33-mavzu: Vaqtni qadrlash. Kun shiori:“Vaqt eng bebaho xazina”
Maqsad: Vaqt nima? Vaqtni qadriga yetishni oquvchilar ongiga singdirish.
Ozini ozi rivojlantirish kompetensiyasi doimiy ravishda oz-ozini jismoniy, manaviy, ruhiy, intellektual va kreativ rivojlantirish, kamolotga intilish, hayoti davomida mustaqil oqib-organish, kognitivlik konikmalarini va hayotiy tajribani mustaqil ravishda muntazam oshirib borish, oz xatti-harakatini muqobil baholash va mustaqil qaror qabul qila olish konikmalarini egallash.
Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bolish hamda foydalanish kompetensiyasi aniq hisob-kitoblarga asoslangan holda shaxsiy, oilaviy, kasbiy va iqtisodiy rejalarni tuza olish, kundalik faoliyatda turli diagramma, chizma va modellarni oqiy olish, inson mehnatini yengillashtiradigan, mehnat unumdorligini oshiradigan, qulay shart-sharoitga olib keladigan fan va texnika yangiliklaridan foydalana olish layoqatlarini shakllantirish.
Natija: O’quvchilarning erkin fikrlashi, tassurotlari va olgan xulosasi.
Foydalanadigan ko’rgazmali qurollar: O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning: Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz, Erkin va farovon, demokratik Ozbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz”, Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini taminlash-yurt taraqqiyoti va xalq farovonligini garovi, Manaviyat yulduzlari,Abdulla Oripov Adolat ko’zgusi, Pedagogika, shiorlar, plakatlar, devoriy gazetalar, slaydlar, tarqatma materiallar.
O’qituvchi:
Ko’cha-ko’yda qayergadir shoshilayotgan, jo’shqin hayot bilan yashayotgan insonlarni uchratib qolamiz. Yana ba’zida kun boyi televizor qarshisida yastalanib yotgan, yoki tinimsiz kompyuter o’yinlari-yu, ishtimoiy saytlarda sayr qiladigan, mobil telefonini kovlashtirib vaqtini behudaga sarvlashni xush ko’radigan yoshlarni uchratib qolamiz. Shunday paytlarda aqlli va donishmand kishilar umrni qadrlab, undan unumli foydalanishga harakat qilganlarini eslatib otamiz. Bir
faylasuf shunday degan: «Vaqt bizning eng arzon va ayni vaqtda eng qimmatbaho
mulkimizdir, chunki vaqt tufayli biz hamma narsaga erishamiz». Darhaqiqat, tanamizga kirib-chiqayotgan har bir nafas bizni abadiy tark etayotgan betakror vaqtimizning ifodasidir.
Abul Faroj: «Odam tabiatan qiziq yaratilgan, boyligini yoqotsa xafa boladiyu, umri zoe ketayotganiga esa parvo qilmaydi», degan.
Abu Homid Gazzoliy yigirma tort soatni yigirma tort xazina, degan. Qachonki, bu xazinadan
birining eshigi ochilsa, yo yaxshi, yo yomon amallar korinadi. Yana birining eshigi ochilsa, na yaxshi va na yomon amallar bolmas ekan. Bunisi hech amal qilmay zoe otkazilgan vaqt bolib, undan egasi qimmatli vaqtini boy berganidan qattiq afsuslanar ekan. Shu bois, yigirma tort xazinani na ozi va na boshqalar uchun befoyda amallar evaziga sovurish aqli raso kishining ishi emas. Otgan ulug zotlar umrga loqayd qaramagandan tashqari nafsini tergab, har kunini qanday otkazgani va bundan qanchalik manfaat yetishini tafakkur qilib turishgan.
Shayx Najmiddin Kubro vaqtni qilichga oxshatib, shunday degan: Vaqt keskir bir qilichdir. Agar keskir bolmasaydi, anglab idrok etguningcha seni kotardi. Holbuki, u keskir bir qilich harakati ila hukmini ado aylar.
Sheriyat mulkining sultoni Alisher Navoiy inson umrini bebaho xazinaga qiyoslab, uning qadr-qimmatini togri anglashga alohida etibor qaratadi. Ul zot har bir nafas va daqiqani duru gavharlar bilan teng korib, undan oqilona foydalanish lozimligini uqtiradi. Chuqurroq fikr qilsak, bir lahzalik yashash hadisini bilmagan kishi butun hayoti davomida togri yashay olmaydi. Inson
boylikni juda misqollab va sabr-toqat bilan qolga kiritadi. Shuningdek, inson sarf
qilib turgan vaqt ham shunday qadrli boylik. Biroq u bu boylikka mehnatu
zahmat chekib erishmagani bois, qadriga yetmaydi.