Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı
Cədvəl 13 . XBT-O kodları ilə ÜST-nin
Yüklə 10,45 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Cədvəl 13 . XBT-O kodları ilə ÜST-nin hematopoetik və limfoid törəmələrinin təsnifatı , yenilənmiş (4-cü nəşr, 2008) (9) XBT-O-3 ÜST-nin üstünlük verdiyi termin Miyeloproliferativ yenitörəmələr 9964/3 9875/3 Xronik eozinofil leykemiya, ƏGO Xronik miyelogen leykemiya, 9963/3 9740/1 9962/3 9740/1 9742/3 9740/3 9975/3 9950/3 9961/3 9740/1 9741/3 BCR/ABL1 müsbət Xronik neytrofil leykemiya Dərinin mastositozu İdiopatik trombositemiya Dəridən kənar mastositoz Tosqun hüceyrəli leykemiya Tosqun hüceyrəli sarkoma Miyeloproliferativ yenitörəmə, təsnif olunmayan Həqiqi polisitemiya Birincili miyelofibroz Dərinin tək mastositomaları Sistemli mastositoz Eozinofiliya və PDGFRA, PDGFRB, FGFR1 genlərinin anomaliyası ilə keçən miyeloid və limfoid yenitörəmələr 9967/3 9 FGFR1 anomaliyası ilə miyeloid və 9965/3 9 9966/3 9 965/3 limfoid yenitörəmələr PDGFRA yerdəyişməsi ilə miyeloid və limfoid yenitörəmələr PDGFRA yerdəyişməsi ilə miyeloid yenitörəmələr Miyelodisplastik/miyeloproliferativ yenitörəmələr 9876/3 Atipik xronik miyeloid leykemiya, 9945/3 9946/3 9975/3 BCR – ABL mənfi Xronik miyelomonositar leykemiya Yuvenil miyelomonositar leykemiya Miyelodisplastik/miyeloproliferativ yenitörəmələr, təsnif olunmayan 9982/3 Üzüyəbənzər sideroblastlı refrakter anemiya Miyelodiplastik sindrom lar 9986/3 5q-nin silinməsi (5q-) sindromu ilə 9989/3 9980/3 9983/3 9982/3 9985/3 9985/3 9991/3 9992/3 keçən miyelodisplastik sindrom Miyelodisplastik sindrom, təsnif olunmayan Refrakter anemiya Həddən artıq blast hüceyrələrlə müşayiət olunan refrakter anemiya Üzüyəbənzər sideroblastlarla refrakter anemiya Çoxşaxəli diaplaziyalı refrakter sitopeniya Uşaqlarda refrakter sitopeniya Refrakter neytropeniya Refrakter trombositopeniya XBT-O-3 ÜST-nin üstünlük verdiyi termin Kəskin miyeloid leykemiya (KML) və onunla əlaqəli yenitörəmələr Təkrar olunan genetik anomaliyalarla keçən kəskin miyeloid leykemiya (KML) 9911 /3 t(1;22) (p13;q13) ilə kəskin miyeloid leykemiya (meqakarioblastik); RBM15-MKL1 9871/3 Kəskin miyeloid leykemiya, inv(16) (p13;q22) və ya t(16,16) (p13.1;q22) CBFB-MYH11 9869/3 Kəskin miyeloid leykemiya inv(3)(q21;q26.2) və ya t(3.3) (q21;q26.2); RPN1-EVI1 9896/3 Kəskin miyeloid leykemiya, t(8;21)(q22;q22); RUNX1-RUNX1T1 9897/3 Kəskin miyeloid leykemiya, t(9;11) (p22;q23); MLLT3-MLL 9866/3 Kəskin promiyelositar leykemiya, t(15;17)(q22;q12); PML/RARA 9865/3 Kəskin miyeloid leykemiya t(6;9) (p23;q34); DEK-NUP214 9895/3 9895/3 Miyelodisplaziyaya uyğun dəyişiklik- lərlə kəskin miyeloid leykemiya 9920/3 9920/3 Müalicə ilə əlaqədar miyeloid yenitörəmələr 9861/3 98 Kəskin miyeloid leykemiya, ƏGO 9891/3 Kəskin monoblastik və monositar leykemiya 9872/3 Minimal diferensiasiyalı kəskin miyeloid leykemiya 9873/3 Qeyri-yetkin