Sığorta fəaliyyəti haqqında azərbaycan respublikasinin q a n u n u
Yüklə 0,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
72.4. Bu Qanunun 72.3-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş birinci elanda sığorta və ya təkrarsığorta müqavilələrini digər sığortaçıya ötürən sığortaçının sığortalılarının və ya təkrarsığortalılarının, habelə digər maraqlı şəxslərin 30 gün müddətində özlərinə aid olan müqavilələrin ötürülməsinə etiraz etmək imkanları, həmçinin bu cür etirazın sığorta nəzarəti orqanına bildirilməsi qaydası göstərilməlidir.
Bu Qanunun 72.4-cü maddəsində göstərilən müddətdə sığortalı və ya təkrarsığortalı özünə aid olan müqavilənin başqa sığortaçıya ötürülməsinə dair etirazını bildirdikdə sığorta nəzarəti orqanı həmin müqavilənin sığortalının və ya təkrarsığortalının özünün müəyyənləşdirdiyi sığortaçıya ötürülməsi barədə müqavilələri ötürən sığortaçıya yazılı göstəriş verir. 72.6. Sığorta və ya təkrarsığorta müqaviləsinin başqa sığortaçıya ötürülməsinə etiraz edən sığortalının və ya təkrarsığortalının müəyyənləşdirdiyi sığortaçı müvafiq müqaviləni qəbul etmədikdə, sığortalı və ya təkrarsığortalının tələbi ilə sığorta və ya təkrarsığorta müqaviləsinə xitam verilə bilər. Bu halda sığorta müqaviləsi üzrə sığorta haqları tam məbləğdə sığortalıya və ya təkrarsığortalıya qaytarılmalıdır.
Sığorta və ya təkrarsığorta müqavilələrinin ötürülməsi barədə müqavilə bu Qanunun 72.3-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş sonuncu elanın dərc edildiyi gündən 15 gün müddətində sığortaçının və hüquqi şəxs olan sığortalının Azərbaycan Respublikası ərazisindəki baş ofisində bütün şəxslər üçün adi iş vaxtlarında açıq olmalıdır. 72.8. Sığortaçının sığorta və ya təkrarsığorta müqavilələrinin tam və ya qismən digər sığortaçıya ötürməsinə razılıq verilməsi üçün tələb olunan məlumatların, materialların və digər sənədlərin siyahısını sığorta nəzarəti orqanı müəyyən edir.
Sığorta nəzarəti orqanı sığorta və ya təkrarsığorta müqavilələrinin digər sığortaçıya ötürülməsinə aşağıdakı hallarda razılıq vermir:
təkrarsığortalıların və digər maraqlı şəxslərin mənafeləri adekvat olaraq nəzərə alınmadıqda;
müvafiq fəaliyyətlə məşğul olmaq üçün lisenziyası və ya ötürülən sığorta müqavilələrinin aid olduğu sığorta növü üzrə müvafiq icazəsi olmadıqda;
təkrarsığortaçının öz ölkəsinin qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş müvafiq lisenziyası olmadıqda.
47 73.1. Sığortaçı yalnız sığortaçı olan digər hüquqi şəxslə (şəxslərlə) birləşə bilər. Belə birləşmənin həyata keçirilməsi üçün sığorta nəzarəti orqanının razılığı tələb olunur. 73.2. Sığortaçıların birləşməsi nəticəsində təsis edilən yeni hüquqi şəxs açıq səhmdar cəmiyyəti formasında olmalıdır.
Birləşmə barədə qərar qəbul etmiş sığortaçılar müvafiq razılığın alınması üçün sığorta nəzarəti orqanına müraciət etməlidirlər. Sığorta nəzarəti orqanı göstərilən müraciət barədə elanı Azərbaycan Respublikasında nəşr olunan iki dövlət qəzetinin hər birində aralarında 30 gün müddət olmaq və dəyəri birləşən sığortaçılar tərəfindən ödənilmək şərti ilə, iki dəfə dərc etdirir. 73.4. Bu Qanunun 73.3-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş birinci elanda birləşən sığortaçıların sığortalılarının, təkrarsığortalılarının və digər maraqlı tərəflərin 30 gün müddətində bu birləşməyə etiraz etmək imkanları, həmçinin bu cür etirazın sığorta nəzarəti orqanına bildirilməsi qaydası göstərilməlidir.
