T. C. BÜLent eceviT ÜNİversitesi Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü

**Bu değerlendirme her torba değişiminde yapılır. 
 
6.
 
ARAÇ VE GEREÇLER: 

 
Uygun stoma torbası 

 
Uygun Adaptör (alttan boşaltmalı torba için ) 

 
Alttan boşaltmalı torba için klips 

 
Filtre 

 
Islatılmış  yumuşak  bez  (  pamuk,  gazlı  bez,  kâğıt  mendil...  vs  )  ve  gerekirse  nötral 
sabun 

 
Yeni doğanda ve çocuklarda ılık su ile ıslatılmış  yumusak bez kullanılır. 

 
Non steril eldiven 

 
Kirli poşeti, sürgü 

 
Tedavi muşambası ya da bezi 

 
Cilt koruyucu pasta (ileostomi bakımında gereklidir). 

 
Stoma ölçüm cetveli 

 
Makas 

 
Stoma plaka (cilt tahrişi var ise ). 

 
Pudra, çinko oksit krem (cilt tahrişi var ise ) 

 
Emniyet kemeri (taburculukta ) 
 
 

 
 
T.C. 
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ 
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi 
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü 
 
Yürürlülük Tarihi: 
Ocak 2014 
Revizyon Tarihi 
 
Revizyon No: 
 
HASTA BAKIM TALİMATLARI 
 
B.E.Ü. 2014 
Sayfa 133 
 

 
İlgili Dökümanlar 

 
Hemşire İzlem Formu 

 
Atık Yönetimi Prosedürü 

 
Hasta ve Yakınlarının Eğitim Prosedürü 

 
El Hijyeni Talimatı 
 
7.
 
İŞLEM BASAMAKLARI: 
İşlem Öncesi Hazırlık 

 
Hastanın  kimliği  protokol  uyarınca  doğrulanır,  hasta  ve  yakınına  işlem  hakkında 
bilgi verilir. 

 
Gerekli malzemeler hazırlanır ve yeni ostomi torbasının üzerine klipsi, filtresi takılır. 

 
Hastanın mahremiyeti sağlanır, endişeleri paylaşılır ve göz göze iletişim kurulur. 

 
Hastanın ve yakınının işleme katılımı sağlanır. 

 
Hasta stomasını görebileceği  bir pozisyona getirilir ( semifowler ya da ayakta ayna 
karşısında ). 
İşlem 

 
‘‘El Hijyeni Talimatı’’ na uygun el hijyeni sağlanır. 

 
Tek kullanımlık eldiven giyilir. Tedavi muşambası veya bezi hastanın altına serilir. 

 
Kirli torbası ostomi bölgesine yakın yere tutulur. 

 
Hastanın veya yakınlarının da eldiven giymesi sağlanır. 

 
Hastanın  üzerindeki  torbanın  vücuda  yapışan  kısımları  (adaptör  )  ıslak  bezle  hafif 
hafif  ıslatılır  ve  adaptörün  üst  kısmından  başlanarak  kıl  yönünün  aksi  tarafından 
başlanarak kaldırılır. 

 
Stoma temizliği ıslatılmış  yumuşak bezle ( pamuk, gazlı bez, kâğıt mendil vb. ) ile 
yapılır.  Stoma  etrafı  çok  kirli  ise  çok  iyi  durulamak  kaidesiyle  nötral  sabun  ile 
temizlenir. 

 
Stoma çevresi kâğıt havlu ile iyice kurulanır. 

 
Hastanın  stomasına  bakması  ve  dokunması  sağlanır  (  gerekli  durumlarda  ayna 
kullanılarak ). 

 
Stoma ölçüm cetveliyle stoma ölçülür ve stoma çapı belirlenir. 

 
İleostomi bakımında stoma çevresine pasta sürülür. 

 
Stoma pastanın 5-10 sn. kuruması beklenir. 

 
Adaptör stoma çapına uygun kesilir. 

 
Adaptör,  stoma  ortasına  gelecek  şekilde  kâğıtları  uygun  sırada  kaldırılarak 
yapıştırılır. 

 
Stoma ile adaptörün  arasındaki açıklığın  2-3 mm  olmasına dikkat edilerek adaptör, 
stomaya uygun kesilir. 

