 
Bularning barchasi iqtisodiy xavfsizlikni chuqur tadqiq 
etishga, baholashga keyinchalik uning turli muammolarni hal 
etishda mustahkam bazani shakllantiradi. Iqtisodiy xavfsizlik 
tizimini qurish jarayoni asosiy mezon va tushunchalarga ko‗ra 
yettita blokdan iborat. 

---

59