Türkcə Etimoloji Sözlük



Yüklə 24,78 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə123/124
tarix29.12.2016
ölçüsü24,78 Mb.
#3862
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   124

pişqan

 

 

pişgin

. olqun. kamil.  

pişqaravul

 

 

<

 

başqaravul

. altmış. öncül çiriklər, qoşun bölümü. 

 

pişqən

 

pişgən

. 

pişmiş

. 

pişkan


. olqun. 

ərgin


.  

pişqənliq

 

pişkənlik

. olqunluq. 

ərginlik

. 

pişimli


k.  

pişqeş

 

pişkeş

peşşaş. çəki. çəkiş. sunu. sunuş. 

 


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

pişqin

 

 

pişgin



1

. xaşlı. xaşlanmış. olquşuq. kəmallı. 

1

. tərcrbəli. 



1

. utanmaz. üzlü. üzü germiş. üzsüz. hırsız. arsız. 

aldırmaz. 

1

. çiğ,


 

yoğursu, xam olmayan. dolmuş. dolu. 

 

pişqin

 

 

pişqan

. olqun. kamil. 

pişmiş


.  

pişqiq

 

 

pişgik

. pislik

. dışlığ. qaqa. 



qoyunun quruğ dışlığı

, 



pisgili, pisliyi

: qığ. qaqşaq. qağşaq. qığşaq. qaqırdaq. 



 

pişrilən

 

 - 



yoğuru 

(

xəmiri



saç üzərinə qaplatıb yaplataraq pişrilən 

girdə çörək

: 

qapartma. qapartlama. bazlama. saz çörəy

i.

 



piştuq

 

 

biştuğ

.

 

iyi, yaxcı pişmiş. 

 

pişüq

 

pişük

. 

pişmiş. 

 

pitə

 

 

pidə



. - 

kiçik

 

pidə: koput. köpüt. göbüt. göbü. göpü. kiçik 

qabarıq əkmək. 

 

pitə



 

pidə



1

. piti. tipi. 

təpi

. 

təpir


.

sıx


. 

tıx


. 

sıq


. 

sağlam




1

. yufqa 


kimi incə əkəmək. püşqəl. büsqəç. çörək

.  


piti 

 

pidə


.

 tipi


.

 

təpi



.

 

təpir



.

sıx


.

 

tıx



.

 

sıq



.

 

sağlam



.

  

pitiq 

 

pitik

büçülgə. sənəd. 



- 

pitik, kitab, 

kağızda olan alt sınır

: 

büğət

.

 



bağat. 

 

- 



pitikkitab 

havalısı



 



- 

qara qablı pitik

, kitab

: gizli, yasalı saxlanan dəfdər, kitab. 

 

-

 

pitik qapaqlanırkən



, yarp

aqların tutturmaqa işlənən arac

: 



ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

992 

qapbura. çapbura. 



 

- 

yuxu açma pitiyi

: uyuluq. yuxuluq. 

 

pitiq 

pitik

. 



{

 

( < bitik < bit

irmək


bağlamaq


)

.

 

neçə səyfənin birbirinə 



bitil

məsindən bağlanmasından əldə olan bükük



.

 

bağlı



.

 

ingiliscədədə 



''book'' 

sözü ''bükmək''

 

sözüynən birgədir



.

 

yaza. sehir. 



büyü

. cadu

}

.

 1

.

 

tikili. qadar. 



qədər

. 

yazı


. 

yazılı


.

 1

.

 

sənəd



. 

tapı


. bitik. 

1

. kitab. 



1

. qopun. qopan. -

 

ana pitik



, dəftər: kötük

.  


-

 lala pitik

: çatra patra: yalan yalnış

.

 

-

 

ingilizcəni çala patra 



qonuşur



pitiqsiz 

 

pitiksiz

kitabsız

. dinsiz. tinsiz 



(< tin: 

iç. mə‟nəviyyat



)

. keş. 


çek. çək. kövür. köfür. kovur. kavır. kafır. kafir. kafər. 

gavır


.

 

içiboş. inamsız. inancsız. imansız. qıldıqsız. 



qıldınsız. qıldımsız. insafsız. mürtəd. məssəbsiz.

 

pitləq



 

pitlək

. 

tıplaq

. 

təpcək qapısı



. 

tıxaq qapısı



. 

soba qapısı

.  

pix 

(

fars

)

 

 

<

 

bıq



bük

. çalpıq. göz poxu. 

 

pixtən 



(

fars

)

 

 

<

 

bıq



bük

. burmaq. bükmək.

  

piy 

 

iç yağı. yaqrı. yağrı. yağır. yağ

.  

piy 

 

qat yağ. 

 

piyala 

 

kovlac. ayaq. qədəh. 



