4.26-rasm.
D ra g la yn li bir ko vsh li e kskavato rn in g konstruktiv sxem asi: l- o s ilg a n
kovsh n in g vaziyati; II- kovsh
q a zim a g a tushirilgan, III—gruntni olish; 1, 2, b -
ko'taruvchi, b o 'sh a tu vch i va tortuvchi kanatlar; 3 -s tre la , 4 - s t r e la o sila d ig an
kanatlar; 5 - y o ‘n altiruvchi qurilm a, 7 -k o v s h n i ko 'taru vch i blok; 8 - k o v s h ; 9 -z a n jirn i
ko vsh ga m ahkam lag ich ; 10, 1 3 -to rtu v c h i va ko 'taru vch i zanjirlar; 1 1 -a rk a ;
1 2 -tra v e rs a la r.
Kavlash vaqtida (III qolat) kovsh
tortuvchi kanat yordamida
harakatlanib m uayyan qalinlikdagi grunt qatlamini kesadi. Bunda
ko'taruvchi kanatning osilib turgan erkin qismigina taranglanadi.
Bo‘shatish kanati ko‘tarilgan kovshni aganab ketishdan asraydi,
bu kanatning uzunligi shunday rostlangan bo‘lishi kerakki, ko'ta
ruvchi yoki tortuvchi kanat taranglanganda kovshning tubi ufqda
nisbatan 15-20° og'ib turishi lozim.
Kovshni yukdan bo'shatish uchun tortuvchi kanat qo'yib yubori-
ladi; shunda bo'shatish kanati bo'shashadi va og'irlik
m arkazi osish
o'qidan oldinda bo'lgani uchun gruntli kovsh ag'darilib I holatni
egallaydi.
240
Agar grunt maxsus joyga bo‘shatiladigan bo‘lsa, kovshni
tebratish hisobiga uni strelaning qulochidan kattaroq bo‘lgan
masofada bo‘shatish mumkin. Kovshni yana zaboyga qaylarishda
uning ishlash zonasini kattalashtirish maqsadida ham tebratish
usulidan foydalanish m umkin. Bu quyidagicha qilinadi:
avval
kovshni strela tomonga tortiladi, burilish oxirida esa lortuvehi
va ko'taruvchi
kanatlarning barabanlari torm ozdan
butuniay
ho'shatiladi. Bunda m arkazdan qochma kuch ta’sirida kovsh o g a d i
va II yoki I'll holatga tushadi.
M ashinist
yetarli tajribaga ega boMsa, kovshni tebrantirib ko'ta
ruvchi kanatning vertikaldan og‘ish burchagini 30° ga yetkazishi
mumkin.
Draglaynning kovshi strelaga bikrm as qilib biriktirilganligi
uchun (kanatlarda osib qo‘yilgan), kavlash paytida strelaga bevosita
kovshdan nagruzka tushmaydi, bu esa strelani to‘g‘ri
va teskari
kurakli strelalarga nisbatan 2-2,5 baravar uzaytirishga imkon
beradi. Shu sababli, draglayndan ancha chuqur joylashgan gruntni
kavlashda va katta maydonlarda foydalaniladi.
Strela, odatda to‘rsimon konstruksiyada tayyorlanadi. Kovshning
sig‘imi m ashinaning turg ‘unlik shartiga qarab tanlanadi.
Dostları ilə paylaş: