Sport va harakatli

 
Zarur bilim va malakalarni egallashni sistemali ravishda 
mustahkamlash.
Yangi bilim reflektorga bog’liq o‘yinni takrorlash 
natijasida mustahkam bo‘lib boradi, harakatni yangi usullari tezroq 
o‘zlashtiriladi. O‘quvchilar o‘yinni qanchaki yaxshi tushunib yetsa, 
shuncha ularni malakasi takomillashib boradi, ular uchun shuncha 
qiziqarli bo‘ladi. Buni isboti shundan iboratki bolalarni sevimli o‘yinlar 
doirasi odatda chegaralangan. Ularga sevimli o‘yinlari ko‘proq 
tarbiyaviy ta’sir ko‘rsatadi. Balki bu demak faqat ularni o‘tkazish kerak 
degani emas. Shuning uchun bolalarga mazmuni bo‘yicha turli-tuman 
har tomonlama rivojlanishiga yordam beradigan o‘yinlarni tavsiya qilish 
zarur.
Biroq bolalarga qisqa vaqt ichida ko‘p o‘yinlar o‘ynashni taklif 
qilish mumkin emas. Bolalar o‘yinlarni yaxshi o‘zlashtirib olishlari 
shart, 
ularda 
o‘zini harakatini va hulq odob malakalarini 
takomillashtiradi. Ana shu maqsadda bolalarga ma’lum bo‘lgan o‘yinlar 
mazmun va harakati jihatdan biroz murakkablashgan qoidalar bilan 
takrorlanadi. Mashhur pedagog P.D. Ushinskiy, yaxshi pedagog eski 
o‘yinlarni takrorlash, esdan chiqqan o‘yinlarni takrorlash degani emas, 
chunki eskisi esa yangisini ishonchli qilib mustahkamlaydi deb aytgan 
edi.
Harakatli o‘yinlarni muntazam o‘tkazib borishni tavsiya qilinadi. 
Bolalar bunday holatda alohida o‘yinlarni pishiq o‘rganib oladilar va 
uyushqoqlik bilan o‘ynashga o‘rgatadi. Ular o‘rganilgan o‘yinlarni, 
hovlida maydonchada, uyda o‘tkazadilar va ularga o‘zlarining 
o‘rtoqlarini jalb qiladilar. Rahbar o‘zini tajribalarini boshqalarga 

---

23 
o‘rgatish va tarbiyaviy hamda ta’limiy maqsadda foydali va qiziqarli 
o‘yinlarni tanlashi shart. Buning uchun u bolalar o‘yinni har doim 
o‘rganishi va ularni eng yaxshilaridan foydalanish lozim: boshqa 
tarbiyachilarni amaliyotini tahlil qilish metodik usullarini boyitib borish; 
o‘yin bo‘yicha metodik adabiyotlarni o‘rganib borish kerak. Iloji boricha 
xalq milliy o‘yinlarini tashkil qilish va o‘tkazish zarur. Ulardan eng 
yaxshilarini bolalar bilan o‘tkaziladigan tarbiyaviy ishni amaliyotida 
qo‘llashlari shart.
Bolalar 
hayotiga 
yaxshi 
o‘yinlarini tadbiq qilish uchun 
tashkilotchilarni, o‘yin boshilarni tayyorlash zarur, chunki ular bolalar 
tashkilotlarida tashviqot va targ’ibot ishlarini olib boradilar.