 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

piyala 

 

sığraq. sığar. tasğıraq. ayağ. qədəh. kasa. ç

anaq. 

qədəh. bardaq. 



 

piyan 

 

burçi

.

 

içən, içgiyə vurğun



. 

burçu


. 

içən


. 

içgiyə vurğun

.  

piyata 

piyada

baydaq. 

qaraçι


. yayaq. yayav. 

yayanğ. yaylanğ. 

yaya. yaydaq.

 

yayaq. çıplaq.



 

piyqə

 

piygə

. 

at yarışı

.  


plansız

 

 

oylavsız. düşüncəsiz. 



-

 

yarı

 

pişmiş: çiyli biçli

.  


poca vurmaq 

 yalpa vurmaq. 

yelpəmək


. 

əsrəmək


.  

poçattırmaq

 

 



heçələşdirmək. heçləşdirmək. heçə çevirmək. 

 

poççu

 

 

boşçu. heççi. heççilik yanlısı. nehilist. 



 

poççuluq

 

 



boşçuluq

heççilik. yoxçuluq. nehilizm. 



- 

heççilik yanlısı

: 

poççu. heççi. boşçu. nehi

list.  


poçmək

 

 bucaq. 

qüşə


. 

çat


. sat. 

künc


. 

bürçük


. 

burış


. burc. bulunq. 

cünğk


.  

poq 

 

poxbok



1



box

.

 



pox

. dışqı. eşik. tərs. qaytı. qeyti. 



(<

 

qeytərmək

qaytarmaq

. geri bıraqmaq. 



)

qaqa. pisgil. 

pəsgil. atlıq. qazırat. mədfu'. 

- 

qara boq (pox)

: qarabük

zıp. qır. 



- 

göz

 poxu

: çapaq. 

- 

tavşan poxu: yararsız, faydasız 

nərsə. 


1

. 

güc, zor, ağır durum. 

- 

işlər 


poxdan

-

 poxdan 



pox1

. əksitici, yaman söz. 



- 

pox 

gədə. 


-

 pox 

gədənin biri 


ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

994 

pox.  

-

 pox atmaq

: ləkə, suç sürmək. bələmət. bulaşıqlamaq. 

 

-

 

pox edmək

işi pozmaq. əğritmək. 



 

-

 

pox götürüb gedir: bir yerin çox pis olduğun bəlirir. 

 

-

 

poxunu çıxarmaq

1

. pisliyin üzə qoymaq. ifşa edmək. 



1

bıqdırcasına nərsəni tikrarlayıb

 uzatmaq.  

-

 

poxun pıçax kəsməmək: çox qurra, kibirli olmaq. 

 

- 

poxunda mıncıq bulmaq

gərəksiz yerə dəğər vermək. 



 

-

 

poxuna pıçaq çəkmək: yersiz sınırlıq göstərmək. 

 

-

 poxu poxuna

: çox pis. pisi pisinə. 

 

-

 

poxa görə təzək

.  


-

 

pox yoluna gedmək: boşa yaşam sürmək. 

 

-

 

pox yemənin ərəbcəsi: aşırı uyarsızlıq. 

 

-

 

pox yemək

: 

yersiz, uyarsız davranmaq. qələt edmək. 

 

-

 

pox üstün pox



pox üstünə pox: çoz pis. 

 

-

 

pox tuluğu: pox boşqası, torbası: çox şişman, hoşur 

< 

qoşur 


<> qocur. dolqun.  

-

 

pox püsür: qıvır zıvır. gərəksiz ayrıntılar, təfərrüat. 

 

-

 

pox qarışdırmaq: gərəksiz işlərlə uğraşmaq. 

 

-

 

dəm



ir poxu

: dəmir çürüyü. 



-

 

dəli ilə yoldaş, yolda 



poxuna 

HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

bulaş.


  

-

 

gül poxa



 

düşsə yoxalar (poxalar

.), 



pox gülə düşsə, 

çoxalar



 



-

 

gül poxa düşsə yoxalar (poxalar

.), 

pox gülə

 

düşsə, 

çoxalar



 



-

 qarqa poxa qonmadan

: ertə 

(

yarın


) 

çox tezdən, erkən. 



 

- 

yoxsulun 

poxu üzündə bitər, varlının gülü

 

-

 

üzdən tox

, 

içdən pox

: 

iri yapılı, qara qafalı. yekə kündəli, içi 

kövrəli. iri qapalı, içi kavalı. yapısı iri, kof, boş içli. gözü qara 



(

böyük


)

, küflü qafa. kavalan. kalağan. çalağan. çağalan. 

qaqalan. qaqadan. qabalan. qabavan. qabadan.  

poq 

 

pox. 

ən 

(

cocuq dində



)

- 



(

cocuq dində



) 

ən edmək: pisləmək. 

sıçmaq. sışmaq. qaqalamaq. qaqıclamaq. qaqılamaq. 

qaqırlamaq. qaqışlamaq. qaqıtlamaq. 

 

poq 



pox

. 



(boq. buq. 

bük)

. ( < 



bük

.

 

bükmək

) 1

.

 

bük



. 

bükük


.

 

bağlı



. 

tələ


.

 

-

 

bilmədiyin işləyən 



poxa 

düşər


 (

bükə

tələ



)

.

 ( < )



.-

 

poxun 



çıxarmaq

pox < 



bük

bağlı



bağlısın, sandığın 

açmaq

)

.

 

-

 

çiğin

 

açmaq

içüzünü ortaya çıxarmaq



.

 

-

 pox 

püsür

< 

pürüz

.

 

bir nərsənin qırıntıları ayrıntıları töküntüləri



.

 1

buraş. artıq. qazuvat. töküntü. yıxıntı. 



pislik.

1

.

 

boq. buq. 



ARIN

 

Türkcə Etimoloji Sözlük



 

 

WWW.TURUZ.NET

 

996 

tərs


. pislik. 

1

. pas.

 

-

 

dəmir 


poxu1

.

 

pislik. nəcis. mürdar. 



1

.

 

zərər. pis bir işin sonucu. 



-

 buda sizin poxuz



.

 

-

 

sən öz 


poxuvu 

yığışdır hələ

.

 1



. kötü. pis. qolca. kübrə. pisliği. 

1

yen. yin. ən. qığ. yin



.

 

en. ən. qığ. xıx. qoyun pisliği, tərsi. 



-

 pox 



püsür: ərk

.

 

ərik



.

 

-

 

dəmir ərki: dəmir əriyi



.  

-

 

tavşan

 boqi ( poxu)

nə yazığı 



( 

zərəri


) 

nədə asısı 



( 

faydası


) 

toxunan 


kişi

.

 



 

-

 heyvan poxu

: təbi

.

 

təpi


.

 qumalaq


.

 komalaq


.

 

peşgil



.

 

qığ



.

 

kübrə 



(

.

 

gücləndirən nəsnə



)



poqböcəyi



 

 

poxböcəyi

. pis


liklə bəslənən böcək. 

 

poqqana 



 

poxxana

. d


ışqılıq. 

f

ışqılıq. 



 

poqlağı

 

 

poxlağı

. ayaqyolu.  



poqlamaq 

 

poxlamaq

. pox edmək. 



1

. işi pozmaq. əğritmək. yoldan 

edmək. 

1

. ləkələmək. 

 

poqlamaq 

poxlamaq

kirləmək. pisləmək. 

 

poqlanmaq 

 

poxlanmaq

. pislənmək. bulanmaq. kirlənmək. 

 

poqlanmaq 



poxlanmaq

. bulanmaq. 

kirlənmək 

(

yazda çay suları 

poxlanır

)

.  


poqlaşmaq

 

 

poxlaşmaq

. pisə, kötüyə gemək. 

 

poqlu 

 

poxlu

. işək. işiyən qulu. 

 


HƏSƏN BƏY HADİ

 

                                                                                                

TƏBRİZ

 

 

 



WWW.TURUZ.COM

 

poqlu 

 

poxlu

. pis.  



- 

iki ucu poxlu dəğənək: çözümü zor iş.

 

poqlu 

poxlu

. kifir. kirli. 

çökəng

li. boqurlu.  



poqluq 

 

poxluq



1

. pislik. 

1

. pis durum. quşqulu, qorxun durum. 



1

ayaqyolu. poxlağı. 



 

poqranq 

poğranğ

. 

güng

. 

güh


.

  

poqun 

 

gənc ərkək geyik. 

 

poqur 

poğur

. 



buğur

. buxur



1

.

 

dəvə ayqırı. 



1

.

 

qızqın dəvə. 



 

polad 

 

bolad. bulad. dolmuş. bərkimiş. q

ursaq.  

polat 

 

bolat

.

 bol


.

 

çox



.  

polat 

 

polad

. çəlik 

<

 

çalıq. 



 

pom 

 

(

 

p < > t ) tom

.

 tum



.

 

tüm



.

 1



.

 

bütün



. 

bir dəstə



.

1

. daxma.

 

gümə



. koma. 

qəbir


 ( < qab)

.

 

kümə



.

 1



. 

girdə


. top. 

1

. 

qalın


. 

yoğun


. 

tıknaz


. 

1

. 

təpəcik


. 

tümşük


. 

tünqqək


.

 

tünqək



. 

tümmək


. 

1

. 

iri parça



. 

kütlə


. 

yığın


Yüklə 24,78 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   124




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin