Türkcə Etimoloji Sözlük

oqrac 

 

oğrac. oğruc. 

(

kiçik oğru

)

. qapqıc. qapıc. qaldırımçı. 

 

oqraclıq

 

 

oğraclıq. oğrucluq. 

(

kiçik oğru

)

. qaldırımçılıq. qapqıclıq. 

qapıclıq. 

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

192 

oqraq 

 

1

. 

oğraq

. biçik. biçlin 

<

 

>

 

biçnil 

>

 

büçnül 

>

 boncol. 

dəğməz. möhməl. 

1

. 

oxra.

 budaq. dal.  

oqraq 

 

oğraq

.

 

uğraq

. 

1

.

 

dözüm

.

 

qararlıq

. 

1

.

 

niyət. 

1

.

avar

.

 avraq

.

 

oğuq

 

(

 

<

 

oğmaq)

. hər nəyin oğuntusu. toz topraq. 

1

.oraq. 

1

.

 

çatılacaq yer. məqsəd. 

1

.

 

çatmaq istəyi. istək. əzm. 

qəsd. 

1

.

 

uğraq. gediş. 

-

 

işlərin 

u

ğraqı

: 

gedişi

.

 1

.

 

uğraq. 

qəsd. məqsəd. 

-

 

yandı ərin oğrağı

: 

olsun ki qəsdindən 

döndü

.

 1

.

 

obraq

. opraq. əprik. ovraq. əzik üzük, əsgimiş 

nə. 

1

.

 

çox, tutçi, həmişə gedilən yer. patuq. 

-

 

uğraq

 

uğraqanları

: 

bir yerin çox gedib gələnləri

. 

1

.

oxraq

. arac. 

əsbab. vəsayil. 

 

oqraqan 

 

oğraqan

.

 

uğrayan. 

 

oqraqlanmaq 

 

oqraq qılığına girmək. uqraqlanmaq. 

 

oqralamaq 

 

oxralamaq.

 

1

.budaqlamaq. dallamaq. 

1

. burdaqlamaq. 

qurdaqlamaq. qurdamaq. əli ilə, bir çubuqla qurcalamaq. 

 

oqralıq

 

 

oğralığ

.

 

minnətdarlıq. 

 

oqralmaq 

 

uğranı

lmaq.  

oqrama 

 

oğrama

. 

oğurlama

. 

çalma. 

 

oqrama 

 

oxrama

.

 

yem su görəndə atın səslənməsi

. 

atın 

okraması

. 

fırıldaması

, 

xırıldaması

, 

hikkəsi

. 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

oqramaq 

 

oğramaq

.

 1

.

bax

 

>

 

uğramaq

.

1

.minnətdarlıq edmək. 

1

.oğmaq. avrımaq. qıvırmaq. qıyı vermək. çarpmaq. 

1

. 

yıpramaq

. obramaq. opramaq.  

oqramaq 

 

oğramaq

. 

oğurlamaq

. 

çalmaq. 

 

oqramaq 

 

oxramaq

. 

okramaq

. 

1

.

kişnəmək. homurdanmaq.

 

mırıltılı 

kişnəmək

. 

atın oxumağı

. okur okur

:

 

mırıl mırıl

. homur 

homur.  

oqramış

 

 

uğurlu. 

 

oqranmaq 

 

oğranmaq

. oğulmaq. avranmaq. çaqnaşmaq. təsadüm 

edmək. 

 

oqranmaq 

 

oğranmaq

. ufranmaq. yıpranmaq. əsgimək 

(

əsgirmək

)

.  

oqraş

 

 

1

. 

bax

 

>

 

uğrəş

. 

1

. uğraş

.

 

mücadələ

.

 

məşqələ. 

 

oqraşınmaq

 

 

oğraşınmaq

.

 

istixdam olmaq.  

oqraşmaq

 

 

1

. 

bax

 

>

 

uğraşmaq

. 

1

. 

çalışmaq. can atmaq

.  

oqraştırılmaq

 

 

oğraşdırılmaq

.

 

birbi

rinə toquşdurub, sürtüb oğraqlamaq.

  

oqrəş

 

 

oğrəş

. 

1

. 

işlərə uğrayan, burnun soxan. fizul

. 

1

. uğraş 

(

uğaşçı

)

. 

savaşma

. 

(

savaşan

)

. 

atışan

. 

cəbəl

. 

çaba 

(

çabaçı

)

.  

oqrəş

 

 

oğrəş

. 

1

. köpeyoğlu 

<

 

çapanoğlu

.

 

kəsəoğlu. eloğlu. 

küçəoğlu. darqaşayırd. 

1

. götlək. göt. götüş. götoş. 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

194 

daşnaq. daşdaq. götvərən. götlək. götüş. götoş. düğmə. 

əşgil. beş. əllisəggiz. ibnə. məfu'l. hemoseksüel. 

