Suleyman-m teze qxd

epitet, 
metafora, metonimiya, sinekdoxa və məcazlar 
ifadəliyi, bədiiliyi 
gücləndirən vasitələrdir. 
İntonasiyanın 
ifadəlik imkanları daha böyükdür. O, nitqin 
qrammatik və leksik-semantik normalarının əsasıdır. İfadəli nitq bədii 
və obrazlı olur. 
Obrazhhq 
nitqin bütün təzahür formala- nnda bu və 
ya digər dərəcədə özünü göstərsə də, bədiilik ancaq bədii əsərlərə 
xasdır. 
Nitqin ifadəliyi eyni zamanda onun 
ekspressivliyi, emosio- 
nalhğı 
ilə əlaqədardır. 
Ekspressivlik 
özü emosionallıq və ob- 
razhhqla birlikdə təzahür edir. Ekspressivliyi yaratmaq sinonimlərin 
işlədilməsi əsasənda aparılır. İfadəli, bədii nitq emosiyalara təsir 
etməklə insanda müəyyən gözəl duyğular, xoş hisslər oyadır və 
emosionallığa səbəb olur. Bədiilik və obrazhhq bədii təfəkkürün 
məhsulu olmaqla ədəbi bədii əsərlərə xas keyfiyyətdir. 
93 

---

Bədiilik 
ən çox poetik obrazlılıq anlamında işlədilir. O, söz 
sənətkarlarının yaradıcılığında təzahür tapır və yalnız bədii əsərlər 
üçün səciyyəvidir. Bədiilik sənətkarın mövzu seçmə qabiliyyətindən, 
obrazları təsvir etmə məharətindən, obrazlı dil vasitələrindən 
yaradıcılıqla istifadəsindən asılıdır. 
Nitqin obrazhğı, emosional keyfiyyəti, təsirliyi 
ekspressivlik 
anlamındadır. Emosionallıq emosiyanın (fransızca "həyəcan", "hiss", 
"təsəvvür") ifadəsinə xidmət edir. 
Emosionallıq, ekspressivlik və 
obrazlılıq 
yaxın anlayışlardır, onlara patetik çıxışlarda, qızğın və 
coşqun nitqlərdə rast gəlirik. Ekspressivlik dilin bütün səviyyələrində 
müxtəlif ifadə vasitələri ilə yaranır. 
Emosionallıq törədən əsas dil vahidləri aşağıdakılardır; 
1)
Hissi hallan ifadə edən sözlər