Türkcə Etimoloji Sözlük

oğaq

. 

qıraltqu. qırqu. qırıq. tala. dala. dalaş. taraş. 

dallanq, yonatıq. yonta. talaş. töqəl. tökəl. ortaqlardan 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

kiçik. ufaq. bitçağa. uşaq. bala. cocuq. xırda 

(

 

<

 

qırda

)

. 

1

.

oxaq

.

 

oyaq. 

uyanmış

. 

oyğaq

.  

oqaq 

 

oğaq

. ufaq. ovaq. mayda. xırda. pozuq. 

- 

qumdan yekə

, 

böyük

, 

çanğıldan kiçik

, 

oğaq

, ufaq 

daş: çanğılcıq. çağılcıq. 

oğuncaq. oğnulcaq. avnulcaq. cınğıl çanğıl. 

 

oqalamaq 

 

oğala

maq

. 

1

. əlləyib oğmaq, oğsalamaq. 

-

 

bağı

 

oğalamaq: kütükləri oğsalayıb, qabıqların düşürmək

.

 1

. 

övmək

. uvmaq. ovmaq. ovalamaq. ufalamaq.  

oqalamaq 

 

oğalamaq

. nərsənin bütünlüyün aparmaq. əğritmək. 

pozmaq. xırdalamaq. 

 

oqalqa 

 

okalqa

. 

{

 

1

.

 

oxşamaq

. 

1

.

 < onalqa

.

 onqmaq

: önə sürmək

} 

oxsarı. sunu. savğat. savursa. hidyə. yarmağan. 

ərməğan.

  

oqalmaq 

 

oğalmaq

. tərinqüqlənmək. dərinlənmək. 

 

oqamıq

 

 

besavad

.  

oqan 

 

oğan

. 

oğun

. 

1

.

 

ona. 

oğan

 

de gəlsin

: ona 

de gəlsin

.

 1

.

 

tanrı

.

 

idi. 

əktirən. 

1

.

 

ovan. ovğan. avqan. gəbə. yüklü 

(inək

)

. 

1

.

 

tüm yaratların simgəsi olan tanrı. 

{

 

<

 

>

 

oğın

 (latin)

 

>

 

oqyanus)

. 

1

.

 

qatır 

>

 

qadir. güclü

. 

1

.

 

tanrı. nazir. 

1

.

 

bir 

işdə, ölkədə görüş yiyəsi. sahib nəzər.

  

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

178 

oqan 

 

uğan

. 

uqan

.

 

oğan

.

 uqan

. 

1

.

 

tanrı

. 

çalap

. qadir. yaratan. 

hükmedən

. ali. ulu. 

yüksək

. 

qudrətli

. 

1

.

 

barış tanrısı

. od 

tanrısı

. 

1

.

 

barış anlayış

.

 

fəhim. 

 

oqanc 

 

oğanc

. uğunc. oğanc. ağırllq. hörmət. tə'zim. 

 

oqanmaq 

 

oxanmaq

.

 oyanmaq

.

  

oqano 

 

oğan. oğun. tanrı. 

 

oqanşal

 

 

oğanşal

.

 

əfqanlara verilən ad. 

 

oqantı

 

 

oğantı

. 

oğuntu

. 

oğcuq

. 

ovcıq

. 

ovacıq

. 

çürük. çöp. çöv. 

köv. kovuntu. 

( < 

çov

. kov

: oyuq. boş

). 

parcıq. paracıq. 

süprüntü. süpürüntü. atlacıq. atracıq. atılacıq. artılıq. 

 

oqara 

 qab. kasa. tas. piyala.  

oqaralı

 

 

oxaralı

. oxortalı. oxocaqlı. həmmehvər. kosantirik. 

 

oqarı

 

 yuxar

ı. 

 

-

 

oqarı ayağ: tüfəğin tetiği

.

  

-

 

oqarı ayağına mindirmək

: 

tetiği qurmaq

.

 

zamini çəkmək

.

  

-

 

oqar ayağqa minmək

: 

qızmaq

.

 

hiddətlənmək

.

  

-

 

oqarı yel: güney yeli

.  

oqarqı

 

 

yuxar. yuxarı. üst. güney. 

-

 

oqarqı yel: güneydən əsən yel

.

  

oqarsız

 

 

oxarsız

. pis. 

acı. iti. yaxşıqsız. qaba. sərt. 

-

 

acı

 

söz

.

  

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

oqart 

 

okart

. 

(1

.

 < oxutmaq

. 

1

.

 { k < > (

ərəb yazısında "nğ

" da 

oxunur) n

.

 

-

 

onğart 

< 

onğartmaq: onartmaq

.

 onatmaq

.

 

düzəltmək

.

 

öğrətmək

.

} 

öğrəti. tədris. tə'lim.

  

oqartın

 

 

yuxarıdan. güneydən. üstdən. 

 

oqartmaq 

 

okartmaq

. 

1

.

 < oxutmaq

. 

1

.

 { k < > (

ərəb yazısında "nğ

" da 

oxunur) n

.

 

-

 

onğart 

< 

onğartmaq

: onartmaq

.

 onatmaq

.

 

düzəltmək

.

 

öğrətmək

.

} 

öğrətmək.

  

oqat 

 

oxat

.

 okat

. 

1

.

şans

. 

1

.oxşarı. oxşarına. yavaşcənə. 

yumşaq gediş, davranış. 

1

.onqat. iyi. uyar. münasib. 

 

oqatanlıq

 

 

oğadanlıq

. 

avadanlıq. 

1

. ufaq tıəfəq araclar. 

1

. arac 

qutusu.  

oqatma 

 

oxatma

.

 

çəkiş

.

 

qurə çəkmək

.

 {

qurə keşi 

( < 

keş

 

(fars)

 < 

metatez

 > 

çək

)}

.

  

oqatmaq 

 

oğatmaq. uşatmaq. ovatmaq. 

 

oqatmış

 

 

oxutmuş

. 

xəbərci

.

 

ulaq.  

oqav 

 

oxav

. oxuev. oxöy. danişgədə. 

 

oqay 

 

1

. xeyir. 

1

. e‟tiraz. 

 

-

 

sən aytqanqa oqayım yoxdu: söylədiğinə e‟tirazım yox

.

  

-

 

gəlirgə onamaydı

.

 oqay deydi

: gəlmək istəmir, xeyir dir

.

  

oqaylamaq 

 

yoxalylamaq. inkar edmək. rədd edmək. 

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

180 

oqbaş

 

 

oğbaş

. 

oğlaş

. 

ovbaş

. 

ovlaş

. ( > 

ovbaş

 (fars)

). (< ov. av

: çöl. 

bayır. boşluq.

)

. 

1

. keçici istəklər, ilişgilər ardından qoşan 

kimsə. toplumun pozuq qatı. gədə güdə. 

1

. çapqın. 

çalamıt. oğru. külxanbəyi. 

1

.

 

çürükbaşı. pozuqbaşı. 

1

. 

qolbaş

. qolçomaq. qoldur. quldur. asav. pozuk. 

1

. 

yoxsun. darqaşayırd. laübali. laqeyd. 

 

oqcaq 

 

oğcaq

. oycaq. ocaq. oyuq yer. baca. yol.

 

durba.

 

-

 

ildə bir 

kərə ocaqları

 

arıtlanmalıdır

.  

oqcuq 

 

oğcuq

. 

oğuntu

. 

oğantı

. 

ovcıq

. 

ovacıq

. 

çürük. çöp. çöv. 

köv. kovuntu. 

( < 

çov

. kov

: oyuq. boş

). 

parcıq. paracıq. 

süprüntü. süpürüntü. atlacıq. atracıq. atılacıq. artılıq. 

 

oqçı

 

 

oxcu

. 

oxcu

. 

1

.

 

oxuyucu.

 

xəbərci

. 

1

.

 

ox atan.

 

oxçu

. 

1

.

 

hörgütçü

.

 

komitəçi

. 

təşgilatçı. 

1

.

 

ox başı, təmrəni 

düzəldən. başaqçı

.

 1

.

 

tetik. atıq. iti. yeyin. iyi ox atan. 

tanıc. 

1

.

ovçu

. oqtar. oxtar. iyi ox atan. 

yayçı

. 

yayaçı.

  

oqçu

 

 

oxçu

. 

ovçu

. 

avçı

. 1. 

qarazan. qarazçı. qaraşçı. atıcı. iyi 

nişançı. nişanəçi. 

1

. kamandar. ovçu. qorçı. odçı. silahlı. 

 

- 

ilk vuran oxçudur: işin ustası sonuc alır. 

 

oqəh

 

 

oxəh

. 

oxxəh

. bəh bəh. afərin. 

-

 

oxəh oxəh

 

afərin afərin!. 

 

oqəsə

 

 y

oxsa. tərsinə. olmuya. 

 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

oqğun

 

odğun

. istikli. 

qızqın

.

  

oqı

 

 

oxı

. 

çağrı

.

 

davənamə. 

 

oqib 

 oxub 

(oxumaq)

. adaq. ləqəb. 

 

oqıcı

 

 

oxıcı

. 

dəvətçi

.

