Toshkent arxitektura qurilish instituti

 
 

---

36 
3.2-jadval 
Yaxshilangan va yuqori sinf qulaylikli xonadonlar xonalarining tarkibi va 
maydoni 
Yaxshilangan klass kvartiralari 
(bir oilali uylar) 
Yuqori klass kvartiralari 
(bir oilali uylar) 
Xonalar maydonlari, m
2
3xona 
(3k.) 
4xona 
(4k.) 
5xona 
(5k.) 
6xona 
(6k.) 
6xona 
(5k.) 
7xona 
(6 k.) 
8xona 
(7k.) 
Yashash xonalari 
Umumiy xona
Mehmonxona 
Yemakxona 
Ota-onalar 
yotog‘i 
Bolalar(o‘yin, 
yotoq) xonasi 
Kabinet 
(kutubxona) 
1 kishilik yotoq. 
2 kishilik yotoq. 
20-24 
- 
- 
16-20 
- 
- 
12-14 
- 
24-26 
- 
- 
16-20 
- 
- 
14x2 
- 
24-26 
- 
- 
16-20 
14 
- 
14x2 
16 
30 
- 
- 
16-20 
14-16 
- 
14x2 
16 
30 
- 
- 
16-20 
16-20 
16-20 
14 
- 
30 
- 
- 
16-20 
16-20 
16-20 
14-16 
16-20 
32-36 
28-30 
- 
16-20 
16-20 
16-20 
14-16 
16-20 
Yashash 
maydoni 
48-58 
68-74 
84-90 
104-
110 
110-
124 
128-
148 
156-
184 
Yordamchi 
xonalar 
Daxliz 
va 
yo‘lak-lar, xoll 
Oshxona 
Sanitariya xonasi 
Kladovka 
va 
shkavlar (ichki) 
Sauna (xamom) 
6-8 
10 
4-6 
2-4 
6-9 
10-12 
6-8 
4-5 
- 
10-12 
12 
8-9 
5-7 
- 
12 
12-14 
8-10 
6-8 
- 
12 
12 
12 
6-8 
6-8 
14-16 
12-14 
12-14 
8-10 
6-10 
14-18 
12-14 
12-15 
8-10 
8-10 
Jami 
70-86 
94-108 120-
130 
142-
154 
158-
178 
180-
212 
212-
251 
1 odamga 
23-29 
24-27 
24-26 
24-26 
32-36 
30-35 
30-36 
Izoh: Kvartiralar xonalari tarkibi va maydonlari, shu jumladan yozgi xonalar 
ham, loyihalash topshirig‘i bilan o‘rnatiladi; qo‘shimcha xo‘jalik xonalari, 
xususiy mehnat faoliyati uchun ustaxona, garajlar ko‘zda tutilishiga yo‘l 
qo‘yiladi. 
ShNK 2.08.01-05 “Turar-joy binolari” 54b. 7-ilova, 2-jadval. 

---

37 
Tabiiy yoritishni KMK 2.01.05ga muvofiq, xonalar uchun pol sathida tabiiy 
yoritilganlik koeffitsientini (TYoK) me’yoriy qiymatini 5 –majburiy ilovaga muvofiq 
qabul qilib loyihalashtirish lozim. Bu holda yorug‘lik tuynuklari maydonini yashash 
xonalari va oshxona pollari maydoniga nisbati, qoida tarzida 1:5,5 dan ko‘p 
bo‘lmasligi, minimal nisbati I va III mintaqalarda 1:10 dan va II mintaqada 1:8 dan 
kam bo‘lmasligi kerak; mansard qavatlarda yuqorida ko‘rsatilgan nisbat hamma 
mintaqalarda 1:10 qilib qabul qilishiga yo‘l qo‘yiladi (3.3-jadaval). 
3.3-jadval 
Turar-joy binolar xonalarini tabiiy yoritilganlik koeffisientining (TYOK) 
normalangan qiymatlari 
 
