Soliq statistikasi indd

O‘z-o‘zini nazorat qilish uchun savollar
1. Qo‘shilgan qiymatning iqtisodiy mohiyatini tushuntirib bering.
2. Qo‘shilgan qiymat solig‘i ilk bor qaysi davlatda kim tomonidan joriy 
etilgan, uni paydo bo‘lish tarixini aytib bering.
3. Qo‘shilgan qiymat solig‘ining davlat budjeti daromadlarini shakllanti rish-
dagi ahamiyati qanday? 
4. Kimlar qo‘shilgan qiymat solig‘i to‘lovchilari hisoblanadi?
5. Qo‘shilgan qiymat solig‘ini soliq solish bazasi qanday aniqlanadi?
6. Soliqqa tortiladigan oborot deganda nimani tushunasiz?
7. Qo‘shilgan qiymat solig‘i stavkalari va ularni qo‘llash tartibi qanday?
8. Nollik stavka qaysi tovarlar (ish va xizmatlar)ga nisbatan qo‘llaniladi?
9. Qo‘shilgan qiymat solig‘i tushumini prognoz qilish jarayonini tushuntirib 
bering.
10. Qo‘shilgan qiymat solig‘i tushumi prognoz ko‘rsatkichlariga salbiy ta’-
sir qiluvchi omillar haqida aytib bering.
11. Qo‘shilgan qiymat solig‘i tushumi prognoz ko‘rsatkichlariga ijobiy ta’sir 
qiluvchi omillarni sharhlab bering.

---

243
VIII BOB. AKSIZ SOLIG‘INI PROGNOZ
QILISH TARTIBI
8.1. Aksiz solig‘ining mohiyati va uning davlat budjetining 
daromad qismini shakllantirishdagi ahamiyati
Mohiyatan, aksiz solig‘i tovar bahosiga kiritiluvchi va oxirgi 
is te’ molchi tomonidan to‘lanadigan egri soliq hisoblanadi. 
Aksiz solig‘ining iqtisodiy mohiyati va milliy iqtisodiyotdagi 
ahamiyati uning davlat budjeti daromad qismini shakllantirishdagi 
o‘rni bilan baholanadi.
Ushbu soliqning O‘zbekiston Respublikasi davlat budjetining 
daromad qismini shakllantirishdagi ahamiyatini ko‘z oldimizga 
keltirish uchun uning egri soliqlar va davlat budjeti daromadlari 
tarkibidagi ulushini bilishimiz zarur. 8–1-jadvalga qarang.
8–1-jadval
Aksiz solig‘ining egri soliqlar tarkibidagi ulushi