 
 
T.C. 
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ 
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi 
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü 
 
Yürürlülük Tarihi: 
Ocak 2014 
Revizyon Tarihi 
 
Revizyon No: 
 
HASTA BAKIM TALİMATLARI 
 
B.E.Ü. 2014 
Sayfa 134 
 

 
Yeni torbanın ya da adaptörün yapışkan kısmındaki kâğıdı çıkarın ve ortadaki delik 
stomayı  içine  alacak  şekilde  yerleştirin  (stoma  alanının  düzleşmesi  için  hastanın 
karnını şişirmesi istenir). 

 
Torbanın daha iyi yapışması için el ile 30 sn. kadar bastırılır ve sorunlu stomalarda 
hastanın 5-10 dk. hareketsiz kalması istenir. 

 
Hasta rahat edeceği pozisyona getirilir. 

 
“El Hijyen Talimatı’na göre el hijyeni sağlanır. 
 
 İşlem Sonrası 

 
Kullanılan malzemeler toparlanıp kaldırılır. 

 
Atıklar “Atık Yönetim Prosedürü ” ne göre kaldırılır. 

 
Tüm yapılan işlemler “Hemşire İzlem Formu”na kaydedilir. 
 
 

 
 
T.C. 
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ 
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi 
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü 
 
Yürürlülük Tarihi: 
Ocak 2014 
Revizyon Tarihi 
 
Revizyon No: 
 
HASTA BAKIM TALİMATLARI 
 
B.E.Ü. 2014 
Sayfa 135 
 
46- KONSTİPASYONU ÖNLEME TALİMATI 
1.
 
AMAÇ: Hastanın alışkanlıkları doğrultusunda defekasyonun devamlılığını sağlamaktır. 
2.
 
KAPSAM:  Bu  protokol  konstipasyona  sebep  olan  durumların  ve  konstipasyon 
belirtilerinin  tanılanması,  uygulama  ile  konstipasyonu  önleyecek  diyet  listesini 
belirleme faaliyetlerini kapsar. 
3.
 
SORUMLULAR: Bu protokolün uygulanmasından hemşire ve hekim sorumludur. 
4.
 
TANIMLAR: 
5.
 
UYARILAR ve ÖNERİLER: 

 
Hastanın yatağa bağımlılık derecesi belirlenir.  

 
Hastanın defekasyon alışkanlıkları belirlenir.  

 
Hasta ve hasta yakınları konstipasyonu önleme ve girişimler hakkında bilgilendirilir. 

 
Konstipasyona sebep olan durumlar:  

 
Sekonder nedenler;  
o
 
Diyabet,  
o
 
Böbrek yetmezliği,  
o
 
Hamilelik,  
o
 
Bilinç kaybı,  
o
 
Diğer sistemik hastalıklar.  

 
İlaçlar;  
o
 
Narkotikler,  
o
 
Sedatifler,  
o
 
Trankilizanlar,  
o
 
Diüretikler,  
o
 
Beta blokerler,  
o
 
Kardiyatonikler,  
o
 
Hipertansifler.  

 
İleri yaş,  

 
Post-operatif dönem,  

 
Fiziki ortamın değişmesi,  

 
Yeme alışkanlıklarının ve öğün sayısının değişmesi,  

 
Günlük fiziksel aktivitenin azalması,  

 
Günlük sıvı miktarının azalması,  

 
Psikosomatik etkenler.  

 
Tanılama sıklığı: Hasta kabulde 1 kez  

 
Konstipasyon belirtilerinin tanılanması:  

 
Karında gerginlik yaygın ağrı,  

 
Distansiyon,  

 
Bağırsak hareketlerinin azalması,  

 
 
T.C. 
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ 
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi 
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü 
 
Yürürlülük Tarihi: 
Ocak 2014 
Revizyon Tarihi 
 
Revizyon No: 
 
HASTA BAKIM TALİMATLARI 
 
B.E.Ü. 2014 
Sayfa 136 
 

 
Dışkı kıvamında sertlik,  

 
Dışkı miktarında azalma,  

 
Dışkının kokusu- rengi.  

 
Tanılama Sıklığı: 24 saatte bir yapılır.   

 
Anüs çevresinin gözlenmesi:  

 
Hemoroid,  

 
Fissür,  

 
Fistül, var ise uygun bakım protokolüne göre tanılayın.  

 
Tanılama Sıklığı: 24 saatte bir yapılır.  
6.
 