Sığortaçıların birləşməsi barədə müqavilə bu Qanunun 73.3-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş sonuncu elanın dərc edildiyi gündən 15 gün müddətində qeyd olunan müqavilə iştirakçısı olan tərəflərin Azərbaycan Respublikası ərazisindəki baş ofisində istənilən bütün şəxslər üçün adi iş vaxtlarında açıq olmalıdır. 73.6. Sığortaçıların birləşməsinə razılıq verilməsi üçün tələb olunan məlumatların, materialların və digər sənədlərin siyahısını sığorta nəzarəti orqanı müəyyən edir. 73.7. Birləşmə nəticəsində sığortaçı kimi yenidən təşkil edilən açıq səhmdar cəmiyyəti bu Qanunun lisenziyalaşdırma ilə bağlı tələblərinə uyğun olmadıqda sığorta nəzarəti orqanı birləşməyə razılıq vermir. IX Fəsil Sığortaçının müstəqil auditoru və maliyyə hesabatları Maddə 74. Sığortaçının müstəqil auditorunun təyin edilməsi 74.1. Sığortaçının səlahiyyətli idarəetmə orqanı hər il sığortaçının müstəqil auditorunu təyin edir.
Aşağıdakı tələblərə cavab verən sərbəst auditorlar və ya auditor təşkilatları sığortaçının müstəqil auditoru ola bilər:
audit xidməti göstərmək üçün müvafiq lisenziyanın olması; 74.2.2. sığortaçıya münasibətdə müstəqil olması. 74.3. Sərbəst auditor və ya auditor təşkilatı aşağıdakı hallarda auditin aparılması nəzərdə tutulan sığortaçıya münasibətdə müstəqil hesab edilmir:
həmin sığortaçı ilə münasibətlərində sığortalı və ya sığorta olunan qismində çıxış etdiyi hallardan başqa, onunla hər hansı maliyyə əlaqəsində olduqda;
48 74.3.2. sığortaçının, onun törəmə cəmiyyətinin və ya asılı cəmiyyətinin idarəetmə orqanlarının üzvü, işçisi və ya sığorta agenti olduqda;
sığortaçının, onun törəmə cəmiyyətinin və ya asılı cəmiyyətinin idarəetmə orqanlarının üzvü, işçisi və ya sığorta agenti ilə hər hansı maliyyə ə laqəsində olduqda; 74.3.4. sığortaçının, onun törəmə cəmiyyətinin və ya asılı cəmiyyətinin nizamnamə kapitalında birbaşa və ya dolayısı ilə mühüm iştirak payına malik olduqda; 74.3.5. sığortaçının auditoru təyin edildiyi tarixdən əvvəlki 2 il ərzində onun törəmə cəmiyyətinin və ya asılı cəmiyyətinin müvəqqəti inzibatçısı olduqda.
Sərbəst auditor və ya auditor təşkilatı ardıcıl olaraq 3 il ərzində eyni sığortaçının müstəqil auditoru təyin edilə bilməz.
Sığortaçının müstəqil auditoru bu Qanunun tələblərinə uyğun olmadıqda səlahiyyətli idarəetmə orqanının qərarı ilə onun təyinatı geri götürülə bilər.
75.2. Sığortaçının müstəqil auditoru funksiyalarının icrasından imtina edə bilər.
Bu Qanunun 75.1-ci və 75.2-ci maddələrində nəzərdə tutulmuş hallarda Səhmdarların Ümumi Yığıncağı tərəfindən yeni auditorun təyin edilməsi 15 gün müddətində mümkün olmadıqda həmin müddətdə yeni auditoru Direktorlar Ş urası təyin edir. 75.4. Yeni müstəqil auditor əvvəlki müstəqil auditorun funksiyalarının başa çatmasına qalan müddətə təyin edilir.
Sığortaçı özünün müstəqil auditorunun təyin olunması və belə təyinatın geri götürülməsi barədə qərar qəbul etdiyi, habelə müstəqil auditorun sığortaçıda öz funksiyalarının icrasından imtina etdiyi tarixdən 7 iş günü müddətində bu barədə sığorta nəzarəti orqanına yazılı məlumat verməlidir.
77.1. Müstəqil auditor sığortaçının auditini qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş qaydada aparmalıdır.
Sığortaçının Direktorlar Şurasının və İdarə Heyətinin üzvləri, işçiləri və ya nümayəndələri müstəqil auditorun bütün mümkün sənədləri, aktivləri və ya qiymətli kağızları sərbəst yoxlaması üçün şərait yaratmalı, sığortaçının fəaliyyəti ilə əlaqədar lazım olan bütün mümkün məlumatlarla onu təmin etməlidirlər.
49 77.3. Müstəqil auditor apardığı yoxlama nəticəsində qanunvericiliyə zidd olan və ya sığortaçının maliyyə sabitliyinə mənfi təsir göstərə bilən əqdlər, yaxud hallar barədə sığortaçıya və sığorta nəzarəti orqanına yazılı məlumat təqdim etməlidir.
Sığortaçının müstəqil auditoru maliyyə hesabatlarında məlumatların yanlış göstərilməsi və düzgün əks etdirilməməsi hallarının aşkar olunmamasına görə məsuliyyət daşıyır. 77.5. Sığorta nəzarəti orqanı sığortaçının müstəqil auditinin aparılmasına dair beynəlxalq sığorta nəzarəti təcrübəsinə uyğun olaraq minimum tələblər müəyyənləşdirə bilər. 77.6. Sığorta nəzarəti orqanı müstəqil auditordan sığortaçıda keçirdiyi audit və ya onun məqamları barədə yazılı məlumatın təqdim olunmasını, həmçinin auditin mövzusunun genişləndirilməsini və ya sığortaçının hesabına xüsusi məqsədli auditin keçirilməsini tələb edə bilər.
Sığortaçının auditi qanunvericiliyə və bu Qanunun 77.5-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş tələblərə uyğun aparılmadıqda sığorta nəzarəti orqanı müstəqil auditoru dəyişdirməklə sığortaçının öz hesabına təkrar auditin keçirilməsini tələb edə bilər.
Sığortaçı illik maliyyə hesabatlarını sığorta nəzarəti orqanına müvafiq auditor rəyi ilə birlikdə təqdim etməlidir.
Sığortaçılar fəaliyyətləri barədə qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş aylıq, rüblük və illik hesabatları, habelə müvafiq məlumatları bu Qanunda nəzərdə tutulmuş qaydada sığorta nəzarəti orqanına təqdim etməlidirlər. 78.3. Sığortaçılar illik maliyyə hesabatlarını və digər illik hesabatları maliyyə hesabatlarının dərc olunduğu qəzetlərin nüsxələri ilə birlikdə maliyyə ili başa çatdıqdan 3 ay müddətində, fəaliyyətləri barədə digər hesabatları isə müvafiq hesabat dövrü başa çatdıqdan 20 gün müddətində sığorta nəzarəti orqanına təqdim etməlidirlər. 78.4. Maliyyə hesabatlarından başqa digər hesabatların siyahısını, formalarını və dövriliyini sığorta nəzarəti orqanı müəyyənləşdirir.
Bu Qanunda nəzərdə tutulmuş maliyyə hesabatları və digər hesabatlar sığorta nəzarəti orqanı tərəfindən təhlil edilir.
Sığortaçı nizamnaməsində edilən dəyişikliklərin hüquqi şəxslərin dövlət reyestrində qeydiyyata alınması barədə müvafiq sənədləri onları aldıqdan 5 iş günü müddətində sığorta nəzarəti orqanına təqdim etməli, habelə filial və ya nümayəndəliyinin açılması, onların fəaliyyətinin dayandırılması və ya ləğv edilməsi haqqında qərar qəbul etdiyi tarixdən 7 iş günü müddətində bu barədə həmin orqana yazılı məlumat verməlidir.
