Tarixdan hikoyalar umumiy o‘rta ta ’lim maktablarining
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Inklar madaniyati.
|
Bronza
qurollar. 42 Mayya piramidasi. To‘rt tarafdagi zinalar soni yil kunlari sonlari — 365 ga teng bo‘lgan. Mayya madaniyati. Markaziy Amerikaning Yukatan yarimorolida, qalin chakalakzorlar orasida mayyalar yashardi. Bu xalq yashagan hudud tabiatan yashash u ch u n ju d a noqulay b o ‘lgan. Biroq ular m atonatli m ehnatlari bilan bu hududni obod o‘lkaga aylantira oldilar. Mayya xalqi Amerika qit’asida eng rivojlan- gan madaniyat namunalaridan birini yaratdi. Bu ular bunyod etgan Tikal shahri timsolida o‘z ifodasini topdi. Shaharda uch mingga yaqin turli imorat (ibodatxona, rasadxona, marosimlar saroyi va uy-joy)lar qurilgan. Shahar markazida qurilgan piramida va saroylar esa uning ko‘rkiga-ko‘rk qo‘shib turgan. Milodning birinchi ming yilligida mayyalarda shahar-davlatlar vujudga keldi. Ularning hukmdorlari «Buyuk inson» deb atalgan. Hukmdorlik nasldan naslga meros bo‘lib o‘tgan. Mayyalar 300 belgi- dan iborat iyeroglifli yozuvni yaratganlar. Shuningdek, o‘z davri uchun eng aniq bo‘lgan kalendar tuzishga ham muvaffaq bo‘lganlar. Ibodatxonalarda «xudolarga xizmat qiluvchilar» — kohinlar o ‘z davrining eng o ‘qimishli kishilari edi. Ular sayyoralarning Quyosh atrofida aylanishi, Quyosh va Oy tutilishi vaqtini oldindan hisoblab 43 chiqa olganlar. Ming yildan ortiq yashagan bu madaniyat keyinchalik yevropaliklar bosqini oqibatida barham topdi. Inklar madaniyati. Amerikaning inklar deb atalgan xalqi (dastlab hozirgi Peru davlati hududida yashagan) ham o‘z davlatlarini tashkil etganlar. Davlatni oliy hukmdor — Oliy Inka boshqargan. Oliy Inka- ning yaqin qarindoshi bo‘lgan erkaklar o‘zlarini «Quyosh o ‘g‘illari» deb atashgan. Bunga inklarning Quyoshni «bosh xudo» deb hisoblash- lari sabab bo‘lgan. «Quyosh o ‘g‘illari» davlatda yuqori lavozimlarni egallaganlar. Inklar qudratli sug‘orish tizimi bunyod etganlar. Xar- sangtoshlardan mudofaa inshootlari qurganlar. Ayniqsa, ular yaratgan uch qavatli tosh devorli Quyosh ibodatxonasi mashhur bo ‘lgan. Ibodatxona devorlari yarmigacha oltin bilan qoplangan. Inklar Korikancha ibodatxonasida «Oltin bog‘» barpo etganlar. Bu bog‘ oltin va kumush- dan yasalgan qush, turli hayvon va odamlaming rasmlari bilan bezatilgan. Inklar iplarni turli ko‘rinishda tugish yo‘li bilan o ‘ziga xos yozuv Yüklə Dostları ilə paylaş:
|