TeleviZİya nəZƏRİYYƏSİNİN Əsaslari
Yüklə 7,01 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Effekt (effect) – 1) səmərəli və təsirli nəticə; 2) hər hansı hərəkətin, fəaliyyətin müsbət, səmərəli nəticəsi; 3) TVdə montaj prosesində xüsusi qurğuların köməyi ilə mənalandırma elementi. Efir (ether/broadcasting/over-the-air) 1) qədim yunanların təsəvvürünə görə, atmosferin ən yuxarı qatı, həm də Allahların yerləşdiyi məskən; bütün varlığın ilkin maddi elementi, ədəbi hərəkət; 2) dünyanı əhatə edən fəza, radi odalğaların, TV və radio verilişlərinin yayıldığı hava boşluğu. Efir yayımı (over-the-air-broadcasting) – radio və telesiqnalların efir məkanından verilməsi. E.y. qeyriefir məkanı ilə müqayisədə daha ənənəvi forma sayılır. Qeyriefir məkanı dairəsinə kabel TVsi ilə yanaşı, videokaset informasiya da aid edilir. Yayımın bu formaları arasında auditoriya uğrun da kəskin rəqabət getsə də, analitiklərin fikrincə, istehsalçıların zövq və ma raqlarının maksimal dərəcədə nəzərə alınması bu rəqabətin taleyini həll edə bilər.
Efirdə montaj (standup editing) – əvvəlcədən hazırlanmış verilişin efir də göstərilməsi zamanı strukturca (montaj baxımından) və məzmunca dəyiş diri lib montaj edilməsi. Eklektika (eclecticism) – nəzəriyyələrdə, inam və əqidədə bütövlüyün, ba xış birliyinin, ardıcıllığın olmaması; sənətdə, o sıradan EE proqramlarında ay rıayrı üslubların üzdən və necə gəldi birləşdirilməsi. Ekran (screen) – 1) elektrik qurğusunu, cihazı və insanın, özünü elektromaq nit sahəsinin, istinin, işığın, şüalanmanın ziyanlı təsirindən qoruyan qalxan, lövhə, lay; 2) çərçivə üzərində tarım çəkilmiş parça və ya plastmas örtük, özəl maddə doldurulmuş şüşə təbəqə. Belə çərçivələrin hamar səthinə kino, foto, TV və ya rentgen görüntüləri proyeksiya edilir; 3) kineskop kolbasının ön şüşəsinin iç üzünə çəkilmiş lüminofor örtük.
– ayrıayrı hissələrə (ele mentlərə) xas olmayan, amma müəyyən əlaqə sistemində bu hissələrin qar şılıqlı fəaliyyəti nəticəsində yaranan yeni keyfiyyət və xüsusiyyətlər. E.ə.b. seçilmiş forma və məzmunun vəhdəti sayəsində əldə olunur. Məzmunla formanın qarşılıqlı fəaliyyətinin dialektikası məzmunun elementlərinin müx təlif keyfiyyətli səviyyəsindən irəli gəlir. Bu və ya digər janr forması həmişə jurnalistin qarşısında duran vəzifələrlə diktə olunur. Bir halda o, ictimaiyyəti hansısa əlamətdar hadisələr barədə xəbərdar etməlidir, digər halda baş verən hadisəni təhlil etməlidir, üçüncü halda isə müasirinin tipik obrazını yaratma lıdır.
– müəllifin topladığı (rejissorun çəkdiyi) faktik materialın ədəbi quruluş cəhətdən tərtib oluna raq müəyyən formaya salınması. Bu yaradıcı vəzifənin gerçəkləşdirilməsi prosesində əsərdə məzmunun bütün elementləri təkcə formal vasitələr olan süjet və kompozisiya vasitəsilə deyil, həm də fakt, rəy, problem və s. arasında çoxölçülü əlaqə və münasibətləri birləşdirən ideya sayəsində qaydaya salınır.
360 Ekran-kadr kompozisiyası (screen-frame compossition) – ekranın kompo zisiya baxımından şaquli və üfüqi olaraq cüt sayda xəyali hissələrə (tən yarı, dörd bərabər hissəyə və s. ) bölünməsi. Kadrda görünən obyektlərin vəziyyətinə onların ölçüsü, forması, parlaqlığı, fona uyuşubuyuşmaması, nisbi vacibliyi və s. təsir etdiyindən, kadrda düzgün kompozisiya qurmağa nail olmaq üçün müxtəlif üsullardan, o cümlədən “üçqat bölüm qaydası”ndan istifadə olu nur. Bu qayda görüntünün kompozisiyasını qurmağa kömək edir. Həmin qay daya uyğun olaraq, fikrən monitorda elə xanalar çəkilməlidir ki, ekran şaquli və üfüqi xətlərlə üç bərabər hissəyə bölünsün. Bundan sonra kad rın kom pozisiyasını elə qurmaq lazımdır ki, əsas obyektlər həmin xanaların xətti üzərində və ya onların kəsişmə nöqtələrində yerləşsin. Ekranşünaslıq (screen studies) — Ekran və ekran mədəniyyətinin nəzə riy yəsi, tarixi və sosiologiyası haqqında elm. Müasir ekran prosesinin qiy mətləndirilməsi, veriliş və filmlərə operativ baxış ekran tənqidi ilə həyata ke çirilir.
Ekranlaşdırma (filming/screening) – ədəbi əsər (hekayə, povest, roman, po ema və s.) əsasında film yaradılması; ədəbi əsərlərin ekranlaşdırılması ilə kino sənətində yeni janrlar (kinoroman, kinopovest və s.) yaranmış, bu janrlar tədricən müstəqil kino əsəri növü kimi forrmalaşmışdır. Ədəbi əsərin oriji nalına ehtiyatla yanaşmaq, onun bədii ideyası, üslubu və obrazlar sistemini ekranda canlandırmaq E.nın əsas prinsipidir.
– 1) bədii əsərdə süjetin təkib hissəsi; təhkiyənin inkişafı üçün hazırlıq olan bir hadisəni izah edən epizod; 2) fotoşəkil çəkdikdə, yaxud fotoşəkil çap etdikdə işığahəssas təbəqədə (fotoma terialda) alınan işığın miqdarı. E. işıqlanma dərəcəsinin işıqlandırma vaxtına hasili ilə ölçülür. Elmi kino (science film) – kinematoqrafiya sahələrindən biri. 4 əsas növü var: elmikütləvi kino, tədris kinosu, elmitədqiqat kinosu, elmistehsalat ki nosu. E. k. növlərinin özünəməxsus obyekti, funksiyası və ifadə vasitələri olur. Kinematoqrafiyası inkişaf etmiş bütün ölkələrdə E.k. müstəqil sahə təşkil edir. 1947ci ildə yaradılan Beynəlxalq Elmi Kino Assosiasiyası bu sahənin inkişa fına kömək edir.
– həyəcanı, duyğunu danışmaq (göstərmək); gerçəkliyin əks etdirilməsi prosesində insanda yaranan ovqat. Empatiya (empathy) özünü başqa insanın və ya canlının yerində hiss etmə bacarığı, başqasının dərdinə şərik olma hissi. En-ti-si (NTSC-National Television Standarts Committee) – ABŞda qəbul olunmuş və bir sıra digər ölkələrə (Yaponiya və s.) uyğunlaşdırılmış 525 sətir, 60 Hs göstəricisinə malik videostandart. Epitet (epithet) – məcazın növlərindən biri olub, hər hansı leksik vahidi qüvvətləndirmək və zənginləşdirmək, xassə vermək üçün əlavə edilən söz. Epizod (episode) – 1) bədii əsərin bitkin, müstəqil parçası; hadisələr sil siləsində bir məqam; 2) ssenarinin əsas kompozisiya vahidi. Pyesdə və bədii filmin ssenarisində əsərin ümumi toxumasına üzvi şəkildə daxil olaraq onun süjetinin inkişafında mərhələ təşkil edən, özünün başlanğıcı, davamı və sonu
361 olan əhvalat, təsadüf və hadisələrə E. deyilir. Kino şəklinin məzmunca bitmiş hissəsi; teatr tamaşasında əhvalatın inkişafı ilə birbaşa bağlı olmayan səhnə, pərdə.
Eskepizm (escapism) – 1) gündəlik həyatın reallıqlarından, problemlərindən qaçmaq cəhdi, xüsusilə mənəvi və intellektual fəaliyyətin müxtəlif növlərində abstrakt mülahizələr irəli sürmək; 2) asiyasilik, ictimaisiyasi həyatda iştirak etməkdən qaçmaq.
– 1) bir şəklin, rəsmin və ya onun bir hissəsinin ilk qaralaması. Ani çəkilən, sürətlə yerinə yetirilən ilkin rəsmə E. deyilir. Rəssam gördüyü naturanı yadda saxlamaq üçün kağızda müəyyən cizgilər çəkir və burada əşyanın ən vacib əlamətlərini əks etdirir. Sonra bu E.lərin əsasında əsəri tamamlayır; 2) heykəltəraşlıq əsərinin kiçildilmiş miqyasda hazırlanan ilk nümunəsi, modeli.
– bizi əhatə edən gerçəkliyin es tetik özünəməxsusluğunun: ictimai münasibətlərdə, insanların davranışında, incəsənətdə gözəlliyin, ülviliyin qavranılması sayəsində insanda əmələ gələn spesifik həyəcan. Belə gözəllik obyekti hər şey – təbiət və onda baş verən müxtəlif hadisələr, ictimai həyat, insan, onun rəftarı, həmçinin varlığı düzgün və yüksək bədii səviyyədə əks etdirən incəsənət (kino, teatr və s.) və ədəbiyyat əsərləri ola bilər. E. h. ictimai xarakter daşıyır. Estetik tələb və normalar tarixən şərtlənir, müxtəlif olur. Bu, bir tərəfdən həmin hissləri keçirən adamların dün yagörüşü, ümumi inkişaf səviyyəsi, zövqləri, aldıqları tərbiyə, fərdi fərqlərə malik olmaları, digər tərəfdən isə həmin hissləri doğuran obyektlərin hədsiz çoxcəhətliliyi və müxtəlifliyi ilə izah olunur.
– insanın ətrafdakı predmetlərin gözəlliyini (onların formasını, rəngini, musiqi səsini və s.) hiss etmək qabiliyyəti. E. q. hissi qavrayış əsasında müxtəlif predmetlərin insanın görmə və eşitmə üzvlərinə təsir edərkən əsəb sisteminin oyanması, onun beyinə verilməsi və orada yeni şəkil alması ilə əşyaların məkan formalarını, rəngini, səsini və s. əks etdirmək (hiss etmək) qabiliyyəti əsasında inkişaf edir.
– insana həyatın və incəsənətin gözəllik və ülviliyini qavramaq, başa düşmək, qiymətləndirmək və yaratmaq bacarı ğının aşılanması və onun təkmilləşdirilməsinə yönəldilmiş tədbirlər sistemi. E. t nin məqsədi cəmiyyət üzvlərinin əqli, siyasi, əxlaqi və fiziki cəhətdən hərtərəfli inkişafına kömək etmək, onlarda gözəllik hissini təkmilləşdirmək, gözəllik qanunları üzrə yaratmaq həvəsi oyatmaqdır.
– insanın təbiət və cəmiyyətin pred met və hadisələrinin estetik xüsusiyyətlərini duymaq, başa düşmək və qiymətləndirmək qabiliyyəti. E. z. insanın gerçəkliyə, estetik keyfiyyətlərin zənginliyinə, ictimai praktika prosesində gözəllik, eybəcərlik, komiklik, faciəvilik və s. kimi təsəvvürlər mövqeyindən verdiyi qiyməti ifadə edir. Həmin qiymətvermənin predmeti incəsənət əsəri olduqda bu qabiliyyət “Es tetik zövq” adlanır. Ədəbi ssenari (literary script) – gələcək ekran məhsulunun səs və gö rüntü həllini plastik dramaturji keçidlər, dialoqlar, montaj üsulları və digər 362 ifadə vasitələrinin köməyi ilə verən xüsusi ədəbi əsər. Çəkiləcək ekran əsərinin tam dolğun təsəvvür edilməsi ssenaristin məharətindən və Ə. s.nin mükəmməlliyindən çox asılıdır. Ekranda nələrin olacağı barədə sözlə ay dın təsəvvür yaratmaq, dramaturji qanunlara və əyaniliyə əməl edərək əsas elementlərin, kadrların uyğunluğunu tam göstərmək Ə.s. üçün əsas şərtdir. Əldən çəkiliş (manual shooting) – TV çəkilişinin dayaqsız (ştativsiz) aparıl ması. Bu halda operator görüntüləri çiyninə qoyduğu (TVdə), yaxud əsində saxladığı (kinoda) kamera ilə çəkir. Ə. ç. yalnız operativ hadisə süjetlərinin çəkilişi zamanı tətbiq olunur. Bütövlükdə çəkilişin ştativsiz (operator dayağı) aparılması məqbul deyildir. Əsas fokus (basic focus) – əsas optik oxun sonsuz uzaqlaşmış obyekti gös tərən nöqtəsi. Hər bir linzada və hər bir obyektivdə iki əsas fokus olur: ön və arxa.
