Умумий якуний назорат саволларga-javob. “Parazitologiya” fani, uning biologiya fanlari tizimida tutgan o’rni va boshqa fanlar bilano’zarobog’liqligi


_Prostogonimus (Prosthogonimus) urugining vakillarining parazit vakillari va ularning tuzilishi, ko’payishi, keltirib chiqaradigan kasalliklari



Yüklə 82,51 Kb.
səhifə18/50
tarix13.04.2023
ölçüsü82,51 Kb.
#97058
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   50
Óìóìèé ÿêóíèé íàçîðàò ñàâîëëàðga-javob. “Parazitologiya” fani, u

28._Prostogonimus (Prosthogonimus) urugining vakillarining parazit vakillari va ularning tuzilishi, ko’payishi, keltirib chiqaradigan kasalliklari.Urugining vakillari, ayniqsa, Prosthogonimus ovatus va Prosthogonimus cuneatus turlari tovuq,
kurka, o‘rdak, g‘oz va boshqa yowoyi parrandalaming fabritsiyev xaltasi va tuxumdonlarida parazitlik qilib, prostogonimoz kasalligini keltirib chiqaradi.
Bu parazitning tanasi noksimon shaklda, darzo-ventral tomondan yassilangan.
Uzunligi 3-6 mm, eni esa 1-2 mm keladi. Ichaklari og‘iz so‘rg‘ichi bilan qorin
so‘rg‘ichi oralig‘ida ikkiga shoxlangan. Qorin so‘rg‘ichi og‘iz so‘rg‘ichiga nisbatan ancha yirik. Urug‘donlari ikkita, ovalsimon ko‘rinishda, asosan tanasining orqa
yarmida joylashgan. Tuxumdoni qorin so‘rg‘ichining yuqorisida, sariqlik bezlari
tananing ikki yon tomonida, bachadoni esa tanasining orqa tomonida joylashgan.
Prostogonimning rivojlanishi uchta xo‘jayinda ketadi (19-rasm). Birinchi oraliq
xo‘jayini chuchuk suvda yashovchi Bithynia va Gyraulus urug'iga mansub molluskalar, ikkinchi oraliq xo‘jayinlari, ya’ni qo‘shimcha xo‘jayinlari har xil turga
kiruvchi ninachilar (Libellula, Anax, Sympetrum va boshqa urugiar turlari) va
asosiy xo‘jayinlari esa parrandalar hisoblanadi. Parazitning tuxumlari parrandalarning tezagi bilan tashqi muhitga, suvga tushgandan 8-14 kundan keyin tuxumdan
miratsidiy chiqadi va faol harakat qilib, birinchi oraliq xo‘jayini - molluskalaming
ichiga kiradi, Molluska jigarida miratsidiy sporotsistaga aylanadi va sporotsista ichida uzun dumli serkariylar yetiladi va ular molluskadan suvga chiqadi. Keyinchalik
serkariylar ikkinchi oraliq xo‘jayin - ninachilar lichinkasining ichiga kirib oladi.
Bu yerda serkariy ninachi lichinkasi ichagining devorini teshib, qorin muskuli
oraligiga kelib joylashadi va to‘rtinchi kuni metatserkariyga aylanadi. Metatserkariy kapsulaga o‘ralib, 70 kundan keyin yuqumli (invazion) holatga aylanadi. Asosiy
xo‘jayinlari - parrandalar metatserkariy bilan zararlangan ninachilar va ularninglichinkalarini yeyishi bilan parazitni o'zlariga yuqtiradi. Parranda ichagidan metatserkariy kloaka orqali tuxum yo‘li va fabritsiyev xaltasiga o‘tadi va taxminan ikki
haftadan keyin jinsiy voyaga yetadi.

Yüklə 82,51 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   50




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin