Tursun usarovich salimov jahon xalqlari etn ologiyasi

Uy-joylar. 
A n’anaviy turar joylar dehqonchilik aholisida keng 
saqlangan b oiib, voha va adirlarda ular to‘g‘ri burchakli loy yoki
86

---

toshdan qurilgan uylardir. Musulmon aholisida ichkari uyning ayollar 
iichun qismi va tashqari erkaklar tomoni an’anasi ham yaxshi saqlan­
gan. Kambag‘al dehqonlarda agar uy bir xonali bo‘lsa, u ham o ‘rtadan 
ehartli ravishda ayollar va erkak qismlariga boiingan.
Qishloq uylarida mebel ko‘p emas. Turklarda u karavot, xon- 
taxtadan sal balandroq stol va sandiqlardan iborat. Old Osiyoning 
dehqonchilik aholisida mebel bundan ham kam. Pol oilaning imkoni- 
yatlariga qarab kimda kigiz, gilamlar bilan to‘shalib, uning ustida 
o‘tirishgan, ovqatlanishgan, uxlaganlar. Yirik shaharlarda boylaming 
uylarida sharq va g‘arb an’analari mujassamlashgan.
Ko‘chmanchilar uylari turli xalqlarda turlicha. Jumladan, turk- 
manlar yig‘ma o‘tovlarda yashab, ulami yog‘och sinch, kigiz bilan 
yopishgan. Polga kigiz, gilamlar to'shalgan. 0 ‘tovning o‘rtasida 
taom tayyorlash uchun o‘choq qurilgan. Yozda osh-ovqat tashqarida, 
usti yopiq joyda bo‘lgan.
Old Osiyoning boshqa barcha ko‘chmanchilari chodirlarda ya­
shaydi. Yog‘ochdan ustunlar usti jun mato yoki brezent bilan yopila- 
di. Polga kigiz va gilamlar to‘shaladi. Chodiming egasi qancha boy 
bo‘Isa, u shuncha keng-mo‘1 boiadi. Uyning ichida qurol-aslaha, ot 
anjomlari va h.k.lar osib qo‘yiladi.
Chorvadorlaming uy-ro‘zg‘or buyumlari dehqonlamikidan deyar- 
li farq qilmaydi. Sababi har ikkisi idishlami bozorlardan xarid qiladi. 
Bu cho‘yan qozon, sopol, misdan idishlar, quritilgan qovoqdan idish­
lar va h.k.lar. Chorvadorlar teridan meshlarda yog‘ va qatiq saqla- 
shadi. Undan tashqari, har bir uyda u chodir boiadim i yoki hovli- 
uy, uning ayollar qismida piyolalar, choynaklar yoki qahva damlash 
uchun idishlar, yog‘ochdan kosalar boiadi.