Türkcə Etimoloji Sözlük



Yüklə 24,78 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə27/124
tarix29.12.2016
ölçüsü24,78 Mb.
#3862
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   124

 

-

 

ormanlarda yetişən

, 

taflana oxşar bir bitgi

: 

qara avı. 

 

- 



pelikana oxşar su quşu

: 

qalğanqazı.

 

oqşar

 

 

oxşar

.

 



oxşaş



1

.

dartım


çalımdaş


çalım


çəkim


bənzək


məngiziş bənzər

bənzəyən


oşkoş


. kimi. 

biçə


. eyni. 

uyqun. 


bərabər

. birtiqiz. birtay. 

birqıl

. 



1

.uyar. bənzər.



 

oqşarı

 

 

oxşarı



1

.okat. oxşaına. yavaşcənə. yumşaq gediş, 

davranış. 



1

.savuq. dolayı. məcazən

. 

məcazi. 


 

oqşarıca

 

 



oxşarıca



oxşaylıca

gözəlliklə. yaxşıcana. yaraşırca. 



yarqaşlıca. uyqunca. iyiliklə. iydəliklə. 

- 

işlər gözəlliklə

 

yolun tapacaq. 



 

oqşarına

 

 

oxşarına

. okat. oxşarı. yavaşcənə. yumşaq gediş, 

davranış. 

 

oqşarış



 

 

oxşarış

.

 

bəniş. bənziş. kimiş. tayış. yaxşarış

ırlaşım


həmahəngi

.  

oqşarlı

 

 - 

bağlava oxşarlı bir dadlı

: 

qadınbarmağı.

 


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

oqşarlıq

 

 



oxşarlıq

. uyqunluq. uyquşluq. uyuşluq. bənzərlik. 

 

oqşarsız

 

 

uyarsız. bənzərsiz. 

 

oqşasınlı

 

 



oxşasınlı

- 



xanıma özgəsinli, bənzəsinli, yarşasınlı, 

oxşasınlı

: 

xanımınsı. qadınımsı. 

 

oqşaş

 

 

(



ölçək. əndazə. miqdar. miqyas. dərəcə

).

 

qədər. yaxış. yalı. 



kimi. 

(

 - 

görən, yiyən yalı

 (

qədər

) dadanmaz. 

-

 

balıqçı, balıq 



yalı

 (

qədər

) 

gözəl olmaz. 



-

 

oda sən yalı



 (

qədər


) var

.

)



oqşaş

 

 

oxşaş

.

 (ok + 



daş

.

 u (o)yk+ saq)



.

 1

.

oxşar



dartım


çalımdaş


çalım


çəkim


bənzək


məngiziş bənzər

bənzəyən


oşkoş


. kimi. 

biçə


. eyni. uyqun. 

bərabər


. birtiqiz. birtay. 

birqıl




1

.

 

saypav. sığpav. saypav. saypu. səpü. sığmalıq. 



sığamaqlıq. mülayimət. müdara. 

1

.

 

bənziş. bənzər. 



şəbih. manənd. 

 

oqşaş

 

 

oxşaş





(

ölçək. əndazə. miqdar.

 

miqyas. dərəcə



).

 

qədər. 



yaxış. yalı. kimi. 

(

 - 

görən, yiyən yalı

 (

qədər

) dadanmaz. 

-

 

balıqçı, balıq yalı



 (

qədər


) 

gözəl olmaz. 



-

 

oda sən yalı



 (

qədər


) 

var


.

)



oqşaşıq



 

 

oxşaşıq

sübhəli



.

 

qarışıq



.  

oqşaşlı

 

 



oxşaşlı



1

. əşiz. bənzişli. əşyap. izomer. 

1

. kəpirli

. kipirli. 

qapırlı. bənəzərli. taylı. tuşlu. eynili. 

 


ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

210 

oqşaşma

 

 



oxşaşma

. bənzəşmə. həmanəndi. 

 

- 

arvada oxşaşma

: 

xanımlaşma. qadınlaşma. arvadlaşma. 

 

oqşaşmaq

 

 

oxşaşmaq



.

 

1



oğşaşmaq

. 

iyi qarşılamaq. 

1

. bənzəşmək. 

həmanən olmaq. 

 

oqşaşmaq

 

 

oxşaşmaq

.

əşləşmək.

 

bənzəzşmək. müşbeh, maadil 



olmaq.  

oqşaşmaq

 

 

oxşaşmaq

.

oğşaşmaq

. 

iyi qarşılamaq. 

 

oqşat

 

 

oxşat

. ovut. təsəlli. 

 

oqşatan

 

 



oxşadan

. 



oxşayan

. sağıçı. ağladan



-

 

sağıçı

 

işi güldürməyə 



vurdu.

 

oqşatı

 

 

oxşatı



. oxşaltı. bənzəti. təşbih. 

 

oqşatılmaq



 

 

oxşatılmaq

. ox


şaltılmaq. bənzətilmək. sanılmaq. 

düşünülmək. yansıtılmaq. 

 

oqşatış

 

 



oxşatış

. oxşaltış. bənzətmə. bənzətiş. təşbih. 

 

oqşatmaq

 

 

oxşatmaq

.

 1



.

 (xy) 

oyşalmaq

oylaşmaq



dərindən 

fikirləşmək

yaraşdırmaq



. hesaplamaq. 

bir işi okşatıp 

görmək

:

 



fikirləşib görmək

onun qulağına oxşatıp bir silli 



vurdi

:

 



bətər bir silli vurdu

dünən oxşatıp bir yemək yedik



:

 

gözəl bir yemək yedik



. 

1

.

bənzətmək. üsnətmək. 



üznətmək



1

.uykunmaq. təqlid edmək. 

 


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

oqşatmaq

 

 



oxşatmaq

. bənzətmək. yansıtmaq.

 

oqşatmalı

 

 



oxşatmalı

. oxşaltmalı. bənzətməli. təşbihi. 

 

oqşayamayan

   

oxşayamayan

. yaxışamayan. qaldıramayan. 

düşəməyən. gələmiyən. uyqun düşəməyən. 

- 

qaldıramayan

 

tikələrdən yapılmış paltar. 



 

oqşayan

 

 

oxşan


bənzəyən


.  

oqşayan

 

 



oxşayan



1



oxşadan

. 

sağıçı. ağladan



-

 

sağıçı

 

işi 



güldürməyə vur

du.


 

1

. uyan. tutan. - 

özüvə tutanın tapıb, 

sözünə uyanın yapıb.

 

1



oxşayıcı

. qıymayan. əsigəyən. 

mərhəmətli. 



1



oxşayıcı

. dadlağuc. yaltağuc. dalqavuc. 

yağlaquc. yaltaq. yalağçı. çaplus. 

 

oqşayıcı

 

 



oxşayıcı



oxşayan

. dadlağuc. yaltağuc. dalqavuc. 

yağlaquc.

 

yaltaq. yalağçı. çaplus. 



 

- 

könül oxşayıcı: xoşa gedən. 

 

oqşayıcı

 

 

sarıcı


. isrik. 

ısıtıcı


.  

oqşayış

 

 



oxşayış



1

. bənzəyiş. andırış. uyşuyuş. uyuşuş. 

1

oxşama. təltif. məhəbbət. 



1

. bənzəşim. bənzəşik. 

bənzərlik. uyum. anoloji. müşabihət. 

 

oqşayış



 

 

oxşayış

.

 1



.

çalımdaş


. 

1

.qoyturuq. qonağı oxşamaq. 

qulluqçuluq. qonağa baxmaq. xitmətquzarlıq. 

 


ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

212 

oqşayış

 

 



oxşayış

. bax > 



oxşanma

 



oqşayışlı

 

 



oxşayışlı

. 



oxuşlu

. 



oxşaylı

. 

uyuşlu. uyşuqlu. uyqun. yerli 

çağlı. yerində. tutarlı. munasib.

 

oqşaylı

 

 



oxşaylı

. 



oxuşlu

. 



oxşayışlı

. uyuşlu. uyşuqlu. uyqun. yerli 

çağlı. yerində. tutarlı. munasib.

 

oqşaylıca

 

 

oxşaylıca





oxşarıca

gözəlliklə. yaxşıcana. yaraşırca. 



yarqaşlıca. uyqunca. iyiliklə. iydəliklə. 

- 

işlər gözəlliklə

 

yolun tapacaq. 



 

oqşuq

 

 



oxşuq

. bəğənik. alımlı. gözəl. dilmə.

 

diləm. xoş. lətif. 



zərif. 

 

oqşuş



 

 

oxşuş. köşək. torun. bir yaşında dəvə yavrusu. 

 

oqtam 

 

oxtam

. ox atımlıq. oxluq. 



-

 bir oxtam 

yer: bir ox atımlıq yer

.

  



oqtamaq 

 

oxtamaq ( t < > l ) oxlamaq

. ox atmaq. nişanlamaq. 

 

oqtar 

 

oxtar

. 

1

.

 

oxçu



.

 

iyi ox atan. 



1

.

 

bilgili.



 

ağıllı


.

 

yaratıcı



. 

1

.

 

dəvətçi



.

 

dəvətkar. 



 

oqtarılmaq

 

 

oxdarılmaq

.

 



bir zadın üstünə oqğunlu topulmaq

. at 

salmaq. 

hicum eləmək

. 

yürüş

. hicumlanmaq. dopulmaq. 

çozmaq


 

oqtaş



 

 

oxtaş

. oxlaş. qurəkeşliki. laterya.



  

oqtaşmaq

 

 

oxtaşmaq

 

ox atışmaq. qura üçün oq atıcmaq. 



 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

oqtatmaq 

 

oxtatmaq

.

 

ox attırmaq. oxlatmaq. nişanlatmaq. 



 

oqtaturmuş

 

 

okda durmuş

. 

1

.

 

ağıllı



.

 

zəki durmuş



.

 1



.

 

zor durumda 



qalan.

 

zor qoşullarda olan durmuş



vəziyyət


.  

oqtay 

 

oxtay



(

 

<

 

onqtay



.

 onarmaq) 

onarmış

. 

sağlam


.