hüceyrəli kəskin miyeloid leykemiya 9874/3 Yetkin hüceyrəli kəskin miyeloid leykemiya 9867/3 Kəskin miyelomonositar leykemiya 9840/3 Kəskin eritroid leykemiya 9910/3 Kəskin meqakarioblastik leykemiya 9870/3 Kəskin bazofil leykemiya 9931/3 Miyelofibrozla müşayiət olunan kəskin panmiyeloz 9930/3 Miyeloid sarkoma Daun sindromu ilə əlaqədar miyeloid proliferasiyalar 9898/1 Tranzitor anormal miyelopoez 9898/3 Daun sindromu ilə assosiasiya olunmuş miyeloid leykemiya 9727/3 Blast plazmasitoid dendrit hüceyrəli yenitörəmə Qarışıq hüceyrəli kəskin leykemiya 9801/3 Kəskin diferensiasiya olunmamış 9807/3 9808/3 leykemiya t(v;11q23) ilə qarışıq fenotipli kəskin leykemiya; MLL yerini dəyişən Qarışıq fenotipli kəskin leykemiya, B/miyeloid, ƏGO ...................................................................................................................................................................... 15 XBT-O təsnifat sisteminin 3-cü nəşrinin formatı və quruluşu XBT-O-3 ÜST-nin üstünlük verdiyi termin 9809/3 Qarışıq fenotipli kəskin leykemiya, 9806/3 T/miyeloid, ƏGO t(9;22)(q34;q11.2); BCR-ABL1 ilə qarışıq fenotipli kəskin leykemiya Kod yoxdur Təbii killer hüceyrəli limfoblastik leykemiya/limfoma Sələf limfoid yenitörəmələr 9815/3 Hiperdiploid ilə B limfoblastik leykemiya/limfoma 9816/3 Hipodiploid ilə B limfoblastik leyke- miya /limfoma (Hipodiploid ALL) B limfoblastik leykemiya/limfoma təkrarlayan genetik anormalıklar 9818/3 t(1;19)(q23;p13.3) ilə B limfoblastik leykemiya /limfoma; E2A-PBX1 (TCF3-PBX1) 9814/3 t(12;21)(p13;q22) ilə B limfoblastik leykemiya /limfoma; TEL-AML1 (ETV6-RUNX1) 9817/3 t(5;14)(q31;q32) ilə B limfoblastik leykemiya /limfoma; IL3-IGH 9812/3 t(9;22)(q34;q11.2); BCR-ABL1 ilə B limfoblastik leykemiya/limfoma 9813/3 t(v;11q23) ilə B limfoblastik leyke- miya /limfoma; MLL yerini dəyişən 9811/3 B limfoblastik leykemiya/limfoma, ƏGO 9837/3 Sələf T-hüceyrəli limfoblastik leykemiya Yetkin B-hüceyrəli yenitörəmələr 9737/3 9680/3 ALK pozitiv iri B-hüceyrəli limfoma Təsnif olunmayan B-hüceyrəli lim- 9596/3 9833/3 9687/3 9823/3 9680/3 9699/3 9734/3 9690/3 9940/3 9762/3 9712/3 XBT-O-3 ÜST-nin üstünlük verdiyi termin 9766/1 Limfoid qranulomatoz 9671/3 Limfoplazmasitar limfoma 9673/3 Mantiya hüceyrəli limfoma 9699/3 Düyünlü marginal zonanın limfoması 9591/3 Bədxassəli qeyri-Hockin limfoması, ƏGO, Dalaq B-hüceyrəli limfoma /leykemiya, təsnif olunmayan 9732/3 Plazma hüceyrəli miyeloma 9735/3 Plazmablastik limfoma 9597/3 Follikul mərkəzinin birincili dəri limfoması 9678/3 Birincili süzülmüş limfoma 9679/3 Divararalığının (timusun) iri B-hüceyrəli limfoması 9731/3 Sümüyün plazmasitoması 9689/3 Dalağın marginal zonasının B-hüceyrəli limfoması 9688/3 T-hüceyrəli / histositlərlə zəngin iri B-hüceyrəli limfoma 9761/3 Valdenstrom makroqlobulinemiyası Yetkin T-hüceyrəli və NK-hüceyrəli yenitörəmələr 9827/3 Yetkin T-hüceyrəli leykemiya 9948/3 9702/3 9714/3 9705/3 9831/3 9717/3 9719/3 9716/3 9725/3 9718/1 9700/3 9702/3 9718/3 9709/3 9726/3 9701/3 9708/3 9724/3 9831/3 Kod yoxdur 9738/3 foma ilə orta xüsusiyyətli diffuz iri B- hüceyrəli limfoma arasında olan Berkit limfoması İri B-hüceyrəli limfoma ilə klassik Hockin limfoması arasında olan orta xüsusiyyətli təsnif olunmayan B-hüceyrəli limfoma Prolimfositar leykemiya, B-hüceyrə tipli Berkit limfoması, ƏGO Xronik limfositar leykemia / kiçik limfositar limfoma Diffuz iri B-hüceyrəli limfoma (DLBHL), ƏGO Selikli qişanın limfoid toxumasının ekstronodal marginal zonasının limfoması Plazmasitoma, ekstramedullyar (sümük iliyindən kənar) Follikulyar limfoma, ƏGO Tüklü hüceyrəli leykemiya Ağır zəncirin xəstəliyi (alpha, gamma, mu) Damardaxili iri B-hüceyrəli limfoma HHV8-bağlı multisentrik Kastelman xəstəliyi ilə yaranan iri B-hüceyrəli limfoma 9834/3 /limfoması (HTLV-1 müsbət) Aqressiv NK-hüceyrəli leykemiya Anaplastik iri hüceyrəli limfoma, ALK neqativ Anaplastik iri hüceyrəli limfoma, ALK pozitiv Angioimmunnoblastik T-hüceyrəli limfoma NK-hüceyrəli xronik limfoproliferativ pozğunluq Enteropatiya ilə əlaqədar T-hüceyrəli limfoma Ekstranodal NK/T-hüceyrəli limfoma, burun tipli Hepatosplenik T-hüceyrəli limfoması Hydroa vacciniforme tipli limfoma Limfomatoid papulyoz Göbələyəbənzər mikoz Periferik T-hüceyrəli limfoma, ƏGO Dərinin birincili anaplastik iri hüceyrəli limfoması Dərinin birinciili T-hüceyrəli limfoması Dərinin birincili qamma-delta T-hüceyrəli limfoması Sezar sindromu Dərialtı pannikulitəbənzər T-hüceyrəli limfoma Uşaqlıq dövrünün sistemli EBV pozitiv T-hüceyrəli limfoproliferativ pozğunluğu T-hüceyrəli iri dənəvər limfositar leykemiya Prolimfositar leykemiya, T-hüceyrə tipli 16 Onkoloji Xəstəliklərin Beynəlxalq Təsnifatı, üçüncü nəşr, birinci baxış XBT-O-3 ÜST-nin üstünlük verdiyi termin Hockin limfoması 9650/3 Hockin limfoması, ƏGO Limfomatoid papulyoz 9653/3 Limfositlərin üzülmə variantı Hockin limfoması, ƏGO 9651/3 Limfositlərin zənginliyi variantı Hockin limfoması 9652/3 Qarışıq hüceyrəli variant Hockin limfoması, ƏGO 9659/3 Limfositlərin üstünlüyü ilə keçən düyünlü Hockin limfoması 9663/3 Düyünlü skleroz, Hockin limfoması, ƏGO Histiositik və dentritik hüceyrəli yenitörəmələr 9759/3 Disseminasiya olunmuş yuvenil XBT-O-3 ÜST-nin üstünlük verdiyi termin 9757/3 9757/3 Qeyri-müəyyən dendrit hüceyrəli şiş İnterdigitasiya edən dendrit hüceyrəli 9751/3 sarkoma Langerhans hüceyrəli histiositoz 9756/3 9657/3 Langerhans hüceyrəli sarkoma Dentrit hüceyrəli müəyyən olunmayan şişlər Transplantasiyadan sonra limfoproliferativ pozğunluq (TSLP) * 9971/1 * Klassik Hockin limfoması TSLD tipi İnfeksion mononukleoz TSLD kimi Monomorfik TSLD (B-və T-NK 9971/1 9971/1 9971/1 hüceyrə tipi) Plazmasitik hiperplaziya Polimorfik TSLD Transplantasiyadan sonra limfoproliferativ pozğunluq 3.12. XBT-O-nun limfoma və leykemiya bölmələrinin istifadəsi 3.12.1. Sinonimlərin istifadəsi XBT-O-nun 2-ci nəşrində xəstəlik halları hazırda qüvvədə olan istənilən təsnifat sistemlərində mövcud olan, habelə köhnəlmiş terminlərin kodlaşdırılması əsasında aparılıb. Bu isə informasiya bazalarında toplanan məlumatların müqayisəsini xeyli çətinləşdirmişdir. XBT-O-nun 3-cü nəşrində ÜST-nin hematoloji bəd- xassəli törəmələrin təsnifatı əsas götürülüb, lakin digər təsnifat sistemlərində istifadə edilən terminlər də əlavə olunub ki, tarixi məlumatların analizi mümkün olsun. Bəzi hallarda ÜST-nin verdiyi terminlə digər təsnifat sistemlərinin verdiyi terminlər sinonim olmaya bilər, lakin bu sahədə olan ekspertlər hesab edir ki, əksər hallarda xəstəliklərin böyük hissəsi eyni kateqoriyaya daxildir. 3.12.2. XBT-10 ilə uyğunluq XBT-10 ilə uyğunluğu təmin etmək üçün XBT-O-nun 3-cü nəşrində hematoloji kodlaşdırılması ÜST-nin təsnifatından fərqləndirilib. B-hücey- rəli xronik limfositik leykemiya və B- hüceyrəli kiçik limfositik limfomaya fərqli kodlar verilib. Hazırda isə bu iki patologiyanın eyni xəstəliyi təmsil etdiyi məlumdur və bu səbəbdən onları təsvir edən kateqoriyalar birləşdirilib. Eyni ilə limfoblastik limfoma və kəskin limfoblastik leykemiya da hazırda eyni xəstəlik kimi qəbul edilir, lakin onların hər birinə ayrıca fərqli kod verilib. 3.12.3. İmmunfenotopik məlumat Hüceyrə markerlərinin təyini texnologiyalarının istifadəsi hemato- patologiya elminin inkişafına səbəb olmuş və bu yüksək səviyyəli diaqnostik dəqiqliyə nail olmaq imkanı yaratmışdır. ÜST təsnifatında törəmə- nin yaranmış olduğu hüceyrə xətti diaqnostik termindən bəllidir. Misal üçün, follikulyar limfoma B-hücey- rənin bədxassəli törəməsidir. Yeganə olaraq bu yanaşma limfoblastik Kod yoxdur 9758/3 9755/3 ksantoqranulyoma Fibroplastik retikulyar hüceyrəli şiş Follikulyar dendrit hüceyrəli sarkoma * Bu törəmələr müvafiq olaraq ya leykemiya, ya da limfoma kimi təsnif olunur və onlara uyğun XBT-O morfologiya kodu təyin edilir. Histiositar sarkoma ____________________________________________________________________________ 17 leykemiya və limfoblastik limfomaya şamil edilmir, belə ki, bu törəmə hallarında da hüceyrə xəttinin (T- və ya B-hüceyrə) əlavə olaraq qeyd edilməsi tələb olunur. XBT-O-nun 2-ci nəşrində bu tamamilə fərqli olub, belə ki, həmin nəşrdə istifadə edilmiş terminlər hüceyrə xəttinin təyini baxımından çox vaxt ikili məna daşıyırdı. XBT-O-nun 3-cü nəşrində hüceyrə xətti morfologiya kodunun 4- cü rəqəmi ilə müəyyən edilir və əlavə 6-cı rəqəmə ehtiyac yaranmır. Lakin xərçəng xəstəliklərinin registrlərində əlavə 6-cı rəqəmdən istifadəyə bəzən üstünlük verilir. 