 

dəvətkar

.

 

çağırıcı. 

 

oqılmaq

 

 

oxılmaq

.

 

oxunmaq. oxınmaq. 

 

oqımaq

 

 

oxımaq

. 

uqımaq

.

 1

.

 

qaytarmaq. qusmaq. -

 

nə yedi 

oxudu

.

 

1

.

 uqarmaq

.

 

açıqlamaq. soymaq. ifşa edmək. 

-

 

gizlin işlər 

oldu uqar

.

 1

.

 

oxumaq. çağırmaq. 

 

oqınmaq

 

 

oxunmaq. çağrınmaq. 

 

oqip 

 

başarcanklı

. 

edərmənlik

. 

güc quvət

. 

çıxar.

  

oqırra

 

 

əyri

.  

oqışmaq

 

 

oxuşmaq. çağrışmaq. 

 

oqıtmaq

 

 

oxutmaq

.  

oqıtsamaq

 

 oxutmaq. 

1

.

 

oxutmaq istəmək. 

1

.

 

çağırtmaq istəmək. 

də'vətlətmək. 

 

oqıvlı

 

 

təhsilli. eğitimli. 

 

oqıylıq

 

 

oğıylıq

.

 

dərslik

.  

oqqalamaq 

 

oğxalamaq

. ovxalamaq. 

oğuşturmaq. yoğurmaq. 

 

oqqamaq 

 

oğqamaq

. avqamaq. oğmaq. ufalamaq. 

 

oqqara 

 

oxqara

.

 

oxuş

.

 

oxuluş

.

 oxuma

.

 

oxuyuş

.

 

mutaliə

.

  

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

182 

oqqaramaq 

 

oxqaramaq

.

 oxumaq

.

  

oqqarmaq 

 

oğqarmaq

. düşünüb anlamaq. 

 

oqqəh

 

 

oxxəh

. oxəh. bəh bəh. afərin. 

-

 

oxəh oxəh

 

afərin afərin!. 

 

oqqili 

 

oğgili

. ovgili. oğulmuş. döğülmüş. avardılan. 

 

oqqılı

 

 

oğqılı

. 

ovqılı

. avradıq. 

- 

avradıq

, ovq

ılı ət: çərxlənmiş ət. 

qiymə. 

 

oqqun 

 

oğqun

. 

aşqın. ağqın. engin. 

-

 

aşqın topraq: axıp enən, 

oğqun topraq

.

  

oqqut 

 

oxqut. 

öğgüt

. 

xutbə. 

 

oqla 

 

oğla

. gənc. yiğit. 

 

oqlağı

 

 

oxlağı

.

 ox kimi

.

 

-

 

oxlağı

 

yağmır

: 

ox kimi yağan yağmır

: 

sağanaq

.

 

 

oqlaq 

 - 

əmzik oğla

q

: keçinin körpəsi. 

 

oqlaq 

 

oğlaq

.

1

.

 

oğ

. 

boş

. 

tək

. 

yalnız.

 1

. 

(

gənc

, 

yeni

 

uşaq

. 

heyvan 

balasına verilən adlardan

)

.

 

özəlliklə keçi balası. çəpiş. geçi 

yavrusu.

1

.

oğulluğa götürülmüş. 

pesər xandə. 

 

-

 

oğlaq

 iliksiz, 

oğlan

 

biliksiz: çəpiş sümüyü iliksiz, gənc oğlan 

ağısız olur

.

  

-

 uluq ay

: ilin "uluq oğlaq ay"dan sonra gələn bölümü

.

 yaz 

ortası

.

 

-

 uluq oqlaq ay: ilin "

oğlaq ay"dan sonra gələn bölüm

.

 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

oğlaqların böyüduğü çağ

.

 

-

 

oğlaq

 

dərisi

: 

əldiri

.  

-

 

oğlaqların, quzuların səslərlni bildlrən bir söz: mə

.

  

oqlaqqır

an 

 

oğlağqıran

. yazın ilk ayı. 

 

oqlaqu 

 

oğlağu

.

 1

.bolluq. taza. yeni. dolu. 

1

.körpə

.

 

gənc qız. 

1

.

ərköyül. bolluq içində böyüyən·. 

-

 

oğlaqu qatun: asalətli

.

 

asîl qadın

.

  

oqlalı

 

 

oxlalı

. 

uçurtma. bərdüvan. badbadək. 

 

oqlamaq 

 

oğlamaq

 

>

 ulamaq. 

ağları bicləmək. ağacların biclərin 

qırmaq. 

 

oqlamaq 

 

oxlamaq

.

 1