 

güclü. 



 

oqtım

 

 

adlım. tanıq. bildik. məşhur. mə'ruf. bağadur. qutlu.

  

oqtuq 

 

oğduğ

. atlama. açlama. susun. 

 

oqtuq 

 

oğduq

. susun. suvsun. içinə doğranmış, oğulmuş suyuq 

yoğurt yeməyi. 

 

oqturmaq 



 

uqturmaq



oxturmaq



oxutturmaq

. anlatmaq.  



oqturtmaq 

 

oğdurtmaq

. dimdiklətmək. qaqalatmaq. dənələtmək. 

 

oqu 



!

 

 

1

.

 oxu



 

!

.

 

bəllə 


!. bildir !

. çıxart 



!

. aç


 !

.

 



-

 oxu bunu bilsin 

ellərim, 

oxu 

görənlərin, duyanların, 



oxu 

gələnlərin gedənlərin

.

 

1



.

 

oxu. çağır



.  

oqu 

 

oxu



1

.

öyrənmə


künyə


okunuş


. 

1

.

anlayı. mutaliə. izləni. 



öğrəni. 

 

oqu 

 

oxu



oxuş



1

. məktəb. dərs. 



1

. mutaliə. 



-

 

miz üstü

, oxu 



çırağı: qana. çana. 

1

.ibrət. 


1



ovu



ovuş

. cadı. cadu. 



1



oğu



oğuş

. dua. münacat.

 

-

 oxu girgisi

: təhsil hazırlığı. 

 

- 



oxuya, okula (

mədrəsiyə) yaraqış

, 

hazırlıq üçün qurulan 


ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

214 

gənəl dərslik: çıxma. yanaq. aşıl. başdövür. pişdovrə. 

 

- 



bir oxunu, 

təhsili

, 



işi öğrənib ökdələnmək

, ustalanmaq

əl almaq. 

 

- 



oxuev

: oxöy. oxav. 

danişgədə. 

 

- 



anaoxuanaokul

: beçəev. biçəev. biçəv. biçöy. kudəkisdan. 

yuvacıq. cocuq yuva. 

 

-

 

incələmə mincələmə

, 



incəltiş mincəltiş

, 



tədqiqat 

təhqiqat

, oxu, 



mutaliə

 

topluq (məcmə'

, 



təşgilat) işi

bilgitiniş. bilginişmə. bilgşinmə. bilgişiniş. bəlgitinmə. bəlgitiniş. 



bəlgitişmə. bəlgişinmə. bəlgişiniş. öğrəşinmə. öğrəşiniş. 

öğrəginmə. öğrətinmə. istixbarat. 

 

- 

oxu tar, 

sənin kimin var



 



oqub 

 

oxub >

 

oqib

 

(

 

<

 

oxumaq)

. adaq. ləqəb. 

 

oquc 

 

oğuc



oğuş

. çəngək. qapış. qabış.

  

oquc 

 

oğuc



oğuş

. ərkək cocuq. 

 

oqucu 



 

oxucu



1



oxuyan

. xanəndə. 



1

. məddah. 



1

. dua edən. 



1

çağıran. çağçı. carçı. 



1

.mübəlliğ. 



1

.çağıran. də'vətçi. 

 

- oxucu 

üfücü

:

 



dua oxuyub püfləyən kimsə. bətçi. bağşı. 

1



oxun. oxuyan. oxuyucu

. şarkıcı. çağmaçı 

>

 

çamaçı. 



ötən. ötücü. ötcü. xanənəndə.

 

nəğməsəra. 



-

 

gündüz 



gəzər yuvada, gecə gəzər ovada



- 



oxun 

quş

ötən quş. 



1



HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

düğünçü


də'vətçi. 



1

. tələbə. 



1



öğütçü



oğutcu

otucu. 



otcu. carçı. havalı. mübəlliğ. 

- 

bu oturuşda, hammı, başqa 

başqa bölümün, düşüncənin, işin havalısı olmaq qoşuyla 

(

şərtiylə


)

, savcısı kimi

 

danışırdı. 



1



oxuyan. oxluyan. 

arşatçı. 

araştırıcı. araştıran. gözələmçi 



<>

 

çözələmçi. gözələyən 



<>

 

çözələyən. gözləmçi. çözləmçi.



 

gözələmçi. çözələmçi. 

deşləmçi. işləmçi. içləmçi. incətən. incələyən. işgələyən. 

işgətən. işgəltən. işgəçi. tədqiqatçi. tədqiqatçi. təhqiqatçi.

 

oqucu 

 

oxucu

.

 



oxuyucu. 

də'vətçi


.  

oquq 

 

1

.

 

oğuq avar



.

 avraq

.

 

oğraq



(

 

<

 

oğmaq)

. hər nəyin 

oğuntusu. toz topraq.

 

1

.

 

çizmə.



  

-

 

hər nəyin kiçiyi, oğuqu: çəkə



.

 

damcı



.

  

oquq 

 

oğuq

. qırat. qırıq. atqal. aşqal. dışatım. 

 


Yüklə 24,78 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   124




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin