Toshkent moliya instituti g. Xamdamova, O. Astanakulov, A. Matchanov innovatsion menejment
Yüklə 1,22 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 7.1.Investitsiyalar portfelini boshqarishning mazmuni, maqsadi va vazifalari
|
Mahsulot innovatsiyalari
-bu tovarlar (xizmatlar) bozorida yangi mahsulot yaratishga olib keladigan ilmiy-texnik faoliyatning tijoratlashtirilgan natijalari kiradi. 176
YANGILIKLAR VA INNOVATSIYALAR PORTFELINING SHAKLLANISHI 7.1.Investitsiyalar portfelini boshqarishning mazmuni, maqsadi va vazifalari 7.2.Investitsiyalar kiritish qoidalari. 7.3.Yangiliklar va innovatsiyalar portfelining shakllanishi 7.4.Sarmoyalarning bahosi va o‘rtacha o‘lchangan qiymatini belgilash. 7.5.Investitsion loyihaning biznes rejasi. 7.1.Investitsiyalar portfelini boshqarishning mazmuni, maqsadi va vazifalari Investitsiya kapital ko'payishini anglatadi. Mamlakat uchun umuman olganda investitsiya mamlakatda kapital ko'payishining, alohida xo'jalik yurituvchi sub'ektlar uchun esa – korxonaning kapitali ko'payishini anglatadi. Iqtisodiyotda investitsiyalarning 2 turi farqlanadi. Bular – real investitsiyalar va portfelli investitsiyalar. Real investitsiyalar – bu real kapital ko'payishi, ya'ni binoga, uskunaga, materialga va boshqa xo'jalik vositalariga mablag' qo'yilishidir. Portfelli investitsiyalar, asosan, kompaniyaning aktsiyalarini sotib olishni anglatadi. Biroq, bunga faqat kompaniya tomonidan chiqarilgan uning yangi aktsiyalarini sotib olish tegishlidir (chunki firma ulardan ishlab chiqarish quvvatlarini ko'paytirish uchun foydalanadi, ya'ni firmaning real kapitali o'sadi). Boshqa aktsiyadorlardan mavjud aktsiyalarni sotib olish investitsiyalar hisoblanmaydi, chunki bunda korxonaning real kapitali o'smaydi . 101 Korxonaning investitsion portfeli shu portfelga kiritilgan, amalga oshirish uchun ko‘rib chiqishga qabul qilingan real loyiha va dasturlarning to‘plamidir. Uni boshqarishning muhim maqsadi korxonaning investitsion strategiyasini uni rivojlantirishning turli bosqichlarida eng samarali holda amalga oshirishdan iborat. Portfelni shakllantirish jarayonida investor o‘zi tanlagan investitsion strategiya 101 Fundamentals of economics & management Aвторы: Institute of cost accountants of India (icai / icwai / icmai) 2013 - P.20. 177
loyihalarni qabul qilishi kerak? Innovatsion reja va byudjetda kapital qo‘yilmalarning qanday hajmini ko‘zda tutish kerak? Korxonaning investitsion portfeli qanday manbalardan moliyalashtirilishi mumkin? Investitsion portfel - qimmatli qog‘ozlar portfeli va investitsiya kiritish demakdir. ―Qimmatli qog‘ozlar portfeli‖ tushunchasi-bu investor(alohida shaxs, tashkilot, firma) ixtiyoridagi qimmatli qog‘ozlar to‘plami. Investitsiyalash deganda keng ma‘noda pul yoki boshqa vositalarni saqlab qolish va ko‘paytirish maqsadiga ega bo‘lgan har qanday jarayon tushuniladi. Investitsion portfel- bu jismoniy yoki yuridik shaxsga yoxud jismoniy va yuridik shaxslarga tegishli bo‘lgan qimmatli qog‘ozlarning biror to‘plami bo‘lib, yaxlit boshqaruv obyekti sifatida chiqadi. Odatda bozorda Tahlika/ Daromad nisbati berilgan qandaydir investitsion sifat sotiladi, u portfelni boshqarish jarayonida yaxshilanishi mumkin. Portfel ta‘minlanish va tahlika darajasi turlicha bo‘lgan korporativ Aksiyalar, obligatsiyalar, shuningdek, davlat tomonidan kafolatlangan qat‘iy daromadli, ya‘ni asosiy summa va joriy tushumlar bo‘yicha yo‘qotishlar tahlikasi minimal bo‘lgan qog‘ozlar to‘plamidan tashkil topgan. Nazariy jihatdan portfel bir turdagi qog‘ozlardan iborat bo‘lishi hamda bir xil qog‘ozlar o‘rnini boshqasi bosishi orqali o‘zining tarkibini o‘zgartirishi mumkin. Haqiqiy investitsiyalar portfelini boshqarishda kapital kiritmalarning quyidagi xususiyatlarini hisobga olish zarur. 1.Ularni amalga oshirish katta moddiy va pul xarajatlari bilan bog‘liqdir. 2.Kapital kiritmalardan qaytarilishni kelajakdan bir qator yillar davomida olish mumkin. 3.Kapital kiritmalarning bashoratida albatta xatar va noaniqlik elementlari mavjud. 4.Odatda kapital kiritmalar sifatida ko‘rib chiqiladigan investitsiyalar ishlab chiqarish quvvatlarini kengaytirish, yangi usukunalarni xarid qilish va korxonaning o‘z strategik va taktik maqsadlariga erishish qobiliyatini oshirish bilan bevostita 178
shakllantirishda investor quyidagi maqsadlarni ko‘zlaydi: -yuqori daromadlilik darajasiga erishish; -kapitalning o‘sishi; -investitsion tahlikaning kamayishi; -investitsiyalangan vositalarni investorni qanoatlantiradigan darajada likvidliligi. Investitsiya loyihalarini baholash bir necha usullari (7.1-rasm) bor. Ular rejalashtirilgan investitsiyalar va kelajakdagi investitsiyalardan kelib chiqadigan pul oqimlari solishtirish va baholashda asoslanadi. 7.1-rasm. Yüklə 1,22 Mb. Dostları ilə paylaş:
|