XIX asrning birinchi yarmidagi mojaroning tabiati haqidagi qarashlar XIX-asrning birinchi yarmida mojaroga oid nazariy qoidalar ularning nemis mumtoz falsafasi vakillaridan Lyudvig Feyerbax (1804–1872) kabi yangi mutafakkirlarning falsafiy qarashlarining
salmoqli hissasi bilan boyidi. Jumladan,
Lyudvig Feyerbaxnizolarni jamiyat hayotining asosi sifatida targ‘ib qiladi. Konfliktologik tafakkur evolyusiyasining ko‘rsatilgan davri haqida gapiradigan bo‘lsak, u mustaqil nazariya sifatida mojarolarshunoslikning shakllanishida alohida o‘rin tutishini tushunish muhimdir. Qarama-qarshiliklar haqida ilmiy va ijtimoiy fikrni rivojlantirishning ushbu bosqichida quyidagi mutafakkirlar paydo bo‘ladi: Karl Marks (1818–1883), Fridrix Engels (1820–1895), Vilgelm Vundt (1832–1920)
Karl Marks ziddiyatni, F. Engels sinfiy, ko`rashning sharti sifatida tan oladi; V. Vundt, eksperimental psixologiyaning asoschisi, aqliy hayotda
asosiy rolni irodaga topshiradi. Afsonalar, din va san’at
uchun asos beradigan "Xalqlar psixologiyasi" kitobida u
tinchlik va ziddiyat haqida gapiradi.
Georg Zimmel, (1858) –1918)birinchi bo‘lib "ijtimoiy konfliktologiya» ilmiy muomalaga kiritdi,
Luiz Kaser ta’kidlaganidek:
a) nizolarsiz ijtimoiy guruhlar mavjud emas;
b) ziddiyat ijtimoiy tizimning ishlashi uchun ijobiydir;
v) to‘qnashuvlar qanchalik ko‘p bo‘lsa, jamiyat barqarorroq, uni ikki tabaqaga bo‘lish qiyinlashadi.
Konfliktologiya ilmiy fan sifatida Konfliktologiya ilmiy fan sifatida Gʻarb siyosiy fanlari va sosiologiyasining tarkibida XX asrning 50-60 yillarda shakllandi.. Uning mavzusi mojarolar toifasi orqali hayot jarayonlarini, ijtimoiy tizimlar va quyi tizimlarning ishlashi va rivojlanishini tushuntirish edi.
Qarama-qarshilik - bu qarama-qarshi vaziyatda o‘z manfaatlarini ro‘yobga chiqarish uchun ikki yoki undan ko‘p yo‘naltirilgan kuchlarning to‘qnashuvidir.
Nazorat savollari 1. Konfliktologiya alohida fan sifatida qachon tan olindi?
2. Avval konfliktologiya qanday nom bilan tilga olindi va o`rganildi?
3. Konfliktologik amaliyot qachon yo`lga qo`yildi va bu qaysi voqealar bilan bog`liq sodir bo`ldi?
4. Konfliktologiya predmetiga izoh bering ?
