Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti sh. Shodmonov iqtisodiyot nazariyasi

mulkchilik munosabatlarini tubdan 
o‘zgartirishdir
, chunki shu orqali ko‘p ukladli iqtisodiyot va raqobatlashish 
muhiti shakllantiriladi hamda bozor iqtisodiyotiga o‘tishning shart-sharoitlari 
vujudga keltiriladi. Shu sababli respublikada mulkiy munosabatlarni isloh 
qilishdan ko‘zda tutilgan maqsad davlat mulki monopolizmini tugatish va bu 

---

202 
mulkni xususiylashtirish hisobiga ko‘p ukladli iqtisodiyotni real shakllantirishdan 
iborat.
Respublikada 
iqtisodiy 
islohotlarni 
amalga 
oshirishning 
dastlabki 
bosqichidayoq 
qishloq xo‘jaligini isloh qilishga
ustunlik berildi. Bunga 
quyidagilar sabab bo‘ldi: 
- Respublikamiz iqtisodiyotida agrar sohaning salmoqli o‘ringa egaligi, ishchi 
kuchining ko‘pgina qismi qishloq xo‘jaligida bandligi, iqtisodiy o‘sishning ko‘p 
jihatdan shu tarmoq ahvoliga bog‘liqligi;
- Respublika butun sanoat potensialining yarmiga yaqinini tashkil qiladigan 
sanoat tarmoqlarini (paxta tozalash, to‘qimachilik, engil, oziq-ovqat, kimyo 
sanoati, qishloq xo‘jalik mashinasozligi va boshqalar) rivojlantirish istiqbollari 
bevosita qishloq xo‘jaligiga bog‘liqligi; 
- o‘tish davrining boshlarida qishloq xo‘jalik mahsulotlari (asosan paxta), 
valyuta resurslari, respublika uchun zarur bo‘lgan oziq-ovqat mahsulotlari, dori-
darmonlar, texnika va texnologiya uskunalarini chetdan sotib olishni 
ta’minlayotgan asosiy manba ekanligi; 
- mustaqillik sharoitida qishloq xo‘jaligining oziq-ovqat muammosini hal 
etishdagi rolining ortib borishi. 
Mavjud iqtisodiy tizimning izchillik bilan bozor munosabatlariga o‘sib 
o‘tishida 
moliya-kredit sohasini isloh qilish
alohida o‘rin tutadi. Moliyaviy 
munosabatlarda davlat budjeti taqchilligini kamaytirib borish, budjetdan 
beriladigan dotatsiyalar va subsidiyalarni bosqichma-bosqich qisqartirish, birinchi 
darajali, eng zarur umumdavlat ehtiyojlari uchungina budjetdan mablag‘ ajratish, 
iqtisodiyotni 
rivojlantirishda 
investitsiya 
kreditlaridan 
keng 
foydalanish 
islohotlarning asosiy yo‘nalishlari hisoblanadi. 
Iqtisodiyotni isloh qilishning eng asosiy muammolaridan biri