İŞLEM BASAMAKLARI: 

 
İşlem öncesi hasta ve hasta yakınlarına uygulama hakkında bilgi verilir. 

 
Eller “El Hijyeni Talimatı’na uygun yıkanır. 

 
Hastanın  günlük  alışkanlıklarına  uygun  olarak  ve  bağımlılık  derecesine  göre 
saptanan konstipasyona yönelik girişimleri planlanır.  

 
Hastanın sabahları aç karnı ılık su içmesi sağlanır.  

 
Günün aynı saatlerinde tuvalet alışkanlığı geliştirmesi sağlanır. 

 
Aktif-Pasif hareketleri (jimnastik-  egzersiz-  yürüyüş-yatak içi aktif-  pasif hareketler 
v.s.) uygulaması sağlanır.  

 
Abdominal bölgede saat kadranı yönünde klasik masaj önerilir. 

 
Mevcut  hastalık  durumuna  göre  günlük  sıvı  miktarı  planlanır  (Günlük  ortalama 
1500-2000 cc sıvı alınmalı).  

 
Mevcut hastalık durumuna göre diyet listesi düzenlenmesi için diyetisyen ile işbirliği 
yapılır.  

 
Tanılama kriterlerine göre talimata uygun bakım verilir.  

 
Hasta ve hasta ailesi;  

 
Kontipasyonun komplikasyonları,  

 
Beslenme,  

 
Sıvı alımı,  

 
Egzersizlerin önemi hakkında bilgilendirilir.  

 
Elde  edilen  gözlem  ve  bulgular  ve  yapılan  işlem  “Hemşire  Gözlem  Formu”na 
kaydedilir.          
 
 
 

 
 
T.C. 
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ 
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi 
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü 
 
Yürürlülük Tarihi: 
Ocak 2014 
Revizyon Tarihi 
 
Revizyon No: 
 
HASTA BAKIM TALİMATLARI 
 
B.E.Ü. 2014 
Sayfa 137 
 
47- KORONER ANJİYOGRAFİ ÖNCESİ VE SONRASI BAKIM UYGULAMA 
TALİMATI 
 
1.
 
AMAÇ: Koroner anjiyografi öncesi hazırlık ve anjiyo sonrası hasta bakımını sağlamak 
ve sürdürmek amacıyla yapılan işlemdir. 
2.
 
KAPSAM: Koroner anjiyografi öncesi ve sonrası bakım faaliyetinin tümünü kapsar.  
3.
 
SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından hemşireler sorumludur. 
4.
 
TANIMLAR: 

 
Koroner  Anjiyografi:  Kalbi  besleyen  ve  çalışmasını  sağlayan  damarların  (koroner 
arter)  içine  özel  bir  ilaç  (radyoopak)  verilip,  özel  bir  görüntüleme  sistemi 
kullanılarak görüntülerinin alınması işlemidir. 

 
Trombüs: Damar içerisinde pıhtı oluşumuna bağlı tıkanıklıktır. 

 
Emboli:  Damar  içerisinde  trombüsten  kopan  parçalar  ya  da  invaziv  girişimler 
sonrası havanın neden olduğu tıkanmadır. 

 
Hipoksi: 
Dokuların  normal  gereksinimini  karşılayacak  yeterli  oksijenin 
sağlanamamasıdır.  
5.
 
UYARILAR VE ÖNERİLER: 

 
Hasta ve yakınlarına işlem hakkında bilgi verilmeli. 

 
Hastanın istemi doğrultusunda hastanın aç kalması sağlanmalı. 

 
Hastanın işlem yapılacak bölge temizliği (traşı) yapılmalı. 

 
İşlem öncesi hasta onay formunun imzalatılması sağlanmalı.  

 
İşlem  öncesi  hasta  üzerinde  var  olan  tüm  takı  ve  protez  çıkarılmalı  (yüzük,  kolye, 
küpe, gözlük, diş protezi v.s) 

 
İşlem  öncesi  hastanın  laboratuar  sonuçları  kontrol  edilmeli  (üre,  kreatinin,  glukoz, 
cbc, pt- ınr). 

 
Hasta işleme gönderilmeden önce mesane boşaltılması sağlanmalı. 

