Óìóìèé ÿêóíèé íàçîðàò ñàâîëëàðga-javob. “Parazitologiya” fani, u
24._Miksosporidiya tipi vakillari va ularning tuzilishi, ko’payishi, keltirib chiqaradigan kasalliklari.Tipiyaqin-yaqinga qadar sporalilar tipi bilan qo‘shib o‘rganilar edi. Lekin ularning tuzilishi va rivojlanish sikli har tomonlama chuqur o‘rganilgach, morfologik va fiziologik jihatdan sporalilardan farq qilishini hisobga olib, miksosporidiyalami mustaqil tip darajasiga ko‘tarishga imkon yaratildi. Miksosporidiyalarda vegetativ va generativ yadrolar borligi, sporalari ko‘p hujayrali murakkab tuzilishga ega ekanligi aniqlandi. Yana shuni ham aytish kerakki, miksosporidiyalarning ko‘payishi va tarqalishi uchun xizmat qiladigan kapsulli sporalari deyarli hamma vaqt yetishib turishi bu tip vakillari uchun juda xarakterlidir (ma’lumki, sporalilar tipining vakillarida sporalar ularning oxirgi rivojlanish stadiyasidayetisharedi).Miksosporidiyalarning vakillari hayvonlaming hujayrasida parazitlik qilibyashaydi. Ularning sporalari kapsula ichida boiadi. Kapsulada o‘ralib yotgan kuydirgich ipi boiib, xo‘jayin ichiga tushganda ip kapsuladan otilib chiqib, ichakning epiteliysiga sanchiladi. So‘ngra amyobasimon embrion sporadan chiqib xo‘jayin to‘qimasiichigakiradi.Miksosporidiyalar tipiga 1000 dan ortiq tur kirib, 2 sinfga boiinadi: 1. Aktinomiksidiyalar yoki aktinosporalilar (Actinosporea) sinfi. 2. Miksosporalilar yoki shilimshiqsporalilar(Myxosporea)sinfi.Aktinomiksidiyalar sinfida 20 dan ortiq tur mavjud boiib,ularasosanhalqalichuvalchanglardaparazitlikqiladi.Miksosporalilar yoki shilimshiq sporalilar sinfiga 1000 ga yaqin tur kiradi. Ular asosan baliqlarda parazitlik qiladi va baliqchilik xo‘jaligiga katta iqtisodiy zarar yetkazadi.MDH da bu sinf vakillarini o‘rgangan olimlar V.A. Dogel va S.S. Shulmanlar hisoblanadi. Miksosporalilar shizogoniya, jinsiy jarayon, sporogoniya davrlari va nasllar gallanishining yo‘qligi bilan sporalilardan farq qiladi. Shilimshiq sporalilardan Myxobolus pfeifferi turi baliqlaming har xil to‘qima va organlarida (jabralari, terisi, o‘t pufagi va muskullarida) parazitlik qiladi. Baliqlarning terisida shishlar paydo boiib, ko‘plab, ayniqsa, yosh baliqlar qirilib ketadi. Miksosporalilaming oichami bir necha mikrondan 2 sm gacha boradi.
