Termodinamikanin mövzusu

Termodinamiki proseslər T – S koordinat sistemində

Biz qeyd eimişdik ki, hər hansı bir prosesin əyrisini qurmaq üçün o prosesin ya tənliyi, ya da təcrübi qiymətlər məlum olmalıdır. Biz də T – S koordinat sistemində prosesləri göstərmək üçün onların tənliklərini almağa çalışacağıq, çünki təcrübi qiymətləri tapmaq olduqca çətindir və çoxlu vəsait tələb olunur.

İzotermik proses

T – S koordinat sistemində izotermik proses absis oxuna paralel xətlərdir.


İzoxorik proses T – S koordinat sistemində

İzoxorik prosesin entropiyasından asılı ifadəsini almaq üçün termodinamikanın I qanunundan istifadə edəcəyik.

dQ=dU+Pdv
dQ=C_vdT+pdv (1)
Əgər (1) ifadəsini T-yə bölsək:

alarıq.
olduğunu bilərək,
(2)
olar.
(2)-ni inteqrallasaq:
(3)
İzoxorik proses üçün v₂=v₁ olduğundan:

alarıq.
Bu ifadə T – S koordinat sistemində izoxorik prosesin tənliyidir (şək. 4).
İzobarik proses T – S koordinat sistemində
İzobarik prosesi T – S koordinat sistemində qurmaq üçün entropiyanın təzyiqdən asılı ifadəsini tapmaq lazımdır. Bundan ötrü 1 kq qaz üşün ideal qazın hal tənliyindən istifadə edək:
pv=RT
diferensiallasaq
vdp+pdv=RdT
olar.
Hər tərəfi pv-yə bölək

və buradan
(4)
(4) – ü (2) – də nəzərə alsaq:

(5)
(5) entropiyanın təzyiq və temperaturundan asılı ifadədir. İnteqrallasaq:

İzobarik proses üçün:
p₁=p₂=p
olduğundan
(6)
Bu ifadə izobarik prosesin entropiyadan asılılıq ifadəsidir (şək. 4).
(3) tənliyindən izotermik proses üçün:

(4) tənliyindən izotrmik proses üçün