3.12.4. Sitogenetik məlumat Sitogenetika və molekulyar bioloji məlumat hazırda haematoloji bədxassəli törəmələrin diaqnostika- sında mühüm əhəmiyyətə malikdir. XBT-O-nun bu nəşrində kəskin myeloid leykemiyanın altqrupları əlavə edilmişdir ki, bunlar da sitogenetik pozuntulara əsaslanıb. Əgər sitogenetik və ya molekulyar bioloji pozuntular laborator hesabatda qeyd edilirsə, təsnifatda həmin məlumat FAB morfoloji növü ilə müqayisədə üstünlük təşkil edir. 4. Topoqrafiya və morfologiyanın kodlaşdırılması qaydaları 4.1. XBT-O-nun 3-cü nəşrindən istifadə etməklə kodlaşdırmanın əsas qaydalarının xülasəsi XBT-O təsnifat sisteminin 2-ci nəşrində verilmiş müvafiq rəqəmlər üçün 14-cü Cədvələ baxın. QAYDA A. Topoqrafik regionlar və dəqiqləşdirilməmiş nahiyələr: əgər diaqnozda törəmənin toxuma mən- şəyi göstərilmirsə, “ƏGO” əvəzində hər bir dəqiqləşdirilməmiş nahiyəni əlifba göstəricisində təklif edilən müvafiq kodla kodlaşdırın. Də- qiqləşdirilməmiş nahiyələr, məsələn, “yuxarı ətraf” bir neçə toxumadan ibarət olur. Məsələn, “yuxarı ətrafın yastı hüceyrəli karsinoması” C76.4 (yuxarı ətraf, ƏGO) kimi deyil, C44.6 (yuxarı ətraf dərisi) kimi kodlaş- dırılmalıdır. Kodlaşdırma təlimatla- rının 4.2.4 bölməsinə baxın. Bu qayda üzrə bir neçə istisna mövcuddur: məsələn, çənə və alın, belə ki, bu na- hiyələr əsasən dəridən təşkil olunduğu üçün onların ƏGO kateqoriyası da dəriyə aid edilir. QAYDA B. Sözönləri: Əgər topoqrafik nahiyənin adının qarşı- sına peri-, para- və ya bənzər kimi XBT-O-da xüsusi göstərilməyən sözönləri əlavə edilmişsə, törəmənin mənşəyi spesifik toxumanın göstəril- diyi hallar istisna olmaqla, nayihəni müvafiq dəqiqləşdirilməmiş C76 altkateqoriyası ilə kodlaşdırın. Bu ümumi qayda həmçinin “sahə” və ya “region” kimi qeyri-dəqiq ifadələrə də aiddir. Səhifə 22-də verilən kodlaşdırma təlimatlarına nəzər salın. QAYDA C. Bir neçə topoqrafik kateqoriya və ya altkateqoriyanı əhatə edən şişlər: Şiş iki və ya daha artıq kateqoriyanı və ya alt- kateqoriyanın hüdudlarını əhatə edirsə və əmələgəlmə mənbəyi müəyyən edilə bilmirsə, “.8” altkateqoriyanı tətbiq edin (Səhifə 24- də verilən kodlaşdırma təlimatlarına nəzər salın). XBT-9 ilə müqayisədə XBT-10-da yenitörəmələr üçün daha çox sayda kateqoriya ayrılmış əvvəllər üçrəqəmli şəkildə ifadə edilən bəzi kateqoriyalar iki ədəd üçrəqəmli kateqoriya ilə əvəz edilmişlər. Həmin .8 kateqoriyanın siyahısı üçün Topoqrafiya və morfologiyanın kodlaşdırılması qaydaları 18 “Kodlaşırma təlimatları”nda verilən Cədvəl 17-yə nəzər salın. QAYDA D. Limfomaların to- poqrafik kodları: Əgər limfoma limfa düyünlərindən inkişaf edirsə, onu C77.0 ilə kodlaşdırın. Əgər limfoma bir neçə limfa düyünü regionunu əhatə edirsə, onu C77.8 kimi (çoxsaylı regionların limfa düyünləri) kod- laşdırın. Düyündən kənar (ekstra- nodal) limfomaları yarandığı toxumaya (bu, biopsiyanın aparıldığı nahiyə olmaya da bilər) görə kodlaşdırın. Əgər limfomanın na- hiyəsi qeyd edilmirsə və ekstranodal olmasına şübhə varsa, onu C80.9 kimi (naməlum birincili nahiyə) kodlaş- dırın. 24-cü səhifədə kodlaşdırma təlimatlarına nəzər salın. QAYDA E. Leykemiyalara dair topoqrafik kodlaşdırma: Miyeloid sarkoma (9930/3) istisna olmaqla, bütün leykemiyaları C42.1 kimi (sümük iliyi) kodlaşdırın. 