SiNDİRİm sistemi hastaliklari

Prognoz: Erken ve etkili müdahale edilmeyen olgularda kötüdür.

Tedavi: Acil müdahale gerektiren bir hastalıktır. Hayvana öncelikle bir gem takılır ve trokar uygulanır. Asfeksi tehlikesi varsa hayvan baş yukarı gelecek şekilde meyilli bir araziye bağlanır ve diaframaya olan basınç azaltılabilir.

Amaç gazın uzaklaştırılması, bağlanması, gaz oluşumunun engellenmesi, oluşan köpüklü gazın dayanıklılığının azaltılması ve ön mide faaliyetlerinin yeniden uyarılmasıdır. Bu amaçla; Rumen sondası uygulanması ile gazı dışarı alınmaya çalışılmalıdır. Fermentasyon ve gaz oluşumunu engelleyici antifermantatif ilaçlar (Kreolin, 30 ml, Formol, 15-30 ml, Etil Alkol, 30-60 ml, Benzoikum, 30-90 gr, 1-2 litre su ile karıştırılarak oral yolla) ve tetrasiklin, penisilin ve streptomisin gibi preparatlar yine oral yol ile kullanılabilir. Ayrıca yüzey gerilimini azaltarak gaz kabarcıklarının çözünüp serbest hale geçmesini kolaylaştıran köpük giderici ilaçlar (Polimerize metil silikon -Mete- ve Asetil bütilat -Blotrol-, Dimetil polisiloksan –Asivet-, %2’lik solüsyondan 100 ml, su ile karıştırılarak) ve yağ içeren deterjanlar (Dioctyl sodyum sulfasuccinate, 56 gr/100 kg CA) oral yol ile verilir. Bu hayvanlara oral yolla tuzlu sürgütler, MgSO₄ ve Na₂SO₄ 250-1000 gr verilir. İlaç uygulamalarından sonraki her 15 dakikada bir sonda uygulanarak gaz boşaltılmaya çalışılır. Medikal tedaviden başarılı sonuç alınmaz ise rumenotomi yapılarak rumen boşaltılır. Gaz alındıktan sonra hayvan bir gün süreyle aç bırakılır.

Korunma: Riskli yemlerin alıştırılarak verilmesi gereklidir. Mera ve ahır besilerine geçişlerde 10-15 günlük alıştırma periyodunun uygulanması yeterli olur. Hayvanların soğuk havalarda kırağılı ve çiğ düşmüş otları alması engellenmelidir. Meraya salmadan önce hayvanlara sabahları kuru ot veya bir miktar su içilmesi önerilmektedir. Mera besilerine geçiş dönemlerinde günlük olarak 60-120 ml toksik olmayan ve parçalanmayan yağlar, 10-20 gr poloxalen veya 17-19 gr alkol ethoxylate’tan birinin verilmesi yada rumende yavaş salınacak biçimde 300 mg Monensin’in rasyona katılması ile şiddetli gaz oluşumu engellenebilir. Rasyonda kaba yem oranının % 18, besi sığırlarında % 15’ten az olmaması, toz yem yerine pelet yemlerin kuru verilmesi, tane yem miktarında ani değişiklik yapılmaması faydalı olur.