 
İşlem sonrası hasta aşağıdaki komplikasyonlara yönelik takip edilmeli; 

 
Ateş 

 
Aritmi 

 
Hipotansiyon  

 
Hipertansiyon 

 
Hipoksi 

 
Siyanoz 

 
Hematüri 

 
Ağrı 

 
Bradikardi 

 
Kanama 

 
Hematom 

 
 
T.C. 
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ 
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi 
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü 
 
Yürürlülük Tarihi: 
Ocak 2014 
Revizyon Tarihi 
 
Revizyon No: 
 
HASTA BAKIM TALİMATLARI 
 
B.E.Ü. 2014 
Sayfa 138 
 

 
İşlem yapılan extremite ısı ve renk farkı yönünden değerlendirilmeli. 
 
6.
 
ARAÇ VE GEREÇLER 

 
Hasta önlüğü 

 
Bone  

 
Traş bıçağı 

 
Muayene eldiveni 

 
Uygun ağırlıkta kum torbası 

 
Monitör 
 
7.
 
İŞLEM BASAMAKLARI 
İşlem öncesi; 

 
Anjiyo öncesi ve sonrası bakımı için hemşire gözlem formuna bakım planı hazırlanır. 

 
Eller el yıkama protokolüne uygun yıkanır. 

 
Hasta ve hasta yakınlarına işlem hakkında bilgi verilir. 

 
Traş bıçağı ile işlem yapılacak olan bölge temizliği yapılır. 

 
Hasta önlüğü giydirilip bone takılır. 

 
Hasta sedyeye alınarak anjiyografi ünitesine gönderilir. 
         İşlem sonrası; 

 
Hasta,  işlem  sonrası  yatağına  alınarak  monitörizasyonu  sağlanır.  Hastanın  yaşam 
bulguları takip edilir ve kateter giriş yeri kanama kontrolü yapılır (İlk bir saatte: 15 
dakikada  bir,  sonraki  bir  saatte:  30  dakikada  bir,  sonraki  saat:  saatte  bir 
değerlendirilip hemşire gözlem formuna kaydedilir). 

 
İşlem sonrası doktor istemine göre EKG’si çekilmelidir. 

 
İşlem sonrası hasta ve hasta yakınlarına bilgi verilerek (kum torbası alınıncaya kadar) 
hastanın  mobilizasyonu  ve  girişim  yapılan  ekstremitedeki  eklem  hareketliliği 
kısıtlanır.  

 
Katater doktor tarafından çıkartıldıktan sonra uygun ağırlıkta (femoral arterden giriş 
yapılmışsa  2,5-3  kg)  kum  torbası  yerleştirilir  ve  en  az  6  saat  işlem  bölgesinde 
kalması  sağlanır.  Klinik  seyrine  göre  komplikasyon  gelişmemişse  6  saat  sonra 
mobilizasyonu sağlanır.  

 
İşlem  sonrası  hidrasyon  için  1.5  -2  litre  su  tüketmesi  gerekliliği  açıklanarak  oral 
hidrasyonu sağlanır. 

 
İşlem bölgesine kum  torbası  yerine bası  bandı  uygulanmışsa bant  işlemden sonraki 
gün çıkartılmalıdır. 
 
 

 
 
T.C. 
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ 
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi 
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü 
 
Yürürlülük Tarihi: 
Ocak 2014 
Revizyon Tarihi 
 
Revizyon No: 
 
HASTA BAKIM TALİMATLARI 
 
B.E.Ü. 2014 
Sayfa 139 
 
48- MEKANİK VENTİLASYONDAKİ HASTANIN TAKİP TALİMATI 
 
1.
 
AMAÇ:  Gelişebilecek  komplikasyonları  erken  teşhis  ederek  mekanik  ventilasyonun 
devamını sağlamak 
2.
 
KAPSAM:  Bu  talimat;  hastanın  yaşamsal  fonksiyonlarını,  ventilatör  cihazının  mod, 
okunan  parametre  ve  alarmlarının  takibini,  gelişebilecek  komplikasyonlar  yönünden 
takibini, yatağa bağımlı hastanın bakım için gerekli protokollerini uygulama ve takibini 
kapsar. 
3.
 
SORUMLULAR: Bu talimatın uygulanmasından hekimler ve hemşireler sorumludur. 
4.
 