25-ci səhifədə kodlaşdırma təlimatlarına nəzər salın. QAYDA F. Morfologiyada dav- ranış kodu: XBT-O-da dəqiq termin göstərilməsə belə, yenitörəmənin davranışını təsvir edən 5-ci simvoldan istifadə edin. Bu kodun istifadəsi 26-28-ci səhifələrdəki kod- laşdırma təlimatlarında və 29-cu səhifədə Cədvəl 20-də (matriks) göstərilir. XBT-O-da dəqiq termin göstərilməsə belə, davranışı ifadə edən 5-ci simvoldan istifadə edilməlidir. Məsələn, diaqnoz olaraq “xoşxassəli xordoma” 9370/0 kimi kodlaşdı- rılmalıdır. Əgər hüceyrənin davra- nışının XBT-O-da göstərilən davra- nışdan fərqləndiyini qeyd edirsə, patoloqun göstərdiyi kod istifadə edilməlidir. QAYDA G. Dərəcə və ya diferensiasiya kodu: Diaqnozda verilmiş ən yüksək dərəcə və ya diferensiasiya kodundan istifadə edin. Solid şişlərin diferensiasiyası üçün altıncı rəqəmin istifadə edilməsi (səh. 30, Cədvəl 21) 29-31-ci səhifələrdə kodlaşdırma təlimatlarında izah edilir. Əgər diaqnozda iki müxtəlif dərəcə və ya diferensiasiya qeyd edilirsə (məsə- lən, “aşağı və yüksək diferensiasiyalı” və ya II-III dərəcə), daha yuxarı diferensiasiya kodunu istifadə edin. Həmçinin altıncı rəqəm limfoma və leykemiyaların (Cədvəl 22, səh. 31) mənşəyini təşkil edən hüceyrəni göstərmək üçün də istifadə edilə bilər. Belə limfatik və hemopoetik xəstə- liklərdə, T hüceyrəsi (kod 5), B hüceyrəsi (kod 6), sıfır hüceyrə (kod 7) və NK hüceyrəsi (kod 8) 1-4-cü dərəcə kodları üzərində üstünlük təşkil edir. QAYDA H. Nahiyəyə aid morfoloji terminlər: Diaqnozda topoqrafik nahiyə göstərilmirsə, təyin edilmiş topoqrafik koddan istifadə edin. Əgər şişin başqa nahiyədə meydana gəlməsi məlumdursa, həmin topoq- rafik koddan istifadə edilməməlidir. Nahiyələr üçün spesifik kodlar eyni yerdə və ya toxumada yaranan yenitörəmələrdə morfoloji termin- lərdən sonra mötərizə içərisində qeyd edilir. Məsələn, “retinoblastoma” (C69.2). Əgər diaqnozda nahiyə qeyd edilmirsə, təklif edilən koddan istifadə edin. Əgər verilən nahiyə şişin morfoloji növü üçün qeyd edilmiş nahiyə üzrə spesifik koddan fərqlidirsə, verilən nahiyəyə aid kodu istifadə edin. Bu, yalnız verilən nahiyədəki yenitörəmənin metastaz olmadığı dəqiqləşdirildikdən sonra edilməlidir. Onkoloji Xəstəliklərin Beynəlxalq Təsnifatı, üçüncü nəşr, birinci baxış 19 Bəzi nahiyələrdə yalnız üç simvollu kodlar, məsələn, C44._ (dəri) istifadə edilir, çünki müvafiq dördüncü rəqəm qabaqcadan müəyyən edilə bilmir. 31-33-cü səhifələrdə kodlaşdırma təlimatlarına nəzər salın. Bəzi yenitörəmələr hər hansı topoqrafik nahiyəni bildirən adlara malikdir (psevdotopoqrafik morfoloji termin- lər), lakin kodlaşdırma heç də həmişə bu adlara istinadən aparılmamalıdır. Məsələn, öd axacağının karsinoması çox vaxt qaraciyərdaxili öd axacağında yaranan şişi təsvir edir (C22.1). 31-ci səhifədə verilən kodlaşdırma təlimatlarına nəzər salın. Yüklə 10,45 Kb. Dostları ilə paylaş:
|