20. Variasiyanın ölçü və intensivlik göstəriciləri Əlamət göstəriciləri variasiya edən istənilən statistik külliyyatda vahidləri xarakterizə etmək, ölçü və bircinsliliyi qiymətləndirmək üçün aparılan analizə variasiya göstəricilərinin hesablanması tətbiq olunur. Praktik analizdə əlamətin göstəricilərinin hansı şəkildə səpələnməsi paylanmanın mərkəz göstəriciləri kimi böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bu göstəricilər mütləq və nisbi şəkildə olur. Ölçü və intensivlik göstəricilərinin müəyyən olunması variasiya sıralarının öyrənilməsində əsas mərhələdir. Variasiyanın ölçüsünü müəyyən etmək üçün statistikada variasiyanın mütləq göstəricilərindən istifadə olunur: variasiyanın genişlənməsi (dərinliyi, boyu); orta xətti kənarlaşma; orta kvadratik kənarlaşma; dispersiya.
Variasiyanın genişliyi - Əlamətin maksimum qiymətindən minimum qiymətini çıxmaq yolu ilə hesablanır və aşağıdakı qaydada müəyyən olunur:
Bu göstəricilərə orta xətti və orta kvadratik kənarlaşmalar aid olunur:
Variasiyanın genişliyi, orta xətti və orta kvadratik kənarlaşmalar tədqiq olunan əlamətin vahidini qəbul edirlər. Dispersiyanın vahidi olmur. Bu göstəriciləri variasiya analizini apardığımız məsələyə görə qiymətləndirək:
