1.Nitqə yiyələnməyə hazırlıq mərhələsi: təxminən 2 aydan 11 aya qədər olan dövrü əhatə edir.
2.Dilin psixi-hissi mənimsənilməsi mərhələsi: 11 aydan təxminən 1 il 7 aya qədər olan dövrü əhatə edir.
3.Dilin qrammatik quruluşuna yiyələnmək mərhələsi: 1 yaş 7 aydan təxminən 3 yaşa qədər olan dövrü əhatə edir.
Uşaq normal inkişaf etdikdə, anadan olduqdan 2-3 ay sonra a, o, u, səslərinə bənzər, aydın olmayan səslər ifadə etməyə başlayır. 6-7 aylıq uşaq də, ba, nə hecalarını ifadə edir. Bunlar çox təkrar edildikdə də-də, ba-ba, nə-nə kimi sözlər eşidilir. 8 aylıq uşaq səsin intonasiyasını qavraya bilir, ona müraciətlə və yaxud məzəmmətlə deyilən sözləri bir-birindən fərqləndirir. Uşağı oxşadıqda sevinir, gülümsəyir, qığıldayır, ona hirsləndikdə isə dodağını büzür, inciyir və ağlamağa başlayır. Uşaqlarda emosiyalar çox dəyişkən olur. Belə ki, onların ağlamalarını gülməklə, şadlığını başqa bir halla əvəz etmək çox asandır.
Nitqə hazırlıq mərhələsində uşağın nitqində 10-dan 45-ə kimi söz ehtiyatı olur ki, bunlardan 10-15 sözü normal tələffüz edir. Uşağın nitqində olan sözlər passiv və fəal olur. Yəni uşağın başa düşdüyü sözlər passiv, danışıqda işlətdiyi sözlər isə fəal olur. Həyatının birinci yarım ilindən başlayaraq çağada yaşlılarla qarşılıqlı ünsiyyət prosesində özü haqqında təsəvvür yaranır və uşaqda özünüdərketmə formalaşır.
Dostları ilə paylaş: |
