11
1.2. Kursning tuzilishi va uning iqtisodiy fanlar tizimida tutgan o’rni
hamda boshqa o’quv fanlari bilan bog’liqligi
Biznesni tadqiq etish usullari fani qator iqtisodiy fanlar bilan o’zaro bog’liq.
Chunki, biznes faoliyatini mukammal tashkil etish
va uning samaradorligini
oshirish uchun eng avvalo tegishli ko’nikma, bilim va malakaga ega bo’lish kerak.
Biznesni tadqiq etishning mamlakatimiz va xorij o’quv adabiyotlarida qayd etilgan
usullarini o’rganish bo’yicha xulosalarga tayanadigan bo’lsak, bugungi kunda
mazkur fanni mukammal o’zlashtirish uchun talaba “Kichik biznes va xususiy
tadbirkorlik”,
“Iqtiso-diyot nazariyasi”, “Ijtimoiy iqtisodiy jarayonlarni
prognozlashtirish va modellashtirish”, “Marketing”, “Menejment”, “Ilmiy tadqiqot
metodolo-giyasi” kabi fanlarni o’zlashtirgan bo’lishi kerak. Chunki mazkur fanlar
kursning asosiy jihatlarini qamrab olgan. Shuni alohida ta’kidlash joizki, biznesni
tadqiq etish usullari eng avvalo marketing va ilmiy tadqiqot metodologiyasi kabi
fanlar uzviy bog’liq. Chunki biznesdan asosiy maqsad foyda ko’rishdir. Foydani
maksimallashtirish iste’molchilar bozorini o’rganish
marketing tadqiqotlarisiz
amalga oshmaydi. Biznesda marketing tadqiqotlarini qay yo’sinda olib borish va
iste’molchilar uchun qanday mahsulotlar ishlab chiqarish
Fanning vazifasi - talabalarga ishlab chiqaruvchilar o’rtasida sog’lom
raqobatni ta’minlashning o’ziga xos xususiyatlarini, bozor kon’yunkturasini tahlil
qilish yo’llari va usullarini, turli iqtisodiy matematik
modellar yordamida tahlil
qilish va prognozlashni amalga oshirish yo’llarini, iste’molchilar va ishlab
chiqaruvchilar bozorida vujudga kelishi mumkin bo’lgan turli vaziyatlarni
mantiqiy evristik va iqtisodiy matematik modellar orqali tahlil qilish amalga
oshirish, firmaning bozor strategiyasini tanlash bo’yicha turli holatlarni tahlil qilish
va qarorlar qabul qilishni o’rgatishdan iboratdir.
Mazkur fan orqali talabalar biznes jarayonining tahlili nazariy va uslubiy
asoslarini; biznesni
tadqiq etish modellarini; biznes jarayonining empirik tahlili
usullarini; xalqaro va ichki bozorni segmentlash, baholarni shakllanishi va
iste’molchilarga servis xizmat ko’rsatish strategiyalarini;
biznes jarayonini
prognozlash; tovar va xizmatlar sotilishini kengaytirish imkoniyatlari va uni
12
raqobatga bardosh bera olish usul va yo’llari tanishadilar. Shuningdek, ular
biznesni tadqiq etishning zamonaviy kontseptsiyasi asosida boshqaruv
strategiyalarini ishlab chiqish; biznes jarayonlarini
baholash va tahlil qilish
usullarini qo’llay olish; ishbilarmonlik xavfini hisobga olgan holda biznesning
faoliyat yuritish chegarasini aniqlash, yangi zamonaviy biznes strategiyalarini
tanlashda analitik usullarni ishlatish, bozor va
raqobat muhitini tadqiq etish,
biznesni prognozlash usullaridan foydalanish ko’nikmalariga ega bo’ladilar.
Ma’lumki, mazkur sohaga bugungi kunda ko’proq ahamiyat berib borilmoqda.
Shunday ekan mazkur fanni o’rganish shu sohaga qiziquvchilarda biznes
muammolarini tahlil qilishda tizimli
yondashuv, iste’molchilar, ishlab
chiqaruvchilar, resurs egalari, etkazib beruvchilar hamda
davlatning xulq-atvorini
o’rganishda iqtisodiy tahlil usullarini qo’llash, qarorlar qabul qilish usullari,
marketing faoliyatini prognozlash va tahlili oshirish usullarini qo’llay olish,
moliyaviy tahlil usllarini qo’llay olish, inson kapitalini o’rganish bo’yicha
zamonaviy usullarni ishlatish, biznesda odob-axloq me’yorlariga rivoya qilish
usullarini qo’llash; ishbilarmonlik xavfini hisobga olish,
raqobat muhitini tahlil
qilish, biznesni prognozlash usullarini tanlash, investitsion tahlilni amalga oshirish
hamda natijalardan foydalanish malakalariga ega bo’lishlariga imkoniyat beradi.
Dostları ilə paylaş: