Toshkent arxitektura qurilish instituti

Qurilishni tashkil qilish loyihasi
loyiha yoki ishchi hujjatlar tarkibida bosh 
loyihachi tomonidan yoki uning rahbarligi ostida boshqa loyihachi tashkilot 
tomonidan ishlab chiqiladi.
Qurilishni tashkil qilish loyihasini (QTL) ishlab chiqish uchun quyidagi 
boshlang‘ich ma’lumotlar
xizmat qiladi:

«Qurilishda investitsiyalarni asoslash» materiallari; 

Muhandislik tadqiqotlari; 

---

155 

Qurilishning vaqtinchalik muhandislik tarmoqlari bilan, shuningdek 
mahalliy qurilish materiallari bilan ta’minlanganlik ma’lumotlari; 

bino va inshootlarning hajmiy–rejalashtirishga va konstruksiyalarga 
oid yechimlari hamda ishga tushirish majmualarini loyihash bilan birga, asosiy 
ishlab chiqarishning prinsipial texnologik sxemalari; 

erdan foydalanish shartnomasi yoki qurilishning vaziyatga oid rejasi; 

shunga o‘xshash binolar va inshootlar bo‘yicha loyiha hujjatlari 
ma’lumotlari; 

qurilish uchun qurilish maydonidan tashqarida joylashgan hududlardan 
foydalanish haqidagi ma’lumotlar; 

ob’yektning muhandislik ta’minoti bo‘yicha texnik shartlar (TSh) yoki 
qurilish hududiga tushib qolgan bino va inshootlarning buzilishi yoki 
muhandislik tarmoqlarining qayta joylashtirilishi bo‘yicha qarorlar; 

boshqa ma’lumotlar va chora–tadbirlar: jumladan, vaqtinchalik turar – 
joylarni loyihalash zarurati, qayta konstruksiyalash davomida foydalanishga oid 
xizmatlarning o‘zaro aloqalari, qurilishi belgilangan qurilishlarning uning 
yaqinida joylashgan bino va inshootlarga ta’siri va boshqalar. 
Qurilishni tashkil qilish loyihasining minimal tarkibi quyidagi hujjatlardan 
tashkil topadi: 

Qurilishning 
taqvimiy rejasi (TR)
; 

Talab qilingan hollarda qurilishning tayyorgarlik va navbatdagi 
davrlari uchun alohida 
Qurilishning bosh tarhi (QBT)
;

Tushuntirish xati. 
Qurilishni tashkil qilish loyihasining nisbatan kengaytirilgan variantda 
ishlab chiqilishi zarurati Quruvchi yoki Investor tomonidan qurilishga ruxsat 
beradigan organ bilan kelishgan tarzda qabul qilinadi. Bu ko‘rsatmalar 
loyihalash topshiriqlarida o‘z aksini topadi. 

---

156 
Ishlarni ishlab chiqarish (bajarish) loyihasi
bosh pudratchi yoki 
subpudratchi tashkilot tomonidan, o‘z hisobidan yoki texnologik loyihalash 
uchun maxsus ruxsatnomaga ega bo‘lgan tashqi bajaruvchi topshirig‘iga ko‘ra 
ishlab chiqiladi.
Quyidagilar ishlarni bajarish loyihasi (IBL) uchun boshlang‘ich 
ma’lumotlar bo‘lib xizmat qiladi: 

qurilishni tashkil qilish loyihasi (QTL); 

ishchi hujjatlar (IH); 

namunaviy texnologik xaritalar; 

mehnat resurslari xaritasi; 

sifat bo‘yicha ko‘rsatmalar; 

ishlarni bajarish loyihasini ishlab chiquvchi tashkilotning 
standartlari; 

joriy me’yoriy hujjatlar (ShNK, QMQ, MUM – majmuaviy 
umumlashtirilgan me’yorlar, ishlarni bajarish va qabul qilish bo‘yicha 
ko‘rsatmalar, jumladan mehnat muhofazasi bo‘yicha, yong‘in havfsizligi 
me’yorlari, sanitariya me’yorlari va boshqalar); 

yuk ko‘tarish mashinalari va qurilmalaridan foydalanish va havfsizlik 
qoidalari; 

elektr qurilmalaridan foydalanish va tarmoqlardan texnik foydalanish 
qoidalari; 

konstruksiyalar, materiallar va qurilmalarni yetkazib berish shartlari.
Ishlarni bajarish loyihasi (IBL) pudratchi tashkilot rahbariyati tomonidan 
tasdiqlanadi. Joriy ish faoliyatiga ega bo‘lgan sanoat hududlarida bino va 
inshootlarning qurilishida ishlarni bajarish loyihasi korxonaning foydalanish 
xizmati bilan kelishilgan holda tuzib chiqiladi.

---

157 
Ob’yekt ishlarni bajarish loyihasining 
minimal tarkibiga: q
urilishning 
bosh tarhi yoki montaj mexanizmlari kiritilishi bilan birga texnologik sxema; 
ishlarni bajarish loyihasining taqvimiy rejasi; texnika havfsizligi bo‘yicha 
yechimlardan tashkil topadi.
Qo‘shimcha zarur xujjatlar ishlarni bajaruvchi tomonidan muhandislik 
tajribasi asosida ko‘rib chiqiladi. 
Ishlarni bajarish loyihasi va qurilish maydonini yuk ko‘tarish 
mexanizmlari bilan jihozlash uchun 
maxsus ruxsatnoma
(
order
) olish maqsadida 
bosh pudratchi har bir binoga ishlarni bajarish loyihasini ishlab chiqib, uning 
tarkibida quyidagi holatlar e’tiborga olinadi: 

buyurtmachi bilan kelishgan holda quruvchi tomonidan tasdiqlangan 
ob’yektni qurish grafigi; 

montaj ishlari va havfli zonalarni belgilash bilan birga, montaj 
kranlarini gorizontal va vertikal joylashtirish asosida ishlarni bajarish 
loyihasining texnologik sxemalari; 

montaj kranlarining boshqa qurilish mashinalari va qurilmalar bilan 
birga ish bajarishi bo‘yicha maxsus chora – tadbirlar; 

yuklarning osilish sxemasi va ko‘tarib bir joydan ikkinchi joyga 
uzatiladigan yuklar og‘irligi grafiki; 

konstruksiyalarni joyiga o‘rnatish (montaj qilish) bo‘yicha operatsion 
nazorat sxemasi. 
Ko‘rsatib o‘tilgan hujjatlar ichida yuklarni tashish, joylashtirish va montaj 
qilish bo‘yicha mas’ul shaxsni tayinlash haqidagi buyruq kran (ko‘tarish 
qurilmasi) egasining buyurtmachi bilan kelishilganini inobatga olib bosh 
pudratchining bosh muhandisi tomonidan tasdiqlanadi. Ishlarni amalga oshirish 
jarayonida kran ostidagi yo‘llarni yoki yo‘l qoplamalarini nivelirlash jurnali 

---

158 
yuritiladi va yuklarni osish hamda ular joylashtiriladigan moslamalarini davriy 
sinovdan o‘tkazib turish jurnali tutiladi.
Minorasimon ko‘tarish kranlarini joylashtirish va ulardan foydalanish 
Rosgortexnadzor mahalliy organi ruxsati bilan, qolgan yuk ko‘tarish 
mashinalaridan foydalanish esa–tashkilotning bosh muhandisi ruxsatiga muvofiq 
amalga oshiriladi.