Sığortaçı sığorta sirri hesab edilən məlumatlar da daxil olmaqla öz ə mlakı, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının ərazisindən kənarda yerləşən
50 ə mlakı, sığorta etdiyi risklər üzrə sığorta məbləği, verdiyi zəmanətlər, sığorta və təkrarsığorta üzrə bağladığı əqdlər, digər hüquqi şəxslərin nizamnamə kapitalında iştirak payları barədə məlumatları sığorta nəzarəti orqanının yazılı sorğusuna ə sasən həmin sorğuda müəyyən edilmiş müddətdə ona təqdim etməlidir. 78.8. Sığortaçı illik maliyyə hesabatlarını maliyyə ili başa çatdıqdan 3 ay müddətində müvafiq auditor rəyi ilə birlikdə Azərbaycan Respublikasında nəşr olunan 2 qəzetdə dərc etdirməli və özünün rəsmi internet səhifəsində yerləşdirməlidir.
Sığortaçının maliyyə sabitliyi və ödəmə qabiliyyəti onun maliyyə öhdəliklərini vaxtında və tam həcmdə yerinə yetirmək imkanları ilə şərtlənir.
Sığortaçının tələb olunan kapitalının minimum məbləği sığorta nəzarəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Sığortaçının tələb olunan kapitalının müəyyənləşdirilməsi qaydaları sığorta nəzarəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir.
Sığortaçının məcmu kapitalı onun aktivlərinin diversifikasiya səviyyəsinə, etibarlılığına, investisiyaya yönəldilməsinə, rentabelliyinə, likvidliyinə, tərkibinə və digər keyfiyyət meyarlarına dair tələblər nəzərə alınmaqla bu Qanunun 62.2-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş qaydalar əsasında müəyyən edilir.
79.5. Sığortaçının məcmu kapitalının məbləği onun tələb olunan kapitalının məbləğindən az ola bilməz.
Sığortaçının bir sığorta predmeti üzrə sığorta riskləri ilə bağlı şəxsi tutumunun həcmi onun məcmu kapitalının 10 faizindən çox olmamalıdır.
Bu Qanunun 79.6-cı maddəsinin tələbi nəzərə alınmaqla, sığortaçının ə mlak sığortasına aid bir sığorta müqaviləsi üzrə risklərlə bağlı şəxsi tutumunun həcmi onun məcmu kapitalının 30 faizindən çox olmamalıdır. 79.8. Sığortaçının bir müqavilə əsasında sığortalana bilən və müəyyən sığorta hadisəsinin baş verəcəyi halda əksəriyyətinə zərər dəymə ehtimalı olan eyni kateqoriyalı sığorta predmetlərini süni şəkildə ayrı-ayrı müqavilələr əsasında sığortalaması qadağandır.
Sığortaçı olmaq üçün təsis edilən hüquqi şəxs dövlət qeydiyyatına alınanadək onun nizamnamə kapitalı tələb olunan kapitalın sığorta nəzarəti orqanı tərəfindən müəyyən olunmuş minimum məbləğindən az olmayan hissəsində pul ilə ödənilməlidir.
51 80.2. Sığortaçının nizamnamə kapitalının formalaşdırılması üçün kredit və ya borc şəklində cəlb olunmuş pul vəsaitindən, girov götürülmüş və ya qanunsuz yolla əldə edilmiş əmlakdan, habelə qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla, dövlət və bələdiyyə büdcələrinin, büdcədənkənar fondların pul vəsaitlərindən və dövlət hakimiyyəti orqanlarının sərəncamında olan digər vəsaitdən istifadə edilə bilməz.
Sığorta ehtiyatları sığortaçının sığorta və ya təkrarsığorta müqavilələri üzrə öhdəliklərinin məcmusudur.
Sığortaçılar sığorta əməliyyatları üzrə fəaliyyətinin sabitliyini təmin etmək üçün sığorta haqları hesabına sığorta ehtiyatlarını formalaşdırırlar.
Sığortaçı qüvvədə olan sığorta və təkrarsığorta müqavilələri üzrə qəbul edilmiş öhdəliklərinin yerinə yetirilməsini təmin etmək üçün həyat sığortası və qeyri-həyat sığortası üzrə sığorta ehtiyatlarını formalaşdırmalıdır. 81.4 Sığortaçı həyat sığortası üzrə formalaşdırdığı sığorta ehtiyatlarından yalnız həyat sığortası müqavilələri üzrə sığorta ödənişlərinin verilməsi üçün istifadə etməlidir. Sığortaçı müflisləşdikdə və ya ləğv edildikdə həmin ehtiyatlar sığortalının və sığorta olunanın seçimi əsasında digər sığortaçıya ötürülə və ya sığorta olunana qaytarıla bilər. 81.5 Sığortaçı həyat sığortası üzrə aşağıdakı ehtiyatları formalaşdırır: 81.5.1 uzunmüddətli öhdəliklər ehtiyatı (riyazi ehtiyatlar); 81.5.2 baş vermiş, lakin bildirilməmiş zərərlər ehtiyatı; 81.5.3 bildirilmiş, lakin tənzimlənməmiş zərərlər ehtiyatı. 81.6 Sığortaçı qeyri-həyat sığortası üzrə aşağıdakı ehtiyatları formalaşdırır: 81.6.1. qazanılmamış sığorta haqları ehtiyatı; 81.6.2. baş vermiş, lakin bildirilməmiş zərərlər ehtiyatı; 81.6.3. bildirilmiş, lakin tənzimlənməmiş zərərlər ehtiyatı. 81.7. Sığortaçının qeyri-həyat sığortası üzrə formalaşdırdığı sığorta ehtiyatları onun sığorta və təkrarsığorta müqavilələri üzrə öhdəliklərinə uyğun gəlmədikdə sığorta nəzarəti orqanı ondan əlavə ehtiyatların formalaşdırılmasını tələb edə bilər.
Həyat sığortası və qeyri-həyat sığortası üzrə sığorta ehtiyatlarının formalaşdırılması qaydaları, onları təmin edən aktivlərin diversifikasiya səviyyəsinə, etibarlılığına, investisiyaya yönəldilməsinə, rentabelliyinə, likvidliyinə, tərkibinə və digər keyfiyyət meyarlarına dair tələblər nəzərə alınmaqla sığorta nəzarəti orqanı tərəfindən müəyyən edilir. XI Fəsil Sığorta vasitəçiləri
52 Maddə 82. Sığorta vasitəçilərinin fəaliyyətinin əsasları
Bu Qanunun məqsədləri üçün sığorta agentləri və sığorta brokerləri sığorta vasitəçiləri hesab edilir.
Sığorta agenti sığortaçının adından və onun verdiyi səlahiyyətlər daxilində sığorta müqavilələrinin bağlanmasında, davam etdirilməsində və ya yenilənməsində, habelə tərəflər arasında danışıqların aparılmasında vasitəçilik fəaliyyəti göstərən fiziki, yaxud hüquqi şəxsdir. Sığorta agenti bir neçə sığortaçının sığorta agenti kimi fəaliyyət göstərə bilər. 82.3. Sığorta brokeri sığorta məsələləri, o cümlədən danışıqların aparılması, sığorta müqaviləsinin davam etdirilməsi və ya yenilənməsi, risklərin yerləşdirilməsi ilə əlaqədar vasitəçilik fəaliyyəti göstərən, sığorta müqavilələrinin bağlanmasına və sığorta tələbinə dair məsləhətlər verən fiziki, yaxud hüquqi şə xsdir. 82.4. Sığorta vasitəçiləri müştərilərinə göstərdikləri vasitəçilik, yaxud məsləhət xidmətlərinə görə komissiya və ya muzd alırlar.
Fiziki şəxs müvafiq sığorta vasitəçiliyini sərbəst və ya hüquqi şəxs olan sığorta vasitəçisinin icra orqanının rəhbəri, yaxud adi işçisi kimi onun adından həyata keçirə bilər. 82.6. Hüquqi şəxs olan sığorta vasitəçisinin icra orqanının rəhbəri kimi onun adından müvafiq sığorta vasitəçiliyini həyata keçirən fiziki şəxs belə fəaliyyətlə sərbəst məşğul ola bilməz. 82.7. Hüquqi şəxs olan sığorta vasitəçiləri istənilən təşkilati-hüquqi formaya malik ola bilər.
Sığorta vasitəçilərinin fəaliyyətinin tənzimlənməsi üçün sığorta nəzarəti orqanı müvafiq təlimatlar və qaydalar qəbul edə bilər.
Azərbaycan Respublikasında sığorta agenti və ya sığorta brokeri fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün sığorta nəzarəti orqanından müvafiq lisenziya alınmalıdır. Şəxslər bu tələbə əməl etməməyə görə müvafiq qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş qaydada məsuliyyət daşıyırlar.
Yüklə 0,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|