 

oqrəşlik

 

 

oğrəşlik

. 

götlük. götləklik. götvərənlik. daşnaqlıq. 

daşdaqlıq. əşgillik. düğməlik. beşlik. əllisəggizlik. ibnəlik. 

məfu'lluq. hemoseksüellik. 

 

oqrət

 

 

oğrət

. 

uruğut 

<

 urug

:

 

döllük

. 

döl sahibi

. 

<

 

oğ 

+

 

rət.

  

oqri 

 

oğri

. uğri. əğri. sapa

. 

uğuru, uyqunluğu qapan, 

qarşılayan. firsəttələb. hırsız. 

 

oqrılamaq

 

 

oğrılamaq

. çalmaq. hırsızlıq edmək. 

 

oqrılıq

 

 

oğrılıq

. hırsızlıq. 

 

oqrın

 

 

oğrın

.

 

yavaşca. yap. yapca. yapbac. 

-

 

oğrun

 

oğrun

: 

yabbac: yab yab: yap yap

.

 yapca yapca

.  

oqru 

 

1

. 

qaracı. qaraçı. hırsız. qaldırımçı. qapuz. 

alaman. 

artlaman. qaraqçı. qaltaman. qaraman. yol kəsici. yol 

kəsən. soyqunçu. çulqaçı 

(<

 

çuq

)

. hırsız. qaraçı. qıraman 

>

 

qaraman. kəsici. kəsəmən. hırsız. çalan. hərami. 

- 

qırx 

çalan nağılı

:

 

qırx çalan nağılı. 

-

 

çala çalqısı

: 

oğru borusu

: 

oğru kələfcəsi: oğrunun işlədən, yararanan yolları, qılıqları, 

yordamları. 

1

. banqıl. bandqıl. kümsük. əli əğri. qaraman. 

çor. çapıq. yiyəsindən qaçan. qaçağan. kəsəgən. 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

kəsəkçi. qaraman yolkəsən. hırsız. korsan 

(

 

<

 

kor)

. 

çapqın. çalamıt. külxanbəyi. ovbaş. ovlaş. oğbaş. oğlaş. 

əli uzun. çalcı. qaraçı. 

1

. gecə işçisi. 

1

. kələk. çalaqçı. 

çalaçı. 

 

-

 

qonşunu

 

oğru

 

edmə

: tutma.  

-

 usda o

ğru

: 

gözdən sürməni çalmaq. 

 

gümsük. əli əğri. qəfəsçi. qapasçı. 

 

- 

oğru basan

, yaxalayan: quldur basan.  

- 

kilit açmaqda usda oğru: çiqlingir. çilingir 

( < 

çiq)

.  

- 

çapılçı

, qaraman, 

oğru

 

topluğu: çiqdə. çiqət. 

 

-

 

oğru öz ipi ilə asılır

: 

iti öldürənə sürüklətirlər. 

 

-

 

oğruların

 

qaçaqın 

(izin) 

tapdıq. 

 

-

 

oğru deməz gecədi, toyuqdusa cücədi, alar çapar, vurub 

qaçar. 

 

-

 

oğru olsan

, 

çalan ol

, od olsan, yaxan ol, yalan olsan, 

qandıran ol

. 

 

-

 

oğruların patığı, barındığı yer

: 

it yatağı. 

 

- 

kiçik

 

oğru

: 

oğruc. oğrac. qapqıc. qapıc. qaldırımçı.

 

oqru 

 

oğru

.

 { ( < 

əğru

 # 

doğru

)

.

 1

.

 ( < 

uğurmaq

: 

çəkmək

.

 

uğur 

< > 

uğru

 < > 

oğru

: 

çəkən

.

 qapan

.

 

mənimsiyən

}

.

1

.

 

sərkər. sərkar. 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

196 

yol kəsən. haydut. qarqman. 

1

.

 

sağızan. sağız. saqqız.

1

. 

basmaçı. təqəllübkar. qaracı. qaraçı. 

soyuc

u. hırsız. 

hərami. yan kəsici. oyalayıb, aldatıb cibdən kiçik ayın 

oyun çalan.

 1

. qaltaban. hırsız. kəsici. qaraqçı. qıraqçı. 

qıran. qıraqçı. qazaqçı. qaraqçı. çapar. çappul. qaraman. 

qıraman. hərami.

qarqan. qarqan. 

(

 

<

 

qaqmaq:

 

vurmaq)

. 

çalan.

 urucu. -

 uru

cu geçe yuxlamaz: hırsız gecə uyumaz

.

 

 

-

 

oğru hırsız qibi: oğrulayu

. 

-

 

oğruları

, 

oğurluq nərsələriynə gizlədən kişi

: yatlaq

.

 yataq

.

 

oqru 

 

yan kəsici

:

 cibvuran.  

oqruc 

 

oğruc. oğrac. 

(

kiçik oğru

)

. qapqıc. qapıc. qaldırımçı. 

 

oqrucluq 

 

oğrucluq. oğraclıq. 

(k

içik oğru

)

. qaldırımçılıq. qapqıclıq. 

qapıclıq. 

 

oqruq 

 

oğruq

.

 

metatez

 < qoruq

.

 

çevrə

. 

kəmənd

.  

oqruq 

 

oğruq

.

 

uğruq

.

 ovruq

.

 ( < 

uğrumaq

)

.

 1

.

 

nərsənin oğulan, 

açılan, yaxud bükülən, bağlanan, əklənən, birləşən yeri. 

boğum. buruq. 

-

 

qəmiklərin oğruqu

.

 

-

 

dağ oğruqu: dağ beli, 

ətəyi

.

 1

.

 

axıq, əğrik yer. 

-

 

dağ oğruqu: örüş

.

 

dağ yamacı

.

 1

.

 

ətək. bitiş. 

-

 

çaylar dağın başından, oğruqundan

 axar

.

 1

.

 

kəmənd. qarmalayıb yığan kaman

.

 

-

 

dağı oğruqun

 

əğməz, 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 

WWW.TURUZ.COM

 

dənizi qayığın bükməz: kamanla dağ tutulmaz, qayıqla təniz 

bükülməz 

(

bağlanmaz

)

.

 1

.

 

oyruq. oğruq. oprı. obruq. çuxur. 

dərə

.

  

oqruladın

 

 

oğruladın

.

 

oğrulayın

. 

gizlicə

. basabasdan. 

fısafıs

.

  

oqrulamaq 

 

oğrulamaq

. 

oğurmaq

. 

oğrumaq

. 

oğurlamaq

. 

çalmaq. 

 

oqrulayu 

 

oğrulayu

.

 

oğru, hırsız qibi. 

 

oqrulmaq 

 

oğrulmaq

. 

1

.

 

oğruşmaq

.

 

gəmik yarılıp ayrılmaq. 

1

.

 

çaldırmaq. qapturmaq. əldən vermək. 

 

oqrumaq 

 

oğrumaq

. 

oğurmaq

. 

oğurlamaq

. 

oğrulamaq

. çalmaq. 

 

oqrun baxış

 

 

oğrun

 

baxış

: 

qaçamaq

.

 

gizlin baxış

.  

oqrun 

 

oğrun

. 

1

.

 

gizli. 

saqlı

. sinsi. 

yaşırın

. gizlin. 

kasırılğan

. 

tıkıvlı

. 

qatılğ

an. 

assırınlayın

. 

astιrtιn

. astan. as

tırın

. 

yaşırılğan

. 

yaşırınli

. 

yaşırun

. 

yuşιrιn

. 

bildirməy bükük

. 

duymadan. 

örtülü

. daldax. darab 

< dar

.

 

çolav

. 

qaçaq iş

 

görmək

. 

yaşırın

.

1

.

 

gizli.

 

gizəmli

. 

1

.

 

yavaş

.

 

ağır. 

1

.

ağrun. 

xumar. -

 

ağrun

 

baxış

.  

oqrun 

 

oğrun

. 

1

. 

hırsızlıq. hırsızlama. çalınan. çalınğan. 

- 

hırsızlıq

 

malları. 

1

. örtlü çulqalı 

(<

 

çuq)

. gizli. yaşırın. 

1

. 

vurqun. vurulmuş. çalqın. çalınmış. 

həqsiz

. 

- 

oğrun

, 

həqsiz qazanc sağlamaq: qaratorbaçılıq edmək. 

 

ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük

 

 

WWW.TURUZ.NET

 

198 

oqrus 

 -

 saman 

oğrusu

: 

göydə ki hacılar yolu

.

  

oqrusu 

 - 

könül oğrusu: ürək çalan. 

 

oqsa 

 

oğsa

. quşlarda daşlıq. 

 

oqsağu

 

 

oxsağu

. birbirin oxlama. 

savaş

.  

oqsalamaq 

 

oğsalamaq

.

 < 

ör

.  

oqsalamaq 

 

oğsalamaq

.

 

öyünmək

.

 

övünmək

.  

oqsamaq 

 

oxsamaq

. 

uqsamaq

. mənimsəmək. anlamaq istəmək. 

-

 

işin püfün oxsamalıyıq

.

 

-

 uqsamadan 

açılmaz

.

 

-

 

bir işi, sözü 

oxsamaq

: bilsəmək

.

 

bilmək istəmək

.

  

oqsanca 

 

oxsanca. 

oxşanca

. 

xoşlanca

. 

xoşsanca

. 

yaxşınca. 

yaxsanca. imrəncə. imləncə. imsəncə. umranca. 

umsanca. yumranca. yumsanca. tutsunca. tutsanca. 

gözsüncə. gözsəncə. düşsüncə. düşsəncə. çalsınca. 

bəğəncə. bəğsəncə. əğsəncə. çəksincə. çəksəncə. 

istəncə. isləncə. issəncə. 

 

oqsanış

 

 

oxsanış

. bax > oxsanma. 

 

oqsanma 

 

oxşanma

. 

oxsanış

. 

oxsayış

. 

oxsantı

. 

oxşanış

.