ShNK 2.08.01-05 “Turar-joy binolari” 52b. 5-ilova. 
Yo‘lakli tipdagi binolar umumiy yo‘laklar derazasini yuzasi pol yuzasining 1/16 
qismidan kam bo‘lmasligi kerak. Tashqi devordagi yorug‘lik tuynuklari orqali 
ko‘ndalangiga (torestdan) yoritilganda, yotoqxonalar umumiy yo‘laklarining uzunligi 
24m.dan, ikki chekkasidan bo‘lganda 48m dan oshmasligi kerak. Yo‘laklar uzunligi 
bundan ko‘p bo‘lsa yorug‘lik karmonlari orqali qo‘shimcha tabiiy yoritish ko‘zda 
Xonalar 
Geografik kenglik 
TYoK ni normalangan qiymatlari, pol 
sathida % 
Derazalarni ufq tomonlariga qarab 
joylashishi 
136-225° 
225-315° 
46-136° 
316-45° 
Yashash xonalari, 
oshxona, jamoat 
xonalari 
Zina bo’lmalari, 
umumiy yo’laklar, 
oqovalashtirilmagan 
xojatxonalar 
Shimolroq 40° sh.k. 
40° sh.k. va 
Janubroq 
Hamma joyda 
0,3 
0,2 
0,1 
0.3 
0,3 
0,1 
0.4 
0,6 
0.1 

---

38 
tutilishi kerak. Ikki yorug‘lik karmonlari orasidagi masofa 24m.dan, yorug‘lik 
karmoni bilan yo‘lak oxiridagi (torestdagi) yorug‘lik tuynugi orasidagi masofa 30m 
dan oshmasligi kerak. Yorug‘lik karmonining kengligi (eni) uning chuqurligini 
yarmidan kam bo‘lmasligi kerak (yondosh yo‘lak kengligi hisobisiz). Yorug‘lik 
karmoni xizmatini o‘tashi mumkin bo‘lgan zinapoya bo‘lmasi orqali, uning ikki 
tomonida joylashgan yo‘laklarni 12m.gacha yoritish mumkin. 
Devorlarning qalinligi xonadonni qishda sovuqdan yozda esa issiqdan, shu bilan 
birga ko‘cha shovqini va changidan saqlashi kerak. Bulardan tashqari ichki va 
tashqari devorlar tovush o‘tkazmaslik xususiyatiga ega bo‘lishi kerak.
Maqbul sanitar-gigiyenik sharoitni yaratishda muhandislik jihozlaridan 
foydaniladi. Xonadonlarda umumiy isitish, sovuq va issiq suv bilan ta’minlash, 
kanalizatsiya, sun’iy shamollatish va boshqa muammolar hal etilgan bo‘lishi lozim.
Eng kerakli sanitar-gigiyenik talablardan biri O‘rto-Osiyo sharoitida xonani 
quyoshdan asraydigan qurilmalardan foydalanish lozim.
Turar-joy xonalarining soniga qarab kam xonali (1-2 ta Turar-joy xonalari), 
o‘rtacha (3-4 ta Turar-joy xonalari) va ko‘p xonali (5 va undan ortiq xonalar) 
xonadonlardan, Turar-joy xonalari maydonining o‘lchamiga qarab kam maydonli va 
mukammal xonadonlardan iborat bo‘ladi (3.2-rasm) Tarhiy tuzilishiga qarab 
xonadonlar 1 yoki 2 sathda joylashishi mumkin (3.3-rasm).

Turar-joy xonalari tarkibiga:
mehmonxona, umumiy xona, ish xona, katta 
yoshdagilar uchun yotoqxona va yosh bolalarning uxlashi, o‘ynashi uchun xonalar 
kiradi. 
Yordamchi xonalarga:
dahliz, oshxona, hojatxona, qo‘l yuvadigan joy, 
yo‘laklar, qaznokxonalar, tokchalar, taxmonlar kiradi. Ikki qavatga joylashgan 
xonadonlarda ichki zinapoyalar ishlatiladi. O‘zbekiston sharoitida har bir xonadon 
o‘zining yozgi ayvoniga ega bo‘lishi kerak, yozning issiq kunlarida ayvon vazifasini 
o‘tashi mumkin. Har bir xona o‘z vazifasiga ko‘ra ya’ni o‘lchovi, proporstiyasi, 
funksional o‘zaro bog‘lanishi, yorug‘ligi, oriyentatsiyasi, jihozlari bo‘yicha talablarga 
javob berishi kerak.