Darsning mavzusi:Ko’makchili qurilmalar yordamidai ergashgan qo’shma gaplar Darsning maqsadi:a)ta’limiy-ko’makchili qurilmalar yordamida ergashgan qo’shma gaplar haqida bilim berish;
b)tarbiyaviy-o’quvchilar qalbidaezgu insoniytuyg’ularni tarbiyalash;
d)rivojlantiruvchi-qo’shma gap yuzasidan olgan bilimlarni takomillashtirish,nazariy bilimlarni kengaytirish,fikrlash salohiyatini takomillashtirish.
Darsning turi;noan’anaviy;
Darsnning uslubi:suhbat,mashqlar tahlili,qiyoslash,o’yin;
Darsning jihozi:Ergashgan qo’shma gap haqida ko’rgazma,darslik,tarqatmalar.
Darsning borishi: Tashkiliy ishlar: Darsning chaqiriq bosqichida: a)salomlashish,navbatchi axboroti;
b)kitob-daftarlar nazorati;
d) o’quvchilar diqqatini darsga jalb qilish.
O’tgan mavzu va uyga vazifani so’rash: 1.Ergashgan qo’shma gaplar yuzasidan tarqatmalar asosida savol-javob;
2.108-mashq-uyga vazifa tahlili;
Darsning mohiyatini anglash bosqichida: I.1-topshiriq:Berilgan ko’makchi qurilmalar bilan gaplar tuzing:
Farhod tennis bo’yicha Xalqaro musobaqalar g’olibi,shuninguchun unga hamma havas bilan qaraydi.
II.Bilib oling:Bosh gapda ifodalangan mazmunning sababini bildiuvchi ergash gaplar bosh gapga shuning uchun,shu sababli,shu tufayli singariko’makchi qurilmalar yordamida bog’lanadi.Ular bosh gap tarkibida keladi.
109-mashq:Ergash gapni bosh gapga bog’lovchi vositani aniqlang:
1.Uning bunday odati yo’q edi,shuning uchun yigit hayron bo’lib,biroz qarab turibdi.
Darsning mustahkamlash bosqichida: I.110-112-mashqlar ustida ishlash:
110-mashq:Gap tarkibida berilgan ko’makchi qurilmalarning ko’rsatisholmoshini olib tashlang va gap tarkibidagi o’zgarishni isohlang:
1.Maktabimizdasport klubi faoliyat olib bormoqda,shuning uchun klub a’zolari turli musobaqalarda yaxshi natijalarni qo’lga kiritmoqdalar.-Maktabimizda sport klubi faoliyat olib borayotgani uchun klub a’zolari turli sportmusobaqalarida yaxshi natijalarni qo’lga kiritmoqdalar.
1-gap-qo’shma gap; 2-gap-sodda gap. II.Darslikdan tashqari matnlardan parchalat o’qish va gaplarning tuzilishiga turini aniqlash.
III.Savol-topshiriqlar ustida ishlash.
IV.Test sinovi:
1.Ko’makchi qurilmalar berilgan qatorni toping:
A.Shuning uchun,tufayli,bois B.Agar,agarda,mabodo
C.Shuning uchun,shu bois,shu tifayli,shu sababli D.Deb
2.Ko’makchi qurilmalar qaysi gap tarkibida keladi?
A.Bosh gap B.Ergash gap
C.Bosh va ergash gap D.Gap boshida
3.Ko’makchi qurilmalar gapga qanday ma’no yuklaydi?
A.Maqsad B.Shart C.Sabab D.Qiyoslash
4.Dildora betob bo’lganligi uchun darsga kelmadi.-Tuzilishiga kora gap turini aniqlang.
A.Bog’langan qo’shma gap B.Bog’lovchisiz qo’shma gap
C.Ko’makchili qurilmali ergashgan qo’shma gap D.Sodda gap
5.Ko’makchili qurilmali ergashgan qo’shma gapni toping.
A.Yoshlik g’animat,shuning uchun har lahzaning qadriga yeting.
B.Yoshlik g’animat bo’lganligi uchun har lahzaning qadriga yeting.
C.Do’stining xiyonati tufayli uni kechirolmadi.
D.Hashar sabali atrof yanada go’zal chiroy ochdi.