çuvaltız çuvaldız. sıyıq. qıyıq. uzun, yoğun iğnə.
çüqüq çükük. küçük. güdük. kütük. çökən. it balası.
çüllü -çox çin çüllü: sıraçın. sıxaçın. (sıxıq açıq) sırburma. sığburma. çox əzik büzük. çox əğri büğrü.
çünq - çünğ dolu göl: tambalab (ləm bə ləb) dolu olan, dom dolu göl. {tınğ. dınğ. (çınğ. çinğ. çin. sınğ. sın. sinğ. sin. çıl. çil) başına artırıldığı sözə teyxalıq, doluluq anlamı artırır}.
çüntüq çüntük. cib.
çüntüyənə cibinə. - götürüb çüntüyənəsaldı: cibinə qoydu. (salmaq: içinə qoymaq) .
eqiz -olum ağ boya, ölüm qarası, bir evrəndir ekiz arası.
el -birquşam bir qəfəs içrə dururam, qırasan tellərini bu qəfəsin el bağırar sən kişisən. - dilin dolan başına, el qadasın al vədəsində!
-eldə düzər, el pozar, qulaq duyar göz görməz. (tapmaca). (söz) -iç geçirsə, güc gedər, dil ölürsə , el ölər. -kim vermiş yetimə malın, el yığıla alanmaz. -qırx ağızlıq el pozar, ara sözü ev pozar. -qırx el qıran gəlsə, ölümü çatan köçmüş -söz var el içində, söz var ev içində. -el içində, tanış tunuş arasında, sırayla savılan, verilən qonağlıq: gəzəgən, dolambac qonağlıq. soğduc. sovduc. -el şənliklərində yığılıb, əğlənən sayıl, açıq, böyük alan: saylağ. saylanğ. səyləğ. səylənğ. seylək. seyləğ. (sayılqa. saylanqa. səyləngə. seyingə. seyləngə. salyanğa). -hər elin vardı başı, bizdədə el daşdı başı. -yaxşılıqla elə özün tanıdan, alqış alıb el içində yüksələr. -el başçı: yolata. rəhbər. -eli düzən, eli pozan el başçı. - saçalıel: çox qollu, tayfalı millət. (saça: qol. budaq. şö'bə. inşiab. firqə). -ükəl yatsa el yatar, kahıl yatsa qal yatar. (ükəl: uka. dahi. zəki. ağil). (kahıl: gic. səfeh) -el içində gəzib bir törk, hünər göstərərək para toplayan: salman. sağman. səpmən. -el içində seçgin, güclü, bilgin kişi: saltan. başdağ. padşah. sultan.
elə fəqət. -elə sən gəl. -yaxşılıqla elə özün tanıdan, alqış alıb el içində yüksələr.
eləməkedəmək. - əl edəmək, eləmək: qol saltamaq, sallamaq. -başdan eləmək, atmaq: savanlamaq. savlamaq. savsaqlamaq. savqarlanmaq. -bir işi bir kərədə, yerli dibli eləmək: sıpqırmaq. çıpqırmaq.
eli -eli düzən, eli pozan el başçı. (el başçı: yolata. rəhbər).
enliənli. 1. sərbər. eninə sərik, gen olan. - sərbər gəzləmə: enli parça. 1. salqın. geniş. engin. açıq. - salqın yer: genişlik. açıq yer. yasdanaq. düzəngah. - enli parça: sərbər gəzləmə. (sərbər: eninə sərik, gen olan. ənli. enli) -atları edişə, törgəşə, törgüşə, idmana, yarışa öğrətmək üçün, ara ara düzülən enli taxdaların hər biri: sək. səkə. səxsə. -bir yerin çevrəsinə sınır kimi çəkilən enli taxda: sək. səkə. -enli iti piçaq çeşiti: saltur. çapqır. satur. -enli, güclü, iti, dayaqlı piçaq çeşiti: satur. çapur. -təkərli aracları arxasına vurulub, su, palçıq sıçramağı önləyən enli tikə: sapqal. çapqal. gilgir -yekə, enli yapraq: saya. - bu asmanın sayaların qır balacaları cücərsin. -saxsı, enli ağızlı qab: sağan. saxan. sağana. sehin. süt sağmağa, qurud əzəməyə yarar qab. tağar. mətirət. -az geniş, enli: salcan.
