Toshkent moliya instituti o. Masharipnv Sh. Ilxomov

3. Ta'sischilar bilan hisob-kitoblar auditi

3.1	Nizom kapitaliga ulushlar bo‘yicha la'sischilaming qarzlari» schyotida ta’sischilar bilan hisob- kitoblar aks etilishini tek- shirish			Ma Tumot nomala r, buxgalteri-ya hisobi registrlari, balans
3.2	Ta'sischilar bo'yicha qarzlar schyotlari» schyolida ta'sischilar bilan hisob-kitoblar aks etilishini tekshirish			MaTumotnomalar, hisob-kitoblai bux- galteriya hisobi reg- istrlari
3.3.	Ta'sischilar olgan daro- madlar to'liq va lo‘g‘ri hisoblanganligini lekshiiish			Hisob-kitoblar, maTumotnomalar, buxgalteriya hisobi registrlari, smetalar
3.4.	Dividendlar hisobi tashkil etilganligi va toTanishini tekshirish			Direktorlar Kengashi qarorlari, Aksiyador- lai yillik majlisining qarori

1	2	3	4	5
3.5.	Aylanma va aylanmadan tashqari aktivlar ta'sischilar uluslii sifatida Nizom kapitaliga amalda kinlil ganligini tekshirish			Buyruqlar, dalolatno- malar, buxgalteriya hisobi regislrlari, balans
3.6.	Ta'sischilar bilan hisob- kitob qilish natijasida ay- lanma va aylanmadan tashqari aktivlar amalda chiqarilishini tekshirish			Bayonnomalar, buymqlar, hisob- kitoblar, dalo- latnomalar, buxgal- teriya hisobi reg- istrlari, balans
3.7.	Ta'sischilar tarkibidan chiqarilishida hisob- kitoblarni lekshirish			Bayonnomalar, m a ’ luniotnomalar, hisob-kitoblar, dalolatnomalar, bux- galleriya hisobi reg- islrlari, pul mab- lag‘larining harakati to‘g‘risida ma'lumotlar
4. Dividcndlarga oid solislami hisnhlash, ushlah solish va «‘tkazilishini tekshirish
4.1	Dividendlar bo‘yicha soliqlar 1o‘g‘ri hisoblan- ganligini tekshirish			Dalolatnomalar, hi- sob-kitoblar, ma'lumollar
4.2.	Bosbqa majburiy to‘lovlar to‘g‘ri bisob-kitob qilin- ganligini tekshirish			DalolalnomaJar, hi- sob-kitoblar, ma'lnmotlar

Audit o‘tkazish vaqtida auditor ushbu iqtisodiy subyekt amaldagi qonunchilikka muvofiq huquqiy maqomi va faoliyat ko'rsatish huquqini tekshirishi lozim. Runing uchun quyidagi asosiy hujjatlardan foydaianiladi: mijozning Nizomi va korxo- naning ta'sis shartnomasi.
0‘zbekiston Respuhlikasi Fuqarolik Kodeksiga muvofiq, yu- ridik shaxs o‘z faoliyatini Nizom yoki ta’sis shartnomasiga asosan amalga oshiradi. Yuridik shaxsning ta'sis shartnomasi tuziladi. Nizom esa, ta'sischilar tomonidan tasdiqlanadi. Nizomda yuridik shaxsning funksiyalari. uning kapitali. tizimi. boshqaruv tizimini tashkil etish tartibi va vakolatlari, qayta tash- kil etish yoki tugatish tartiblari belgilanadi hamda buxgalteriya hisobini yuritish va nazorat tamoyillari ifodalanadi. Ta'sis hujjat- lariga o'zgarishlar kiritilishi mumkin. Ushbu o'zgarishlar davlat ro'yxatidan o'tgandan keyin kuchga kiradi.
Audit o'tkazish davrida davlat ro‘yxatidan o'tganligi to‘g‘risidagi guvohnoma, shu jumladan, Nizom va ta'sis hujjat- larining yangi tahriri (agar ularga o'zgarishlar kiritilgan bo‘lsa) mavjudligi tekshirilishi lozim.
Nizomda zaxira va boshqa jamg'armalami tashkil etish hamda foydani taqsimlash tartibi, qayta tashkil etish, tugatish. mol-mulkiami taqsimlash. tashqi iqtisodiy faoliyatni amaiga oshirish tartibi va boshqalar ko'zda tutiiganiigi aniqianadi.
Audit o'tkazish vaqtida, korxona qachon va qayerda ro'yxatga olinganligi, ushbu korxonaning hisob-kitob va hoshqa schyotlari qaysi bankda ochilganligi, ta'sischiiar kim va Nizom kapitalida ulaming ulushi, har bir ta'sischining Nizom kapitali- dagi ulushi va umuman Nizom kapitali qonunchilikka oid hu- jjatlar talablariga muvofiqligi aniqlanadi.
Ta'sis hujjatlarini o‘rganish vaqtida auditor ushbu xojalik yurituvchi subyekt tomonidan amalga oshirilishi lozim bo‘lgan xojalik operatsiyalar ro‘yxatini aniqlaydi Bunday ma'lumotlar kelajak tekshiruvlami amalga oshirish uchun kerak bo‘ladi. Auditor. xususan, xorijda filiallar, vakolatxonalar tashkil etilishi, tashqi iqtisodiy faohyat bilan shug'ullanish Ustavda ko‘zda tutil- ganligmi aniqlaydi. Shuningdek, Ustavni ishlab chiqishda tad- birkorlar tomonidan imtiyozli soliqqa tortish uchun «asos tayy- orlashga» manfaatdorliklarini ko‘zda tutish lozim.

2.