TANIMLAR:  

 
Mekanik  Ventilatör  (Respiratör):  Akciğerlerin  işleyişini  sağlamak  amacıyla 
yapılmış mekanik cihazdır. 

 
Mekanik Ventilasyon: Mekanik ventilatör ile sağlanan solunum desteğidir. 
 

 
Mekanik Ventilatör Modları: 
 
A- Kontrollü solunum (CMV = Continuous Mandotory Ventilation ) 

 
Kontrollü solunumda bütün aktivite ventilatördedir. 

 
Hastanın spontan solunumu yoktur, uygulanan programı değiştiremez. 

 
Tidal volüm, frekans, FiO2 konsantrasyonu doktor tarafından belirlenir. 

 
Volüm ve basınç kontrollü olarak uygulanır. 
B- Yarı solunum desteği veren ventilatör modları 
AMV (Asiste Mandotory Ventilation ) 

 
Yardımcı zorunlu solunum modudur, hastanın spontan solunumu yetersizdir. 

 
İnspirasyon fazını hasta başlatır, ventilatör desteği ile inspirasyon devam eder. 

 
Tidal volüm ventilatör tarafından, frekans ise hasta tarafından belirlenir. 
A/C Ventilasyon (Asiste Control ) 

 
Ventilatör hastanın solunum eforuna cevap verir. Solunum eforu yoksa daha önceden 
belirlenen sayı ve hızda otomatik olarak solunumu devam ettirir. 
IMV (İntermittont Mandotory Ventilation ) 

 
Aralıklı zorlu solunum modudur. Spontan ve kontrollü solunum kombinasyonudur.  

 
Ventilasyon arasında hasta soluyabilir. 
SIMV (Syncronize İntermittont Mandotory Ventilation ) 

 
Hastaya  uyumlu  aralıklı  ventilasyon  modudur.  Spontan  ve  asiste  kontrol  (A/C  ) 
solunum  kombinasyonudur.  Alet  ayarlanan  solunum  sayı  ve  volümü  zorunlu  olarak 
hastaya verir. Bu zorunlu solunumlar arasında hasta spontan solur, frekansı ve tidal 
volümü hasta kendisi belirler. 
 

 
 
T.C. 
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ 
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi 
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü 
 
Yürürlülük Tarihi: 
Ocak 2014 
Revizyon Tarihi 
 
Revizyon No: 
 
HASTA BAKIM TALİMATLARI 
 
B.E.Ü. 2014 
Sayfa 140 
 
PSV (Presure Support Ventilasyon) 

 
Basınç  destekli  ventilasyon  modudur.  Basınç  doktor  tarafından  belirlenir.  Tidal 
volüm  ve  frekansı  hasta  belirler.  Solunum  eforu  olduğunda  ventilatör  tetiklenir  ve 
solunumu  destekler.  Basınç  belirlenen  düzeye  çıktığında  inspirasyon  sona  erer, 
ekspiryum başlar. 
SIMV + PS 

 
Alet spontan solunuma istenen düzeyde basınç desteğinde bulunur. 
 
C- Özel Destek Modları: 
          PEEP 

 
Ekspirasyon  sonu  pozitif  basınç  uygulamasıdır.  Ekspirasyon  sırasında  küçük  hava 
yolları açık tutulur, kollabe olmuş alveoller açılır. 

 
İnatçı hipoksi, 

 
Tekrarlayan atelektazilerde, 

 
Akciğer rezidüel kapasitenin azaldığı durumlarda endikedir. 
          CPAP 

 
Sürekli  pozitif  basınç  uygulamasıdır.  Spontan  solunumdaki  hastalara  uygulanır, 
etkisi PEEP gibidir. 
5.
 
UYARILAR ve ÖNERİLER:  

 
Entübasyon  sırasında  veya  öncesinde  gerekiyorsa  sedatif  ajanlar  verilerek  birey 
sedatize edilebilir. 

 
Entübasyonda kadınlarda 7,5-8F, erkeklerde 8-8,5 F tüpler kullanılmalıdır. 

 
Entübasyon  sonrası  tüpün  seviyesi  ön  dişler  hizasından  kadınlarda  20-21  cm, 
erkeklerde 21-23cm olmalıdır. 

 
Çocuklarda 1 yaş üstü Kafsız tüp numarası; yaş / 4 + 4, Kaflı tüp numarası; yaş / 4+ 
3,5 ile hesaplanmaktadır. Entübasyon tüpünün seviyesi ise iç çap x 3 formülüne göre 
belirlenir. 