enməkinmək. sınmaq. azalmaq. düşmək. -ağır ağır enmek, girmek, etgiləmək, tə'sir edmək, içine işləyib girmək: sınğmaq. -aşağı düşmək, enmək, əğilmək: sallanmaq. yatmaq. çökmək. -yuxardan aşağı yağmaq, enmək: sağalmaq. sağılmaq.
ensəsintən -boşanmış arvad alma tulalıdan uzaq dur, boşanmış alsa biri, ensəsindən birin vur.
entəqendək. endik. salpal. səlpəl. çox az. bir az. - salpal yağmır çilədi. - düşün (naharı) çox yedim, axşam səlpəldə yeyəmmədim. -lap endək:lap az, çox az. silik. bir cıbbış. - silik qalmışdıki düşsün.
entər endər. endik. seyrək. səğrək. səkrək. seydəm. saldan. sayğan. kəm kəm. aralıqlı. arada bir. az tapılan, bulunan, görünən. nadir. azaraq. araraq. ayaraq. çox az. tənik. (# tünük) dar. qıt. qırtaq. nüdrətən. nadir halda. nadirən. ziyq. kovarğan (moğol) (# tovarğan: toğarğan: doğarğan: bolarğan. bol bol. sıx sıx. sulumlu. bərəkətli. saysız) (sınırlı. qısıtlı).
entiqendik. 1. endək. salpal. səlpəl. çox az. bir az. - salpal yağmır çilədi. - düşün (naharı) çox yedim, axşam səlpəldə yeyəmmədim. 1. endər. seyrək. səğrək. səkrək. seydəm. saldan. sayğan. kəm kəm. aralıqlı. arada bir. az tapılan, bulunan, görünən. nadir. azaraq. araraq. ayaraq. çox az. tənik. (# tünük) dar. qıt. qırtaq. nüdrətən. nadir halda. nadirən. ziyq. kovarğan (moğol) (# tovarğan: toğarğan: doğarğan: bolarğan. bol bol. sıx sıx. sulumlu. bərəkətli. saysız) (sınırlı. qısıtlı). - endik duyulan, hiss olunan: hiss olunur olunmaz.
entirilmətən -alçaq görməz ucalmaz, endirilmədən ər olmaz, duzlu sudan buz olmaz.
entirmək endirmək. sallamaq. düşürmək. düşlətmək.
eriq -erkən erkən, erik erik, dan ertə, sabah sabah əsən oxşac (oxşayıcı), sıvayan, yumşaq yel: saba. sıba. sıva. sıya. (< sıyamaq: sığamaq: oğub, sürərək yağlamaq, oxşamaq). - sıya əssə açar qunçə könül.
erqəq -erkək üçün mutlu seviş birinci, qadın üçün mutlu seviş sonuncu -keşgə qadın çığırmasın, erkək əli çırpmasın -( ey başı yerində olan, işə erkən başla). -sağat baş, ertən bas. (sağat:sağlam. sağan. sağlıqlı). -erkən erkən, erik erik, dan ertə, sabah sabah əsən oxşac (oxşayıcı), sıvayan, yumşaq yel: saba. sıba. sıva. sıya. (< sıyamaq: sığamaq: oğub, sürərək yağlamaq, oxşamaq). - sıya əssə açar qunçə könül. -çox erkən: sabah korunda. çağan koru. alatoranda.
ermək - sıpışquluermək: aradan çıxmaq.
ertə -erkən erkən, erik erik, dan ertə, sabah sabah əsən oxşac (oxşayıcı), sıvayan, yumşaq yel: saba. sıba. sıva. sıya. (< sıyamaq: sığamaq: oğub, sürərək yağlamaq, oxşamaq). - sıya əssə açar qunçə könül.
ertəqiertəki. macəra. nəğil. - salertəki: uzun macəra, nəğil. (sal:uzun). - salertəki: uzun macəra, nəğil. - saloyun: uzun oyun. - sal yol.
ertən -sağat baş, ertənbas. (sağat:sağlam. sağan. sağlıqlı). ( ey başı yerində olan, işə erkən başla).
erti - erti yox geci yox: tezi yox geci yox.
ertinqin səhər çağı. - ertingin çis çis yağış yağırdı.
ertinlə -dünü günə bağlamar!, günü tünə, tün ertinlə yarınar!. (bağlamar!: bağlama!. bağlac qılma!).