Texnologiya umumiy о‘rta ta’lim maktablarining 6-sinfi uchun darslik



Yüklə 3 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə41/154
tarix27.12.2023
ölçüsü3 Kb.
#199813
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   154
Texnologiya umumiy о‘rta ta’lim maktablarining 6-sinfi uchun dar

Mustaqil amaliy ish
po‘lat va cho‘yan qotishmalari bilan tanishish.
Jihozlar
 
po‘lat va cho‘yan qotishmalari bo‘laklari va ulardan tayyorlangan buyum namunalari. 
Ish bajarish tartibi
:
1. po‘lat va cho‘yan qotishma namunalari tashqi ko‘rinishi bilan tanishib 
chiqing.
2. har bir namunaning rangini aniqlang.
3. po‘lat va cho‘yanning farqli jihatlariga e’tibor bering.
4. Berilgan har bir namunadagi metallning po‘lat yoki cho‘yan ekanligini 
aniqlang.
3.2. ASBOB-USKUNALAR, MOSLAMALAR VA ULARDAN FOYDALANISH
O‘lchash, rejalash va dastlabki ishlov berish asboblarini ishga
tayyorlash va ishlash usullari
tayyorlanayotgan detal shaklining berilgan chizmaga nisbatan to‘g‘ri-
ligini bilish uchun uni tayyorlash jarayonida o‘lchash asboblari bilan tek-
shiriladi. Ular shkalali va shkalasizlarga bo‘linadi (41-rasm). Shkalali as-


61
boblarga: chizg‘ich, shtangensirkul, mikrometr 
kiradi. Chizg‘ich yordamida 1 
mm
aniqligi 
bilan tashqi va ichki o‘lchamlar o‘lchanadi
(41-rasm, a).
Shtangensirkul (41-rasm, b) yordamida tash-
qi va ichki diametr uzunlik, qalinlik, chuqurlik 
o‘lchamlari o‘lchanadi. O‘lchash aniqligi 0,5 
mm
.
Mikrometrlar tashqi o‘lchamlarni 0,01 
mm
aniqlik 
bilan o‘lchash imkonini beradi. Ular tokarlik ish-
larida ishlatiladi (41-rasm, d).
Shkalasiz asboblarga (42-rasm) go‘niya,
malka, kronsirkul, nutromer va boshqalar kira
-
di. Go‘niya, malka (42-rasm, a, b) to‘g‘ri bur
-
chakni o‘lchashda eng ko‘p ishlatiladigan asbob-
lar turiga kiradi. detalni tayyorlash jarayonida 
uning o‘lchamlarini tekshirish uchun kronsirkul 
va nutromer ishlatiladi. (42-rasm, d, e). Shablon
-
lar (42-rasm, f, g) detallarning murakkab profilini 
tekshirish uchun ishlatiladi.
aylanalar chizish uchun sirkul ishlatiladi 
(43-rasm, a). Konussimon chuqurchalar tushirish 
uchun kernerdan foydalaniladi (43-rasm, b).
Tekislash – qiyshaygan, notekis metall zago
-
tovkalarining sirtini plita, bolg‘a yoki to‘qmoq 
yordamida tekislash yoki zagotovka sirtiga bosh-
qacha geometrik shakl berishdan iborat chilan-
garlik operatsiyasidir. Yupqa listli metall zago-
tovkalar qaychi bilan qirqilib, zubilo bilan kesil
-
gandan keyin rejalashdan oldin tekislanadi.
Sirkul yordamida rejalash uchun dastlab 
kernerning muhrasiga bolg‘a bilan sekin-sekin urib yoyiladi va aylanalarning
markazlari tushiriladi. mana shu markazlarga rejalash sirkulining oyog‘i 
o‘rnatiladi. Rejalashda sirkulni harakatlanayotgan tomoniga biroz og‘diriladi, 
og‘irlik esa aylana markazida turgan oyog‘iga tushadi.

Yüklə 3 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   154




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin