TəXİRƏsalinmaz tiBBİ yardimin əsaslari, ÜRƏk- ağCİYƏr reanimasiyasi. YeniDOĞulmuşlarin iLKİn reanimasiyasi

Ektopik v
ə ya uşaqlıqdan kənar hamiləlik.
(Qraviditas ektopika extrauterna) 
Normal halda mayalanmış döl yumurtası uşaqlığın selikli qişasına implantasiya olunur. Döl yumurtasının, onun doğulması üçün 
t
əbii çıxış yolu olmayan başqa yerdə implantasiya olması 
ektopik v
ə ya uşaqlıqdan kənar hamiləlik 
adlanır. Uşaqlıqdan kənar 
implantasiya 98% hallarda fallop borularında, nadir hallarda başqa yerlərdə baş verir. Beynəlxalq təsnifata görə uşaqlıqdan kənar ha-
mil
əliyin aşağıdakı formaları ayırd edilir:
1.Abdominal forma (I li v
ə II li);
2.Boru hamil
əliyi (interstisial-intermural, istmik, ampulyar, infindibulyar-fimbrial): proqres-sivləşən; boru partlaması; boru abortu;
3.Yumurtalıq hamiləliyi;
4.Uşaqlıqdan kənar hamiləliyin başqa formaları: boyun (servikal); kombinəolunmuş; uşaqlı-ğın rudmentar buynuzunda; bağdaxili; 
uşaqlığın müsariqəsində; yeri dəqiqləşməmiş.
Etiologiyası. 
Çanaq orqanlarının iltihabi xəstəlikləri olan qadınlarda ektopik hamiləliyin əmələ gəlmə ehtimalı daha çoxdur. 
Xroniki salpingitin 30-40 %-i ektopik hamil
əliyə səbəb olur. Uşaqlıq borusunun selikli qişasında gedən iltihabi proseslər borunun 
fibrozuna v
ə çapıq toxumasının əmələ gəlməsinə səbəb olur. Bu da boruların transport funksiyasını pozur, boru mənfəzinin daralmasına, 
yalançı yolun əmələ gəlməsinə, kiprikli epitelin dəyişikliyə yğramasına, boru peristaltikası-nın pozulmasına səbəb olur. Uşaqlıq 
borularının daralma səbəbləri:
– uşaqlıq borularının anadangəlmə qüsurları (divertikullar, ciblər);
– infantilizm;
– boru ucunda yerləşən miomalar;
– borunun xoş xassəli şişləri və kistaları;
– boruətrafı bitişmələr—qarın boşluğunda aparılmış cərrahi əməliyyatlardan sonra;
– boruların endometriozu;
– borularda aparılmış cərrahi əməliyyatlar.

---

55 
Bütün bunlar döl yumurtasının hərəkətini zəiflədir. Hərəkəti zəifləmiş döl yumurası uşaqlıq borusunda daha çox qalır və müəyyən 
h
əddə qədər böyüyür. Ölçüsü böyüyən yumurta hüceyrəsi bo-runun boyun hissəsindən keçə bilmir, məcburi uşaqlıq borusunda 
implantasiya edir. B
əzi qadınlar-da, ektopik hamiləlik zamanı sarı cisim əks yumurtalıqda rast gəlir. Bu yumurta hüceyrəsinin miq-
rasiyası ilə izah olunur. Güman olunur ki, yumurta hüceyrəsi iki cür miqrasiya edir:
– xarici miqrasiyada blastosist o qədər böyüyür ki, borunundar boyunönü hissəsindən keçmir, qarın boşluğuna atılır və əks boruya keçir;
– daxili miqrasiyada döl yumurtası uşaqlığa düşür və oradan əks boruya keçir.
Uşaqlıq daxili kontraseptivlərdən istifadə edən qadınlarda da ektopik hamiləliyin əmələ gəlmə tezliyi çoxdur.