О
‘rta yosh guruhi
davrida bolalar estetik idrokining rivojlanishida
m uhim o'zgarishlar yuz beradi. Ularning estetik idroki ancha aniq va
tabaqalashgan b o ‘lib qoladi. Ammo u qisqa-qisqa bo'lib, bolaning shaxsiy
tajribasi va qiziqishiga b o g 'liq b o 'lib qoladi. Bu yoshdagi bolalar badiiy
obrazni eng oddiy estetik baholay oladilar, ba'zi bir estetik vositalarni
to ‘g ‘ri anglaydigan, tasvir m ohiyatini tushunadigan b o 'lib qoladilar.
Bolalarda go'zallikni idrok etish jarayoni aniq ifodalangan, ta ’sirli.
faol tusda bo'ladi. Bu ayniqsa, ular q o ‘g ‘irchoq teatri, kino, multfilm,
telespektakllarni tom osha qilganlarida aniq nam oyon bo'ladi. B olalar
asar qahram onlari harakatiga qo'shilib bem alol harakat qiladilar, ularning
m uayyan vaziyatda o'zlarini qanday tutishlarini aytib turadilar, go'yo
o'zlarini ular bilan birga o'ynavotgandek his etadilar. Bu yoshdagi bolalar
tanish bo'lgan san ’at asarlarini yangi asarlar bilan solishtiradilar va ba'zi
bir xulosalar chiqaradilar. Bolalarni sh e’rni hikoyadan, badiiy asarning
b a ’zi bir janrlarini, tasviriy san ’at va m usiqaning ayrim turlarini (ertakni
hikoyadan, m arshni raqsdan, allani o 'yind an va boshqalar) bir-biridan
ajrata boshlaydilar.
Katta[yosh guruhimng
oxiriga kelgandaularm usiqani, badiiy asarlami
diqqat bilan tinglaydilar, tasviriy san 'at asarlarini sinchiklab kuzatadilar,
ulardagi ijobiy qahram onlar xatti-harakatlardan quvonadilar, yom onlikni
qoralaydilar. B oiada m usiqaviy va shoironatinglash qobiliyati rivoj lanadi.
Ularda ayrim m usiqa janrlariga, adabiy va tasviriy san ’at asarlariga
nisbatan barqaror qiziqish paydo bo'ladi. B olalarda badiiy ijodiy qobiliyat
rivojlana boshlaydi, ular m ustaqil ravishda topishmoqlar, ashulalar,
ertaklar, she’rlar to'qiydilar, applikatsiya va rasm lar ishlaydilar. Endi ular
o'zlarining va o'rtoqlarining ishlarini baholaydigan b o 'lib qoladilar.
Kuzatayotgan
san ’at
asarlari,
eshitayotgan
m usiqa
asarlari,
o'qilayotgan sh e’rlarning eng nozik tom onlarini k o 'ra biladilar, seza
boshlaydilar. Badiiy asarlardagi ba’zi she’riy obrazlam i eslab qoladilar
va o 'z nutqlarida ishlatadilar. Tevarak atrofdagi go'zallikka, san’atga,
badiiy va o 'y in faoliyatining xilma-xil turlariga nisbatan ularda qiziqish
shakllana boshlaydi.
Dostları ilə paylaş: