T. S. Malikov moliya

Foiz stavkasining ROEga ta’siri
Ko‘rsatkichlar
Kompaniyalar
“A”
“B”
Jami aktivlar
1000000 1000000
Aksiyadorlik kapitali (Xususiy kapital)
1000000 500000
Qarzlar (Qarz majburiyatlari)
0
500000
Foizlar va soliqlar to‘lashdan oldingi foyda (EBIT)
120000
120000
Aktivlar daromadliligi koeffitsiyenti 
(ROA) (EBIT/
Aktivlar)
12,0%
12,0%
1-vaziyat: yiliga 10% stavkali qarz
Foizlar va soliqlar to‘lashdan oldingi foyda (EBIT)
120000
120000
Foiz to‘lovlari (shaklidagi) xarajatlar(i)
0
50000
Soliqqa tortiladigan foyda
120000
70000
Soliqlar (40%)
48000
28000
Sof foyda
72000
42000

---

222
T.S.Malikov, N.H.Haydarov
Aksiyadorlik kapitali (Xususiy kapital)
1000000 500000
Kapital daromadliligi koeffitsiyenti (
ROE)
7,2%
8,4%
2-vaziyat: yiliga 15% stavkali qarz
Foizlar va soliqlar to‘lashdan oldingi foyda (EBIT)
120000
120000
Foiz to‘lovlari (shaklidagi) xarajatlar(i)
0
75000
Soliqqa tortiladigan foyda
120000
45000
Soliqlar (40%)
48000
18000
Sof foyda
72000
27000
Aksiyadorlik kapitali (Xususiy kapital)
1000000 500000
Kapital daromadliligi koeffitsiyenti (
ROE)
7,2%
5,4%
Moliyaviy leverij ortganda ish sikli davomidagi ROE 
o‘zgaruvchanligi darajasi, shuningdek, kompaniyaning 
bank rot bo‘lishi ehtimoli ortadi. 13.2.2-jadvalda uchta turli 
sse nariyda aktivlar daromadliligi koeffitsiyentlari va kapital 
daromadliligi koeffitsiyentlari qanday o‘zgarishi ko‘rsatilgan 
bo‘lib, ssenariylarning har biri ish siklining turli fazasini 
ifodalaydi. Biz keltirgan misolda “A” kompaniyasining qarz 
olingan kapital bo‘yicha foiz stavkasi yiliga 10,0%ni tashkil 
etadi, degan taxmindan kelib chiqqanmiz. 
13.2.2-jadval