Toshkent moliya instituti g. Xamdamova, O. Astanakulov, A. Matchanov innovatsion menejment
Loyihaviy guruhlarning o‟zaro ijtimoiy hamkorligi
Yüklə 1,22 Mb.
|
|
11.4.Loyihaviy guruhlarning o‟zaro ijtimoiy hamkorligi
Loyihaviy faoliyatning o‘ziga xos xususiyatlar xodimlarning ikki yoqlama bo‘ysunishlari bilan bog‘liq: ular o‘z bo‘linmalarining rahbarlariga chiziqli bo‘ysunishi saqlangan holda (marketolog marketing bo‘limi boshlig‘iga, dasturchi -axborot texnologiyalari bo‘limi boshlig‘iga va h.k. bo‘ysunadi), shu vaqtning o‘zida loyiha davrida loyihaning rahbariga (menejerga) ham bo‘ysunadi. Bunday bo‘linish ma‘muriy boshqarish va xodimlarni boshqarish sohasida qator vazifalarni hal qilish zaruratiga olib keladi. Bo‘linma xodimlaridan kimlarni loyihaga vakil qilish kerakligini aniqlash hamda bunday tashkiliy va vaqt resurslari hisobidan qilinishini tushunib olish, ushbu xodimni qator joriy vazifalardan ozod qilish, ularni bo‘linma ichida qayta taqsimlash, xodimlarni loyihadan xabardor qilish, loyihaviy guruhni shakllantirish, uning ishtirokchilarini pozitsiyalash, mehnatga haq to‘lash va motivatsiyalashning zid bo‘lmagan tizimini tuzgan holda jamoaning ichki va tashqi kommunikatsiyasini tashkillashtirish zarur. Undan tashqari ushbu chizma eng oddiy sxemani namoyish qiladi. Amalda loyihalar ko‘p bo‘lishi va har bir mutaxassis bir nechta loyihada ishlashi mumkin, ya‘ni bo‘ysunish murakkablashib boradi. Buning ustiga har bir xodim har xil loyihalarda turlicha pozitsiyalarda (bir loyiha rahbari va ikkinchi loyiha qatnashchisi) chiqishi, loyihalar esa o‘zining jozibadorligi va nafi bo‘yicha farq qilishi mumkin. Loyihaviy guruhlarni tashkil qilishning yuqorida sanab o‘tilgan xususiyatlari quyidagi asosiy psixologik holatlar bilan bog‘liqdir. 280
qarshilik xususiyatiga ega. Bir tomondan loyihaviy faoliyat xodimni muntazam vazifalardan ajratib qo‘yadi. Ikkinchi tomondan muntazam vazifalar bir xilligi bilan zeriktirib qo‘yadi,loyihaviy faoliyat esa vakolatlarni rivojlantirish, kengaytirish, nostandart vazifalarni hal qilish hududlarini ochib beradi. Xodim bir necha pozitsiyalarni saqlab turishi lozim. U vaziyatni kengroq ko‘rib chiqish, unda o‘zining funksional roli bilan bog‘liq bo‘lmagan tomonlarni ko‘rish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Ammo bunda manfaatlar to‘qnashuvi yuz beradi. Masalan, tijorat bo‘limining yangi tovarni ilgari surayotgan mutaxassis sifatida u mahsulotning bozorga chiqish muddatlarini maksimal darajada qisqartirishdan manfaatdor bo‘lishi mumkin, lekin ushbu mahsulotni ishlab chiqish bo‘yicha loyihaviy guruhning a‘zosi sifatida u mahsulotning hali «xom» ligini, unga hali yana ishlov berish zarurligini tushunishi mumkin. Manfaatlar o‘rtasidagi nizolar bir vaqtning o‘zida bir nechta loyihada yoki foydali va foydasiz loyihalarda qatnashishda kuchayib boradi. Xodim o‘zi uchun yangi bo‘lgan jamoaga kirib boradi. U qisqa muddat ichida yangi odamlar bilan tanishishi, tegishli aloqalar o‘rnatishi, o‘zaro bir-birlarini tushunishga erishishi va ko‘p hollarda yuqori darajada bir-biri bilan bog‘liq bo‘lgan yangi faoliyat tizimiga kirib o‘rnashishi lozim. Loyihaviy faoliyatda belgilab qo‘yilgan aniq doiralar xodimning o‘z-o‘zini baholashiga kuchli ta‘sir o‘tkazuvchi shart-sharoitlarni yaratadi. Ijtimoiy boshqaruv - bu yahlit tizim sifatida jamiyatning elementlariga uni qulay tashkil etilgan amal qilishi va rivojlanishi uchun maqsadga yo'naltirilgan yoki tabiiy ta"sirning teskari aloqasi tamoyiligi asoslangan. Boshqaruvni tizimning nafaqat amaliy holatini saqlash va qo'llab-quvvatlash, balki rivojlantirish maqsadida zarurdir. Ijtimoiy hamkorlikning asosiy tamoyillari quyidagi rasmda kơrsatilgan. Tashkilotda gorizontal aloqalarning rivojlanishi va o‘zgarishi ro‘y beradi, kommunikatsiyaning yangi rasmiy va norasmiy oqimlari vujudga keltiriladi. 281
ayniyligi yuzaga keladi. Rasm 11.2Ijtimoiy hamkorlik tamoyillari 11.2-rasm. Yüklə 1,22 Mb. Dostları ilə paylaş:
|