Əsas xəbər proqramı (primenews) – axşam saatlarında (saat 20dən 22dək) göstərilən, ən çox tamaşaçı toplayan və günün əsas xəbərlərini çatdıran geniş informasiya proqramı. Əsas işıq (main ligth) – hər yerdə rastlaşdığımız, ancaq bəlli qaynağı olma yan işıq. Gün işığı birbaşa düşməyən yerlərdə (təbiətdə) belə işıqla üzləşirik. Ə. i.ı süni yolla seyrəldici cihazlar dəstinin və güzgüləyicilərin köməyi ilə al maq mümkündür.
– müasir massmedianın informasiya sahəsində əhəmiyyətli dərəcədə payı olan və müxtəlif oyunla ra əsaslanan bədiimusiqi proqramları. Analitiklər Ə. p. ı təkcə medianın asudə vaxt funksiyaları spektrinin genişləndirilməsi ilə deyil, həm də KİVin reklam sponsorluğundan asılılığının güclənməsi ilə əlaqələndirirlər. Belə ki, onlar əyləncəli proqramlardan özlərinin kommersiya maraqları üçün istifadə edərək bunun köməyi ilə reklam həvəsləndirməsinin müxtəlif formalarını təşkil edirlər. Ə. p. ın xəbər proqramları ilə birləşməsi prosesi də inkişaf edir. Bu proseslər nəticəsində meydana çıxan infoteynment calaq janrları KİV in kütləvi sahəsini daraldır və əyləncəliinformasiya proqramlarının yayım şəbəkəsində mövqeyini möhkəmləndirir. Fabula (plot/story – 1) bədii əsərdə (kinofilmdə, teatr tamaşaasında, ədəbi əsərdə) təsvir olunan hadisələrin müəyyən zaman ardıcıllığı ilə nəql olun ması. F. Süjetlə sıx bağlıdır: hadisələrin xronoloji ardıcıllıqla təsvir olunduğu bbədii əsərdə F. və süjet məfhumları birbirinə uyğun gəlir; 2) hadisələrin nəql edilməsi üsulu. Bu termin çoxmənalı olduğuna görə bəzən süjet anlayışı ilə səhv salınır. Əgər süjet dedikdə təsvir edilən hadisələrin xronoloji ardıcıllığı başa düşülürsə, F. dedikdə hadisələrin nəqledilmə qaydası nəzərdə tutulur. Bəzi ədəbiyyatşünaslar xronoloji ardıcıllığı F., onların bədii düzülüşünü isə sü jet adlandırırlar. F. ədəbi əsərin məzmunu, burada təsvir olunan hadisələrdir. Beləliklə, materialın F. düzülüşü süjet düzümündən onunla fərqlənir ki, bu rada jurnalistin əsas işi hər hansı sosial təzahür, yaxud problemi aça biləcək daha əlamətdar hadisələri fərqləndirməkdir.
– 1) süjet və veriliş üçün ilkin material, hadisə, istinad sənədi, əsas, dəlil, sübut; 2) fəlsəfi anlayış – obyektiv və elmi F. anlayışları bir 363 birindən fərqləndirilir. Obyektiv F. insan fəaliyyətinin və ya idrakının obyek tini təşkil edən müəyyən hadisəni, təzahürü, reallığın parçasını başa düşmək kimi qəbul olunub. Elmi F. obyektiv F.ın insan şüurundakı inikasıdır, yəni onun müəyyən dilin vasitəsilə təsviridir.
– 1) müəyyən materiala xas olan, yaxud onun emalı nəticəsində alınan səthin xarakteri. İncəsənətdə təsviri sənətdə – bədii əsərin səthinin, onun işlənməsinin bədii yaradıcılıq üsulu. Məs., daşı, mişarlanmış və təsvir edildiyi əşyanın hazırlandığı materialı göstərməklə onun haqqında təsəvvürü dəqiqləşdirir; 2) verilişin quruluşu, onun materialı, texniki üsulu, musiqi elementləri, səslənmə məcmusu. Melodiya, akkompanement, ayrıayrı səslər, səsaltı sədalar, mövzu və s. F.nın əsas elementləridir. F.nın akkordlu, harmonik və polifonik növləri mövcuddur.
