Tezislər / Theses
Yüklə 17,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Elmi rəhbər: Ofelya Cavadova Açar sözl ə r
|
THE 3
rd INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCES OF STUDENTS AND YOUNG RESEARCHERS dedicated to the 99 th anniversary of the National Leader of Azerbaijan Heydar Aliyev 448 YERLİ XAMMAL ƏSASINDA BİODİZELİN ALINMASI Z.A.Abasova, R.Ə.Hüseynova, Ş.Z.Qasımova, İ.Q.Məmmədov Bak ı Dövl ə t Universiteti Bak ı , Az ə rbaycan zulfiyeabasova@mail.ru Elmi rəhbər: Ofelya Cavadova Açar sözl ə r: dizel, biodizel,yanacaq Daxili yanma mühərrikləri ilə işləyən avtonəqliyyat vasitələri atmosferi çirkləndirən başlıca mənbə növü olaraq qalır. Nəqliyyatda müxtəlif alternativ yanacağın istifadəsi neft yanacağının dəyişdirilməsi probleminin həllini təmin edir, motor yanacağının alınması üçün xammal bazasını əhəmiyyətli dərəcə- də genişləndirir, nəqliyyat vasitələrinin ekoloji-təmiz yanacaqla təmin edilmə- si məsələlərinin həllini asanlaşdırır. Tələb olunan fiziki-kimyəvi xassələrə ma- lik alternativ yanacaq növlərinin, o cümlədən biodizelin əldə edilməsi imkan- ları dizel mühərriklərinin iş proseslərini məqsədyönlü şəkildə təkmilləşdirmə- yə, onların ekoloji və iqtisadi göstəricilərini yaxşılaşdırmağa imkan verir. Al- ternativ yanacaqlar yalnız ətraf mühitin mühafizəsi deyil, həm də ölkələrin neftdən və qazdan asılılığını da azaldır. Göstərilənlərlə yanaşı, qeyri-ənənəvi enerji mənbələrindən istifadə iki vacib məsələni də həll etmiş olur: yanacaq mənbələrinin bərpa olunan for- maya keçirilməsi; çoxçeşidli xammal növlərindən istifadə edilməsi. Qeyd etmək lazımdır ki, regionun xüsusiyyətlərindən asılı olaraq alter- nativ enerjidən istifadə zamanı bu və ya digər xammal mənbələrinə üstünlük verilir. Məlumdur ki, Respublikamızda pambıqçılığın inkişafına əlverişli şərait vardır və bu aqrar siyasətin prioritet istiqamətlərindən biridir . Pambıqçılığın inkişafına dair 2017–2022-ci illər üçün Dövlət Proqramı da bu məsələdə mühüm rol oynayır. Göstərilənlər nəzərə alınaraq tərəfimizdən klassik sənaye katalizatoru olan KOH iştirakında yerli xammal olan texniki pambıq yağının metanolla transefirləşməsindən biodizel sintez edilmişdir. Texniki pambıq yağının metil efiri (biodizel) və dizel-biodizel nümunələrinin istismar xassələri Amerika Test və Materialları Standartına (ASTM) uyğun olaraq yoxlanılmışdır. Tədqiqatlar nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki, hazırlanmış yanacaq növləri klssik dizel və saf biodizellə müqayisədə daha yüksək istismar xassələrinə malikdirlər. Ədəbiyyat [1] Дегодя Е.Ю., Мальцева Е.В. Влияние автомобильного транспорта на окружающую среду // Современные проблемы транспортного комплекса России. 2016. Т. 6. № 1. С. 34–37 [2] http://www.e-qanun.az/framework/36050 [3] Igbokwe J.O, Olisaemeka C.N, Chidiebere F.N, Biofuel , 2015; 6:1-8 |