68
Hujum zarbasini berish va to`siq qo`yishda – baland (6.1 a-rasm),
o`yinga kiritilgan to`pni qabul qilishda – o`rta (6.1 b-rasm),
hujum
zarbasini yoki to`siqdan pastlab qaytgan to`pni qabul qilishda – past (6.1
v-rasm) holatlar egallanadi. Bunda UOM (umumiy og`irlik markazi)ning
holati navbatdagi harakatning xususiyatiga bog`liq bo`ladi. Shuni ham
ta’kidlash o`rinliki, o`yinchining bo`yi va uning koordinayatsion
qobiliyati UOMga sezilarli ta’sir ko`rsatadi.
Shuning uchun ham
samarali turish holati shunday bo`lishi kerakki, bunda UOM tezda
tayanch chegarasidan chiqarilib, zarur
harakatlanish va faoliyat
ko`rsatish imkoniyatini beraolsin.
Turish holatlari navbatdagi harakatlarning qo`llanilish xususiyatiga
qarab statik (o`yinchining harakatsiz) yoki dinamik (asosiy tayanchni bir
oyoqdan ikkinchisiga o`tkazish bilan to`pni qabul qilish, hujum
zarbasini berish yoki to`siq qo`yishni kutishda) holatlarda bo`ladi. Bu
turish holatlarida qo`llar
bel barobarida, barmoqlar kaftlarga qaragan,
gavda esa bir oz oldinga egilgan bo`ladi. Gavda erkin holatda bo`lishi
kerak.
Harakatlanish. O`yinchi ma’lum bir texnik usulni bajarish uchun
maydon bo`ylab harakatlanadi. Bunda usul va o`yinning
vaziyatiga
bog`liq holda, qadam tashlab (oldinga, orqaga, yon tomonga), sapchib,
sakrab, yugurib, yiqilib turli harakatlarni amalga oshiradi.
Qadam tashlash va yugurish bilan qilinadigan harakatlar
birmuncha yumshoq (UOM tebranishining sustligi sababli) bo`ladi. Yon
tomonga qadamlashdan ko`p hollarda katta bo`lmagan masofani bosib
o`tish bilan to`siq qo`yganda, hujum zarbasini
qabul qilganda yoki
to`siqdan o`z yo`nalishini o`zgartirib qaytgan to`pni qabul qilishda
foydalaniladi. Harakat doimo kerakli harakat yo`nalishiga yaqin bo`lgan
oyoqdan boshlanadi. Sapchib, sakrab, yugurish bilan bo`ladigan
harakatlardan tez javob harakatlarini amalga oshirishda qo`llaniladi.
Ko`rib chiqilgan harakatlardan ko`p hollarda umumiy birlikda ham
foydalaniladi. Dastlabki holatlar.
Dastlabki holatlar u yoki bu
texnik usullarni bajarishga
tayyorgarlik fazasini belgilaydi. Dastlabki holatlarni egallashning
bajarilishi kutilayotgan harakatni bajarish uchun qulay sharoitni va
harakatlanishni ta’minlashi darkor. Texnik usulning bajarilishidan qat’iy
nazar, dastlabki holatlar birmuncha statikligi bilan farqlanadi: to`pni
uzatishdan oldin (6.2 a-rasm), pastdan to`pni qabul qilishda (6.2 b-
rasm), to`siq qo`yishda (6.2 v-rasm) va hujum zarbasini berishda (6.2-
rasm).