– komikliyin təlxəklik hərəkətlərində, kobud zarafatlarda təzahür edən formalarından biri; incəsənətdə – buffonadan, qrotesk priyomlarından, gündəlik zarafat və sərt yumordan geniş istifadə edən teatr tamaşası; yüngül komediya, dram tamaşasının növlərindən biri; sonralar kobud məzmunlu ko mediya və ya vodevil; şit zarafat.
– ayrıca kino əsəri. Peşəkar kinematoqrafiyada F.lərin bədii, multiplikasiya, xronikalsənədli, elmikütləvi, tədris və s. növləri mövcuddur. Janrına və bədii yönümünə görə F.lər səssiz, səsli, ağqara, rəngli, genişekran lı, genişformatlı, panoramlı, stereoskopik; göstərilmə davamiyyətinə görə isə tammetrajlı və qısametrajlı kimi növlərə ayrılır. F.lərin istehsalı kinostudiya larda cəmləşdirilir.
– kinonun ifadə vasitələrindən istifadə etməklə teatr tamaşasının ekranlaşdırılması. Çəkiliş zamanı hadisələr səhnədən kinostudiya pavilyonlarına və naturaya keçirilir. F.t.lar montajla, planlara bölüşdürməklə çəkilir. Bu da aktyor ifasının teatrdan fərqli texnikasını tələb edir. F.t.lar teatr incəsənətinin nailiyyətlərini təbliğ edir və teatr yaradıcılığı nümunələrini ge niş tamaşaçı auditoriyalarına çatdırır.
– arayış xarakterli işlərdə filmlərin siyahıyaalın ması üsullarını və prinsiplərini öyrənən elm sahəsi. Annotasiya olunan, tema tik, xronoloji F. növləri mövcuddur. F.lar sorğuməlumat kitabçası şəklində tərtib olunur.
– optik sistemin baş oxuna paralel istiqamətdə düşən işıq şüa larının həmin sistemdən keçdikdən sonra cəmləşdiyi nöqtə; hər optik sistemin iki qabaq və arxa fokusu olur. TVdə və kinoda təsvirin keyfiyyətli alınması, ilk növbədə, dəqiq fokus nöqtəsi tapılmasından asılıdır.
– tədqiqatçıların bu və ya digər informasiya verilişinə reaksiyanı rəy sorğusu ilə öyrənmək üçün seçdiyi auditoriyanın bir hissəsi. F. q. dan sonra isə kontenttəhlil keçirilir. Fon (background/hum) – 1) bəzən teleradio verilişlərini, kinofilmlərin nü mayişini müşaiyət edən kənar səs effektləri; 2) səsin ucalıq səviyyəsinin vahidi. Fon işığı (background light) – çəkiliş prosesində zaman və ovqatı bildirmək üçün istifadə edilən işıq. F. i bütövlükdə işıqqurmanın ən mühüm dəyişən tərkib hissələrindən biridir. Onun köməy ilə seçilən səhnənin zamanını və ov 364 qatını seyrçiyə yetirmək və seyrçi qavrayışına təsir göstərmək mümkündür. F. i.nı əks işıqla eyniləşdirmək olmaz; işıq çəkiliş obyektini, fon işığı isə arxa planı işıqlandırır. Fon musiqisi (background music) – videoaparatda səsin (danışığın) dubl yajı (əvəz edilməsi) zamanı materiala əlavə olunan səs effektləri. Fonoqram (phonogram/scaning) sonradan səsləndirilməsi nəzərdə tutulan səs siqnallarının yazılışı; səsin (nitqin, musiqinin və ya şərti siqnalın) qramp lastinkada, maqnit lentində, kinoplyonkada yazılması; audiolentə – diskə yaz ma. Format (format) – TV verilişlərinin daimi əlamətlərinin məcmusu. F. çap for malarının xətti ölçülərinin uzunluğunun, eninin, kağız vərəqi hündürlüyü nün, kitab səhifələrinin, sütunların, zolaqların, eləcə də fotokinoməhsulların, telekadrların və s. müəyyənləşdirilməsi zamanı işlədilir. Lakin terminin əlavə – informasiyanın növü, tipi, xarakteri, təqdimat forması kimi mənaları da var. Bu mənada termin, informasiyanın ötürülməsinin həm texniki vasitələrinin, həm də janr xüsusiyyətlərinin təsnifatı zamanı işlədilir. Konseptual plan da formalı qaydaların tərəfdarları F.ların strukturlaşdırma imkanlarını vurğulayarkən informasiya sistemlərinin qalan tərkib hissələrini onlardan asılı hesab etməyə meyillidirlər. Formalizmin əleyhdarları F.ların rolunu yalnız onların informasiyanın məzmunu, məqsədi və vəzifəsi, mənbəyi və ünvanı ilə sistemli əlaqədə öyrənməyi təklif edirlər. Bu cür yanaşma üsu lu jurnalistlərin informasiya fəaliyyətinin səmərəsini yüksəldir, rəngarəng şəraitdə və vəziyyətlərdə prosesin yaşa görə, sosialmədəni və etnodemoq rafik məqamları nəzərə alınmaqla onun auditoriyaya ayrıayrı deyil, bütün ehtimal olunan təsir amillərini üzə çıxarmağa kömək edir.