 
Akciğer grafisinde endotrakeal tüp seviyesi, karnının 2-3cm üstünde olmalıdır. 

 
Solunum  devreleri,  gözle  görülebilir  kirlenme  veya  mekanik  fonksiyon  bozukluğu 
olmadıkça rutin değiştirilmemelidir.  

 
Solunum devrelerinde biriken sıvı düzenli olarak boşaltılmalıdır. 

 
Nemlendirici kaplarında steril su kullanılmalıdır. 

 
Nemlendirici  kaplar  içindeki  su  azalında  üzerine  ekleme  yapılmamalı,  yeni 
nemlendirici kapla değiştirilmelidir. 

 
Nemlendirici  filtreler,  gözle  görülebilir  kirlenme  mekanik  fonksiyon  bozukluğu 
olmadıkça rutin değiştirilmemelidir. 

 
 
T.C. 
BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ 
Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi 
Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü 
 
Yürürlülük Tarihi: 
Ocak 2014 
Revizyon Tarihi 
 
Revizyon No: 
 
HASTA BAKIM TALİMATLARI 
 
B.E.Ü. 2014 
Sayfa 141 
 

 
Isıtıcı  nemlendiricileri  (humidifer)  yerine,  kontrendikasyon  yoksa  ısı-nem  tutucu 
filtrelerin (HME) kullanımı önerilir. 

 
Aspirasyon  süresi  15  sn  geçmemeli,  iki  aspirasyon  arasında  20-30  sn  dinlenmesi 
sağlanmalı, her uygulamada 3 kereden fazla aspirasyon yapılmamalıdır. 

 
Solunum  sekresyonları  aspirasyonunda  endotrekeal  tüp  içine  gerekmedikçe  sıvı 
verilmemelidir. 

 
Hastada  trakeostomi  kanülü  varsa  stoma  bakımında  stoma  çevresi  %0.9  nacl  ile 
silinir, steril gazlı bez ile kurulanır. 

 
Stoma  bölgesi  enfekte  olmadığı  sürece,  pansumanında  iyotlu  bileşenler 
kullanılmamalıdır. 

 
Trakeostomi kanül çevresine antimikrobiyel topikal pomad kullanılmamalıdır. 

 
Endotrakeal tüp ile trakeostomi kanül bağları günde 1 kez ve her kirlenmeden sonra 
değiştirilmelidir. 

 
Trakeostomi  bakımında,  stoma  alanındaki  kanama,  kızarıklık,  ödem,  koku  ve 
hassasiyet değişiklikleri değerlendirilmeli ve kaydedilmelidir. 

 
Mekanik ventilasyonda izlenen hastanın baş yüksekliği kontrendikasyon (vertebra ve 
pelvis,  yaralanma/  ameliyatları,  hipotansiyon,  enteral  beslenme  vb  )  yoksa  30-45 
derece olmalıdır. 

 
ARDS  gelişen  hastalarda  akciğer  kapasitesini  arttırmak  için  prone  (yüz  üstü) 
pozisyonu verilebilir. 

 
Deri  bütünlüğü  değerlendirilirken;  endotrakeal  tüpü  olan  hastaların  ağız  kenarları 
non  invaziv  maske  kullanan  hastalarda  alın,  burun,  yüz  basınç  ülseri  açısından 
gözlenmelidir. 

 
İletişimi sağlamak için;  
- Odadaki gereksiz sesler en aza indirilmeli. 
- Hastanın yüzüne bakarak açık ve net konuşulmalı. 
- Dudak okuyabiliyorsa yavaş konuşulmalı. 
-Göz  iletişimi  (sorulara  göz  açıp  kapama  ile  evet  /hayır  şeklinde  cevaplama) 
kurulmalıdır. 
- Alfabe kelime ve resim gösterilen tahtalar ile iletişim kurulabilir. 
 

 
Bireyin uyumasını kolaylaştırmak, için, girişim saatleri düzenlenmeli, rahat pozisyon 
verilmeli,  yüksek  sesle  konuşulmamalı,  alarm  ses  seviyeleri  ve  ışık  azaltılmalıdır. 
Yoğun bakım ünite ısı seviyesi(22-24) derece ayarlanmalıdır.