Toshkent arxitektura qurilish instituti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
4.4. Seksiyali uylar Seksiyali turar-joy uylari qavatlar, uzunligi hamda konfiguratsiyasi bo‘yicha farq qiladigan bir tipli bir nechta blok-seksiyalardan tashkil topadigan binodir. Cekstiya (bo‘linma) deb bir guruh xonadonlarni zinapoya yoki lift tuguni atrofidagi to‘plamga aytiladi. Har bir qavatda ikki, uch yoki to‘rt xonadon birlashib seksiyani, ya’ni uning yirik bir to‘plamini tashkil etiladi. Seksiyalarning tarhiy yechimi xonadonlarlar soniga qavatlardagi zinapoya tuguni maydonchasiga chiqiladigan joyga bog‘liq bo‘ladi. Ko‘p sonli a’zolarga ega bo‘lgan oilalarni bir, ikki, uch xonali (kichik va o‘rta kattalikdagi oilalar uchun) xonadonli bloklashtirilgan uylarga joylashtirishni e’tiborga olgan holda bitta qavatga uch yoki to‘rtta blok seksiyalarni ishlab chiqish tavsiya etiladi. Xonadonlarning oriyentatsiyasi insolyatsiya talablariga javob bermog‘i lozim, ya’ni bir-, ikki-, uch xonali xonadonlarning kamida bitta xonasiga quyosh nurlarining to‘g‘ridan-to‘g‘ri tushishini ta’minlash taqozo etiladi. 88 Bino hajmini ratsional yechish ko‘pincha minimal issiqlik yo‘qotuvchanlikni ta’minlash orqali aniqlanadi. Bunga korpus enini kattalashtirish, tabiiy yorug‘lik tushishiga ehtiyoj sezilmaydigan xonalarni o‘rta qismga joylashtirish bilan erishish mumkin, bunda yashash xonasining enini tashqi devorlarga biriktirish taqozo etiladi. Kam va o‘rta qavatli (2-5 qavatli) liftsiz ko‘p seksiyali uylarda asosan ikki marshli zinapoyalar qo‘llaniladi, bu zinapoya marshlari seksiyaning o‘rta qismiga yoki hovli tomonga yaqin bo‘lgan qismga joylashlashtiriladi (agar bu shimoliy oriyentatsiyaga mos tushsa) shunday yo‘l tutish bilan gorizontning quyosh nurlari ko‘proq tushadigan tomoniga yashash xonalarini ko‘proq joylashtirishga erishish mumkin. Yashash seksiyalari asosan to‘g‘ri burchakli modulli koordinatsion to‘r asosida loyihalanadi, bu esa xonadon elementlarining (yashash va yordamchi xonalar, zinapoya marshlari) tabiiy shakliga ko‘p darajada mos keladi. Biroq tarhiga ko‘ra oddiy bo‘lgan blok-seksiyalarni ijodiy uyg‘unlashtirish yashash komplekslarining kompozitsion qurilishi (tuzilishi) va qiyofasi bo‘yicha turli xil ko‘rinishlardan binolarni yaratishga olib keladi. Buning uchun seksiyalarning uchta asosiy - bir qatorli oddiy-qatorli (ryadovoy), burchakli (uglovoy), chekkali (torstevoy) turlari qo‘llaniladi. Eng ko‘p tarqalgani bu oddiy seksiya bo‘lib, u bir xil paytda chekkali seksiya o‘rniga ishlatiladi (4.13-rasm). Qatorli seksiya – bu seksiya, qoidaga ko‘ra to‘g‘ri burchakli shaklga ega bo‘lib, u yashash uyining ikkita boshqa qismlari orasiga joylashtiriladi. Seksiyaning devorlaridan biri qo‘shni qatorli seksiya bilan bloklashtiriladi. Ko‘ndalang yon tomonli seksiya ko‘ndalang seksiya ko‘ndalang tashqi devor konstruksiyasini o‘zgartirish bilan qatorli seksiya tarhini takrorlaydi. Seksiyalar ikki, uch, to‘rt xonadon uchun loyihalashtirilgan bo‘ladi, xonadonlarning soni oshib ketsa, ularga zinapoya maydonidan kirish qiyinlasha boradi. Shuning uchun yo‘laklarni ishlatishga majbur seksiya tipidagi uylar yo‘lakli tipdagi uylarga aylanib qoladi. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|