– reklam kliplərindən daxil olan və konsyumerizm psixologiyasını formalaşdıran bayağı obrazların və motivlərin köməyi ilə janr əlamətlərinə görə müxtəlif TV proqramlarının birləşməsi. Tədqiqatçılar F. q.nı TV imiclərinin yenidən qurulması prosesləri ilə izah edirlər. Fraqmentlilik – bir şeyin ayrıayrı kiçik hissələrə (fraqmentlərə) bölün məyi. Gerçək şoular və ya gerçək televiziya (real show/real TV) – əyləndirici tele viziya verilişinin bir növü və onlaynyayımlanan (canlı yayımlanan) televiziya janrıdır. Bu cür verilişlərin özünəməxsusluğu onların süjetində bir qrup insan ların adi həyat tərzinə yaxın fəaliyyətinin göstərilməsi ilə bağlıdır.
– reklam məqsədi güdən, lakin reklam kimi açıq elan olunmayan görüntülər, ayrıca süjet, subtitr və s. Gündüz teleserialı (daytime serial) müəyyən kateqoriya tamaşaçılar üçün gündüz saatlarında verilən çoxseriyalı TV filmləri. Bu filmlər sırasında “sabun operaları” əsas yer tutur.
– telekameranın təsviri böyütməsi; hər hansı predmetin xırda, yaxud orta plandan iri plana gətirilməsi. Hərəkətli çəkiliş (dollying) – eyni çəkiliş daxilində (zamanında) kameranın müxtəlif yerdəyişmələri. 365 Hipertrafiya (hypertrophy) – müxtəlif faktorların təsirindən həcmin böyü məsi. Hollivud üslubu (Hollywood style) – Amerika kino sənətinin mərkəzinə çevrilmiş Hollivudun istehsal və yaradıcılıq üslubunun məcmusu. ABŞ kine matoqrafiyasının başlıca xüsusiyyətlərini (“kino ulduzları” sistemi, standart kinodramaturgiya, filmlərin axın istehsalı) özündə əks etdirən sistem.
– 1) şəxsiyyətin ictimai həyat şəraiti və tərbiyənin təsiri ilə formalaşan mühüm, əsas fərdi xüsusiyyətlərinin məcmusu. Bu fərdi xüsusiyyətlər insanın iradi fəallığında, ətraf aləmə, həmçinin özözünə münasibətində ifadə olunur və onun psixoloji simasına müəyyənlik verir; 2) incəsənətdə, o cümlədən EEdə insanın sabit, mühüm psixi xüsusiyyətlərinin məcmusunun bədii cəhətdən təcəssüm etdirilməsi. Bu xüsusiyyətlər in san üçün müxtəlif şəraitdə, onun digər adamlara münasibətində, həyat ha disələrini qiymətləndirməsində, fərdi hərəkət tərzində təzahür edir; 3) xasiyyət; hər hansı bir adamın hərəkət və davranışında təzahür edən psixi xüsusiyyətlərin məcmusu. Ədəbi əsərlərdə, teleradio tamaşalarında ruhi, mənəvi xüsusiyyətləri qabarıq şəkildə fərqləndirilən insan surəti. X. surətin ətrafındakı adamlara, mühitə, tarixi şəraitə münasibətinin göstərilməsi yolu ilə yaradılır. Sənətkarın fikirləri, əsasən, xarakterlər vasitəsilə ifadə edilir və bu, əsə rin forma və məzmun özünəməxsusluğunu şərtləndirir. Sənətin ayrı ayrı tarixi inkişaf mərhələlərindəki cərəyanların özünəməxsus insan X.i kon sepsiyaları olmuşdur.
Yüklə 7,01 Mb. Dostları ilə paylaş:
|