Tayanch so’z va iboralar: Konfliktologiya, sub`byekt, ob`yekt, nizo

Antik davr (lot. antiquus – qadimiy)
Mutafakkirlari eng yuqori qadriyatni urush va ko`rash emas, balki tinchlik va hamjihatlik deb bilishgan.
“Urush hamma narsaning otasi, dunyo esa ularning onasidir.
Hamma narsa qarama-qarshi tomonga qarab uyg‘unlikda harakatlanadi. Koinot navbatma-navbat yakka va do‘stlik bilan bog‘langan bo‘lib, endilikda ba’zi nafrat va ziddiyatlar tufayli dushmanlik munosabatlari avj ola boshlagan. Qadimgi xitoy faylasufi Lao Szining (mil. Avv. 579-499) fikriga ko‘ra, Yang (yorug‘lik) va Yin (qorong‘ulik) dunyosining asosiy tamoyillari bir-birini to‘ldirib turadigan darajada ko`rashmaydi, chunki ular bir-birini to‘ldirib turishi azaliy haqiqatdir.
Yangi asr va ma’rifatdagi mojarolarga qarashlarning rivojlanish xususiyatlari
Bu davr mutafakkirlari orasida: Tomas Xobbes (1588–1679); Jan-Jak Russo (1712–1778); Yangi asr va ma’rifat mutafakkirlarining ziddiyatli qarashlarini tahlil qilishda o‘sha davrning ijtimoiy-madaniy sharoitlari va ijtimoiy tuzilishini tushunish muhimdir. Bu davr nafaqat kuchli iqtisodiy o‘sish davri balki, Evropa mamlakatlarining madaniy yuksalishi davri ham edi.
Fransuz faylasufi Jan-Jak Russo tomonidan optimistik yondashuv taqdim etilgan, u Tomas Xobbdan farqli o‘laroq, tabiatidagi odam mehribon, tinch va baxt uchun yaratilgan deb ishongan. Uning fikriga ko‘ra, zamonaviy jamiyatdagi nizolar manbai uni tashkil etishdagi kamchiliklar, odamlarning xatolari va noto‘g‘ri qarashlari va birinchi navbatda ularning xususiy mulkka bo‘lgan sadoqati edi.
Frensis Bekon birinchilardan bo‘lib mamlakat ichidagi ijtimoiy nizolar sabablari tizimini tahlil qildi.
Ushbu sabablar orasida u quyidagilarni ta’kidladi: odamlar
ning moliyaviy ahvoli yomonligi; hukumat tomonidan senat va yer
uchastkalari egalarining fikrlarini e’tiborsiz qoldirish;
boshqaruvdagi siyosiy xatolar; mish-mishlar va fitnalarning
tarqalishi kabilarning manbaidir.
Birinchi marotaba mojaroni ko‘p darajali ijtimoiy hodisa sifatida Adam Smit "Odamlar farovonligining tabiati va sabablarini o‘rganish" asarida o‘rgangan. U mojaroning asosi: jamiyatni sinflarga bo‘lish; iqtisodiy raqobat; sinflar o‘rtasidagi qarama-qarshilikdir deya ta’kidlagan.